Tuyên ngôn độc lập - lời khẳng định độc lập cho Dân tộc và tự do cho Nhân dân
Ngày 02-9-1945 mùa thu lịch sử, trước hàng chục vạn đồng bào và sự dõi theo của cả thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại, anh hùng giải phóng dân tộc - đã long trọng đọc bản Tuyên ngôn độc lập. Với những luận cứ đanh thép, Người đã trích dẫn và làm sâu sắc hơn những tư tưởng về tự do, bình đẳng - những giá trị tinh hoa tư tưởng nhân loại được đề cập ở bản Tuyên ngôn độc lập năm 1776 của Hoa Kỳ và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền năm 1791 của Pháp - để khẳng định một chân lý bất diệt: “Tất cả mọi người đều sinh ra bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được, trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”[1].
Từ quyền con người, Hồ Chí Minh đã nâng lên thành quyền dân tộc: “Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng; dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do”[2]. Điều này thể hiện rõ tài năng, trí tuệ vượt tầm thời đại và là sự sáng tạo lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh; đồng thời khẳng định mạnh mẽ tính chính nghĩa của dân tộc Việt Nam và đặt cuộc đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta vào dòng chảy chung của nhân loại tiến bộ.
Tuyên ngôn độc lập là áng văn lập quốc vĩ đại, là văn kiện có giá trị cao về tư tưởng, lý luận của Chủ tịch Hồ Chí Minh, tuyên ngôn trước toàn thế giới về kỷ nguyên độc lập của dân tộc Việt Nam, đồng thời thể hiện rõ thiện chí hòa bình và quyết tâm sắt đá của nhân dân ta quyết bảo vệ nền độc lập mới giành lại được sau hơn 80 năm phải sống dưới ách cai trị của đế quốc xâm lược. Tuyên ngôn độc lập là lời tuyên bố đanh thép trước toàn thể loài người: “Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thực đã thành một nước tự do và độc lập. Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”[3]. Đó là ý chí sắt đá, là lời thề bất diệt, là khí phách ngàn đời của dân tộc Việt Nam.
Tuyên ngôn độc lập là dấu mốc mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do của dân tộc, thì chính máu xương và ý chí quật cường của biết bao thế hệ anh hùng, liệt sĩ, đồng bào đã làm nên kỳ tích ấy.
Giá trị vô giá của độc lập, tự do, hạnh phúc
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: Không có gì quý hơn độc lập, tự do. Câu nói ấy không chỉ là chân lý của dân tộc Việt Nam, mà còn là phương châm hành động và là lẽ sống của mỗi người dân Việt Nam.
Trước hết, độc lập, tự do chính là nền tảng của hạnh phúc. Độc lập, tự do đem lại cho dân tộc quyền làm chủ vận mệnh, làm chủ đất nước, được quyết định con đường phát triển của chính mình; mở ra cơ hội để nhân dân được sống trong hòa bình, được học tập, lao động, sáng tạo và mưu cầu hạnh phúc. Ngày nay, giá trị ấy càng được khẳng định khi đất nước không còn bóng dáng ngoại xâm, nhân dân ta được sống trong hòa bình, an ninh chính trị được giữ vững, kinh tế - xã hội phát triển năng động, an sinh xã hội, phúc lợi xã hội và đời sống ngày càng được nâng cao. Những thành tựu đổi mới gần 40 năm qua chính là minh chứng rõ ràng nhất cho sức mạnh của độc lập, tự do của dân tộc.
Không có gì quý hơn độc lập, tự do là chân lý bất hủ của thời đại Hồ Chí Minh. Trong lịch sử dân tộc và lịch sử nhân loại, hiếm có một câu nói nào vừa ngắn gọn, súc tích, vừa hàm chứa sức mạnh tinh thần và triết lý chính trị sâu sắc như lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 1966: Không có gì quý hơn độc lập, tự do! Đây là một chân lý phổ quát, xuất từ khát vọng tự do muôn đời của nhân loại, được Chủ tịch Hồ Chí Minh đúc kết thành triết lý của dân tộc Việt Nam nên nó trở thành lời hiệu triệu hùng hồn trong đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Đồng thời, đó cũng chính là lời nhắc nhở mọi thế hệ rằng, mọi thành quả đều trở thành vô nghĩa nếu đánh mất độc lập, tự do. Chân lý ấy là ánh sáng soi đường cho dân tộc Việt Nam trên mọi chặng đường phát triển.
