Báo chí đối ngoại là một bộ phận của báo chí cách mạng Việt Nam, là một trong những lực lượng quan trọng của công tác thông tin đối ngoại, một bộ phận trong công tác tuyên truyền và công tác tư tưởng của Đảng; chủ động cung cấp đầy đủ thông tin từ trong nước và tiếp nhận thông tin từ bên ngoài để phục vụ phát triển đất nước; phản hồi kịp thời những thông tin sai trái, xuyên tạc đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, phá hoại sự nghiệp đổi mới của đất nước; góp phần, xác lập vị thế, hình ảnh đất nước, con người Việt Nam trên trường quốc tế

Lực lượng báo chí đối ngoại Việt Nam ngày càng phát triển

Lực lượng báo chí đối ngoại Việt Nam ngày càng phát triển về số lượng và nâng cao về chất lượng. Lực lượng thực hiện nhiệm vụ báo chí đối ngoại của Việt Nam có hai cấp ở Trung ương và ở địa phương.

Các tờ báo/kênh đối ngoại ở cấp Trung ương bao gồm: kênh truyền hình VTV4 thuộc Đài Truyền hình Việt Nam; kênh truyền hình VTC10 của Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC và kênh phát thanh VOV5 trực thuộc Đài Tiếng nói Việt Nam; báo mạng điện tử VietnamPlus, báo in Vietnam News, kênh truyền hình thông tấn thuộc Thông tấn xã Việt Nam; các nhật báo thuộc Thông tấn xã Việt Nam như Nhật báo tiếng Anh Vietnam News, Nhật báo tiếng tiếng Pháp Le Courrier du Vietnam, báo ảnh Việt Nam, tạp chí Vietnam Law and Legal Forum; báo điện tử Quê hương online của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài; Tạp chí Thông tin đối ngoại của Ban Tuyên giáo Trung ương; báo in và báo mạng điện tử Thế giới và Việt Nam thuộc Bộ Ngoại giao; Vietnam Invest Review của Bộ Kế hoạch và Đầu tư; tạp chí Heritage của Tổng Công ty Hàng không Việt Nam; Vietnam Economic Times của Thời báo Kinh tế Việt Nam. Bên cạnh đó, tham gia công tác thông tin đối ngoại còn có các cơ quan báo chí của Trung ương là Báo Nhân dân, Lao động, Hà Nội mới, Thanh niên, Tuổi trẻ, Tạp chí Cộng sản,…

Sau khi được quy hoạch, kiện toàn, báo chí nói chung và báo chí đối ngoại nói riêng, ngày càng lớn mạnh: “Đến ngày 30/11/2021 “cả nước có 816 cơ quan báo chí (in và điện tử), trong đó 114 báo, 116 tạp chí thực hiện hai loại hình, 557 báo và tạp chí in, 29 báo và tạp chí điện tử, 72 cơ quan có giấy phép hoạt động phát thanh, truyền hình và 5 đơn vị hoạt động truyền hình không có hạ tầng phát song truyền hình riêng;.. khoảng 40.000 người đang công tác tại cơ quan báo chí với 17.161 người được cấp thẻ nhà báo”[1].

phat trien mot so bao in va bao dien tu doi ngoai quoc gia hinh anh 1

Một số tờ báo trong hàng trăm tờ báo đối ngoại của Việt Nam

Tính đến cuối năm 2024, Việt Nam có 884 cơ quan báo chí, bao gồm 812 báo, tạp chí và 72 đài phát thanh truyền hình.

Số lượng nhân sự hoạt động trong lĩnh vực báo chí là khoảng 41.000 người, trong đó khối phát thanh truyền hình xấp xỉ 16.500 người. Tính đến tháng 12/2024, có khoảng 21.000 nhà báo được cấp thẻ nhà báo.

Trong bối cảnh mới hiện nay, thực hiên Nghị quyết số 18-NQ/TW, ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, cùng với cả hệ thống chính trị, các cơ quan báo chí tích cực, quyết liệt đổi mới, sắp xếp, tinh gọn hệ thống theo hướng tinh - gọn - mạnh; tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, tính hấp dẫn, sức thuyết phục trong thông tin tuyên truyền của hệ thống báo chí.

