Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc” ; “Muôn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém” . Cán bộ luôn giữ vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, gắn liền với vận mệnh của Đảng, của đất nước và chế độ. Do đó, trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta đã thường xuyên làm tốt công tác tổng kết thực tiễn và rút ra những bài học có ý nghĩa to lớn, trong đó có bài học về công tác cán bộ.

Tầm quan trọng của công tác nhân sự của Đảng

 Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 khóa XII của Đảng xác định: Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng; công tác cán bộ là khâu “then chốt” của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Đặc biệt, tại Đại hội lần thứ XIII, Đảng ta đã khẳng định: “Công tác cán bộ phải thực sự là “then chốt của then chốt”, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên theo phương châm chức vụ càng cao càng phải gương mẫu”.

Để tiến hành tốt công tác cán bộ, Đảng ta đã có nhiều chủ trương, giải pháp về công tác cán bộ, nổi bật là Nghị quyết Trung ương 3 khóa VIII về Chiến lược cán bộ thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thực hiện chủ trương trên, những năm qua, công tác cán bộ đã bám sát các quan điểm, nguyên tắc của Đảng, ngày càng đi vào nền nếp và đạt được những kết quả quan trọng. Các quy trình công tác cán bộ, nhất là quy trình nhân sự phục vụ đại hội đảng các cấp được tiến hành ngày càng chặt chẽ, đồng bộ, khoa học, kỹ lưỡng, dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch. Công tác đào tạo, được quan tâm gắn với chức danh, quy hoạch và sử dụng cán bộ. Công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật cán bộ, đảng viên được phát huy, trở thành công cụ hữu hiệu tăng cường kỷ cương, kỷ luật với tinh thần “không có vùng cấm”, “không có ngoại lệ” đã góp phần cảnh tỉnh, cảnh báo, răn đe và từng bước ngăn chặn hiệu quả tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, làm trong sạch hệ thống chính trị, qua đó đã củng cố được niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và sự nghiệp đổi mới do Đảng lãnh đạo.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, công tác cán bộ còn bộc lộ những khuyết điểm, hạn chế, bất cập, việc thực hiện một số nội dung còn hình thức; đánh giá cán bộ vẫn là khâu yếu; việc kiểm tra, giám sát, phòng ngừa, ngăn chặn sai phạm còn thiếu chủ động, nhiều nơi chưa được phát huy; việc sắp xếp, bố trí, phân công, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử vẫn còn tình trạng đúng quy trình nhưng chưa đúng người, đúng việc, để lọt những cán bộ chưa đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, thậm chí vi phạm pháp luật vào Ban Chấp hành Trung ương và cấp ủy đảng các cấp[1]. Một bộ phận không nhỏ cán bộ phai nhạt lý tưởng, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước. Một số cán bộ cấp cao, cán bộ cấp chiến lược thiếu gương mẫu, vi phạm các quy định của Đảng, pháp luật Nhà nước; một bộ phận cán bộ lãnh đạo, quản lý uy tín thấp, năng lực, phẩm chất chưa ngang tầm nhiệm vụ, quan liêu, xa dân, cá nhân chủ nghĩa, vướng vào tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lợi ích nhóm gây bức xúc dư luận, làm suy giảm niềm tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.

Lợi dụng thực tế trên và cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị,  trong thời gian qua, nhất là chuẩn bị đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị đẩy mạnh các hoạt động chống phá với các thủ đoạn hết sức tinh vi, nguy hiểm, đặc biệt trên mạng xã hội, nhất là facebook, chúng tung các tin có dụng ý xấu, gây nhiễu loạn, hoang mang, hoài nghi trong đảng viên, Nhân dân. Do đó, cần phải làm tốt hơn nữa công tác cán bộ của Đảng, góp phần vào thành công của Đại hội XIV của Đảng.

Để làm tốt công tác nhân sự trong nhiệm kỳ Đại hội XIV của Đảng

Từ vai trò của công tác cán bộ cũng như từ thực tiễn tiến hành công tác cán bộ những năm qua, để góp phần tiến hành hiệu quả công tác cán bộ, nhất là nhân sự cho đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, cần quán triệt một số yêu cầu sau:

Một là, tiến hành công tác cán bộ phải đứng vững trên lập trường giai cấp công nhân, phát huy truyền thống yêu nước và đoàn kết dân tộc, nắm vững quan điểm và nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, của Đảng ta và phải vì lợi ích của Đảng, của đất nước. Đây là một trong những bài học thực tiễn có ý nghĩa quan trọng hàng đầu trong tiến hành công tác nhân sự đại hội đảng. Để thực hiện tốt nội dung này, các cấp ủy, tổ chức đảng phải thường  xuyên giáo dục, bồi dưỡng lập trường, quan điểm giai cấp công nhân cho đội ngũ cán bộ và cơ quan, người làm công tác cán  bộ. Tăng cường bồi đắp, phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần đoàn kết của cán bộ trên các lĩnh vực, ưu tiên quy hoạch, bồi dưỡng, rèn luyện, thử thách cán bộ trong thực tiễn và phát hiện, trọng dụng cán bộ thực sự có đức, có tài, đồng thời, kiên quyết đấu tranh với các biểu hiện xa rời quan điểm, nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và của Đảng ta trong công tác cán bộ.