Hào khí non sông trong không khí 80 năm Ngày Độc lập
Từ chân lý Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại, hôm nay, khí thế 80 năm độc lập lại bừng lên mạnh mẽ trên khắp mọi nẻo đường, con phố trong tiếng nhạc quân hành, trong bước chân của các đoàn diễu binh. Độc lập, tự do không chỉ sống trong những trang sử vàng, mà còn hiển hiện trong nhịp sống hiện đại, trong niềm tin tự hào, rạng ngời của dân tộc trong dịp kỷ niệm trọng đại này.
Những ngày này, không khí Ngày kỷ niệm 80 năm Quốc khánh lan tỏa khắp non sông. Tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, lễ diễu binh, diễu hành được tổ chức trang trọng, hùng tráng và còn được thực hiện cả trên biển, thể hiện sức mạnh tổng hợp của quốc gia. Hàng vạn cán bộ, chiến sĩ, lực lượng vũ trang, cùng khối đại đoàn kết dân tộc, bước đi hào hùng trong tiếng nhạc quân hành, trong ánh mắt tự hào của đồng bào cả nước. Đó không chỉ là cuộc duyệt binh về quân sự, mà còn là sự khẳng định tầm vóc, vị thế, khí thế của Việt Nam - một đất nước đang vươn mình mạnh mẽ, hội nhập sâu rộng, khẳng định bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam trên trường quốc tế.
Hào khí non sông hôm nay là sự tiếp nối hào khí Đông A, hào khí Quang Trung, hào khí Điện Biên… Nó đang hòa quyện thành sức mạnh Việt Nam trong thế kỷ XXI. Cuộc diễu binh, diễu hành không chỉ gợi nhớ quá khứ hào hùng, mà còn khẳng định năng lực quốc gia, tầm vóc và vị thế mới của Việt Nam trên trường quốc tế, từ đó truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ nuôi dưỡng khát vọng đưa đất nước vươn xa, sánh vai với các cường quốc năm châu.
Nếu thế hệ cha ông đã làm nên những chiến công hiển hách, giành lại độc lập, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ, thì thế hệ trẻ hôm nay được trao sứ mệnh lịch sử mới - xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc.
Thế hệ trẻ phải là lực lượng tiên phong trong chuyển đổi số - là xu thế tất yếu, là động lực để Việt Nam bứt phá. Thế hệ trẻ với sự nhạy bén, sáng tạo, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm chính là lực lượng tiên phong. Từ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nghiên cứu trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn đến xây dựng chính phủ điện tử, kinh tế số, xã hội số - đâu đâu cũng có dấu ấn của tuổi trẻ Việt Nam. Mỗi thanh niên làm chủ công nghệ chính là một “chiến sĩ” trên mặt trận số, góp phần bảo vệ độc lập, tự do trong không gian mạng.
Đại hội XIV của Đảng tiếp tục đặt ra mục tiêu đến năm 2045 - 100 năm ngày Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. Đó là khát vọng lớn lao của dân tộc nên thế hệ trẻ phải là người trực tiếp biến khát vọng ấy thành hiện thực bằng tri thức, sáng tạo, khởi nghiệp, hội nhập quốc tế. Thế hệ trẻ hôm nay có trách nhiệm bảo vệ chủ quyền, gìn giữ văn hóa, bảo vệ môi trường, quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Đảng, Nhà nước và Nhân dân đặt niềm tin vào tuổi trẻ - niềm tin để hào khí non sông mãi trường tồn. Từ truyền thống hiên ngang, bất khuất, quật cường đến khát vọng 2045, một mạch nguồn xuyên suốt được khẳng định: không có gì quý hơn độc lập, tự do và không thế hệ nào được phép lãng quên sứ mệnh giữ gìn, phát huy giá trị ấy.
Ngày 02-9-1945 đã mở ra trang sử mới, để hôm nay - 80 năm sau - đất nước ta hiên ngang, tự tin, hội nhập, khẳng định vị thế quốc gia có trách nhiệm trên trường quốc tế. Tri ân quá khứ, trân trọng hiện tại và hướng tới tương lai, đó chính là con đường để hào khí non sông tiếp tục tỏa sáng. Với tinh thần bất khuất, ý chí kiên cường và khát vọng vươn lên, dân tộc Việt Nam nhất định ngày càng rạng rỡ, để hai tiếng VIỆT NAM vang lên đầy kiêu hành trong kỷ nguyên vươn mình.