Nội dung và phương thức hoạt động của báo chí đối ngoại ngày càng phong phú, đa dạng và hiệu quả

Báo chí đối ngoại ngày càng phát triển, phong phú đa dạng, có đầy đủ các loại hình báo chí, gồm báo in, báo nói, báo hình, báo mạng điện tử. Đài Tiếng nói Việt Nam, có 8 kênh phát thanh, 16 kênh truyền hình, 2 tờ báo điện tử và 1 tờ báo in, đều đề cập thông tin dành cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, góp phần tích cực vào việc kết nối Việt Nam với thế giới và gắn kết cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài với quê hương.

Thông tấn xã Việt Nam, cơ quan báo chí đối ngoại chủ lực quốc gia, chú trọng phát triển thông tin đối ngoại cả về số lượng, loại hình, tăng số ngôn ngữ nước ngoài lên 10 ngoại ngữ gồm tiếng Việt, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Nhật Bản, Lào và Khmer.

Thông tin đối ngoại của Thông tấn xã Việt Nam bằng 5 ngữ tiếng Việt, Anh, Pháp, Trung Quốc, Tây Ban Nha, được phát trên kênh Truyền hình Thông tấn (VNews) và các nền tảng mạng xã hội; chia sẻ thông tin với trên 40 hãng thông tấn, tổ chức báo chí quốc tế, trong đó, có các hang lớn như: Tân Hoa xã (Trung Quốc), TASS (Liên bang Nga), Kyodo News (Nhật Bản), Yonhap News Agency (Hàn Quốc), AFP (Pháp), Reuters (Anh), Associated Press (Mỹ),…

Tờ Việt Nam News, là tờ báo tiếng Anh hàng ngày duy nhất của Việt Nam, do Thông tấn xã xuất bản, là cầu nối văn hóa trong nước và thế giới, thực hiện chức năng thông tin đối ngoại để phục vụ bà con nước ngoài đang sinh sống và làm việc tại Việt Nam, bà con kiều bào xã Tổ quốc.

Tờ Vietnam Plus, là tờ báo điện tử đối ngoại quốc gia của Thông tấn xã Việt Nam, luôn không ngừng cải tiến phương thức tác nghiệp, văn phong báo chí và ứng dụng công nghệ hiện đại...

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Đảng và Nhà nước, báo chí đối ngoại là diễn đàn tin cậy của nhân dân trong và ngoài nước, chủ động, kịp thời thông tin hiệu quả những nội dung chính yếu của đất nước, thể hiện vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận và tạo sự đồng thuận xã hội. Một trong những nội dung chính yếu quan trọng, là báo chí đối ngoại tích cực tuyên truyền đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhất là đường lối đổi mới, đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, có hiệu quả, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, không ngừng nâng cao vị thế, uy tín quốc tế của Việt Nam.

Viet Nam News - một trong những tờ báo đối ngoại chủ chốt  

Đây là yếu tố quan trọng góp phần xây dựng hình ảnh quốc gia tốt đẹp, gây cảm tình, sự tin tưởng của nhân dân thế giới đối với Việt Nam. Đồng thời, qua đó, cũng tuyên truyền về hình ảnh một đất nước Việt Nam hòa bình, ổn định về chính trị, có nền kinh tế năng động, môi trường đầu tư hấp dẫn; bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn đất nước, con người Việt Nam năng động, thân thiện, giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, phong tục tập quán đa dạng, thiên nhiên ưu đãi với nhiều cảnh đẹp…

Báo chí đối ngoại góp phần tăng cường uy tín của Đảng, của đất nước trên trường quốc tế. Nhờ những hoạt động không mệt mỏi của Đảng, Nhà nước và nhân dân, trong đó có lực lượng báo chí đối ngoại, hiện nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 193 quốc gia thành viên của Liên hợp quốc; Đảng Cộng sản Việt Nam có quan hệ với 247 chính đảng ở 111 quốc gia; Quốc hội có quan hệ với quốc hội, nghị viện của hơn 140 quốc gia; có quan hệ kinh tế - thương mại với hơn 230 nước và vùng lãnh thổ; quan hệ thương mại với các đối tác lớn không ngừng được củng cố, với hơn 500 hiệp định thương mại song phương và đa phương được ký kết trên nhiều lĩnh vực[2].

Kỷ niệm 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam, báo chí đối ngoại tự hào góp phần không nhỏ vào những thành tựu mọi mặt của Việt Nam trong 40 năm đổi mới, đặc biệt là thành tựu về quan hệ đối ngoại và ngoại giao. Báo chí đối ngoại ngày càng vươn xa hơn đến với cộng đồng người Việt Nam trên khắp năm châu và bạn bè quốc tế.