Hai là, công tác cán bộ, nhân sự cán bộ phải đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của Đảng, của cấp ủy đảng các cấp và đề cao vai trò, trách nhiệm của tập thể lãnh đạo và người đứng đầu. Từng cấp ủy, tổ chức đảng, trên cơ sở phân công, phân cấp quản lý cán bộ phải đề cao trách nhiệm trong quản lý, giáo dục, rèn luyện cán bộ; đồng thời, tăng cường kiểm tra, giám sát, theo dõi đánh giá cán bộ và tiến hành công tác cán bộ, coi đây là một trong những công việc quan trọng bậc nhất của lãnh đạo. Chủ động nhạy bén, giữ vững nguyên tắc, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, rèn luyện cán bộ với quy hoạch, giới thiệu ứng cử, bố trí, sử dụng, điều động, đề bạt, khen thưởng, xử lý kỷ luật cán bộ theo thẩm quyền. Chấp hành nghiêm các nghị quyết, kết luận của cấp uỷ về cán bộ và công tác cán bộ; cá nhân phải chấp hành quyết định của tập thể; tổ chức đảng cấp dưới phải chấp hành quyết định của tổ chức đảng cấp trên.

Ba là, công tác chuẩn bị nhân sự và bầu cử phải thực hiện đúng Điều lệ, quy chế, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Trên cơ sở Điều lệ Đảng và các nguyên tắc trong công tác nhân sự, các cấp ủy, tổ chức đảng phải làm tốt công tác giáo dục, quán triệt, phổ biến, hướng dẫn triển khai thực hiện thật chặt chẽ, kỹ lưỡng, tạo tự thống nhất cao trong thực hiện nghiêm quy trình 5 bước của công tác nhân sự cấp ủy khóa mới theo Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 14/4/2025 của Bộ Chính trị khóa XIII, bảo đảm tính kế thừa, đổi mới và phát triển liên tục; coi trọng chất lượng, có số lượng và cơ cấu hợp lý, chú ý địa bàn, lĩnh vực quan trọng, trọng yếu, bảo đảm “làm đến đâu chắc đến đó”, lựa chọn được cán bộ tham gia cấp ủy có đức, có tài, thật sự tiêu biểu về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức và năng lực, có uy tín cao.

Bốn là, tăng cường kiểm tra, giám sát công tác cán bộ, gắn với kiểm soát quyền lực, chống chạy chức, chạy quyền trong công tác cán bộ. Để công tác cán bộ và chuẩn bị nhân sự cán bộ đại hội đảng các cấp được thực hiện nghiêm túc, đúng chỉ đạo của Bộ Chính trị, đòi hỏi cấp ủy đảng, người đứng đầu các cấp phải thực sự nêu gương, “tâm trong, trí sáng”, lãnh đạo, chỉ đạo chấp hành nghiêm nguyên tắc, quy định, quy trình, quy chế, quyết định về công tác cán bộ. Tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ quan tham mưu, cơ quan cấp dưới và cán bộ, công chức thuộc thẩm quyền quản lý. Kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện, việc làm trái quy định. Đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp kiểm tra, giám sát trên cơ sở bám sát các quy định hiện hành, bảo đảm thiết thực, đồng bộ giữa các quy định của Đảng với chính sách, pháp luật của Nhà nước trong việc kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán, điều tra, xử lý vi phạm.

Năm là, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống” trong công tác cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp vững mạnh, ngang tầm với nhiệm vụ, đồng thời kiên quyết loại bỏ những cán bộ không đủ phẩm chất, năng lực vào ban chấp hành các cấp của Đảng. Chủ động làm tốt công tác tư tưởng gắn với công tác tổ chức, chính sách đối với cán bộ, nhất là cán bộ chịu tác động bởi cuộc cách mạnh tinh giản bộ máy của hệ thống chính trị. Động viên nghỉ công tác, nghỉ hưu trước tuổi, hưởng chế độ, chính sách theo quy định đối với cán bộ không đủ tuổi tái cử hoặc cán bộ đủ tuổi tái cử nhưng có nguyện vọng nghỉ hưu trước tuổi để giải quyết tốt chế độ, chính sách theo Kết luận số 75-KL/TW ngày 07/3/2025 của Bộ Chính trị và các quy định liên quan, tạo sự thống nhất về nhận thức trong triển khai thực hiện, nhất là các cơ quan, đơn vị, địa phương bị giải thể, sáp nhập, tổ chức lại.

Công tác cán bộ là một bộ phận quan trọng trong chiến lược con người của Đảng, là khâu “then chốt” trong toàn bộ hoạt động của Đảng và Nhà nước, góp phần phát hiện và đào tạo nhân tài, các lãnh tụ cách mạng cho Đảng, cho Nhân dân. Chỉ có làm tốt công tác cán bộ, Đảng mới có nhiều nhân tài, những cán bộ giỏi để hiện thực hóa những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

 

[1] Ngày 6/7/2021 (sau Đại hội XIII gần 6 tháng, bắt tạm giam sau đó phạt 7 năm tù với ông Trần Văn Nam, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương); năm 2022, Trung ương thi hành kỷ luật 10 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng...