NGHỊ QUYẾT 72-NQ/TW: DẤU ẤN NHÂN VĂN TRONG CHIẾN LƯỢC CHĂM SÓC SỨC KHỎE NHÂN DÂN

Ngày 11-9-2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72-NQ/TW về “một số giải pháp đột phá tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới”. Văn kiện khẳng định sức khỏe là vốn quý nhất của con người, đặt nhân dân ở vị trí trung tâm của mọi chính sách. Với cách tiếp cận toàn diện, nhân văn, đột phá và phù hợp xu thế hội nhập, Nghị quyết 72-NQ/TW không chỉ định hình chiến lược y tế quốc gia, mà còn mở ra bước chuyển căn bản trong phát triển con người Việt Nam thế kỷ XXI, khẳng định sự ưu việt của chế độ ta.

Đây không chỉ là văn kiện chính trị có ý nghĩa trọng đại mà còn là dấu mốc nhân văn sâu sắc trong chiến lược phát triển con người Việt Nam. Nghị quyết 72-NQ/TW được ban hành trong bối cảnh dân số nước ta già hóa nhanh, dịch bệnh diễn biến phức tạp, chi phí y tế gia tăng và sự bất bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ vẫn hiện hữu. Với tầm nhìn chiến lược, Nghị quyết đã xác định những định hướng và giải pháp đột phá nhằm tạo chuyển biến căn bản trong lĩnh vực y tế, đồng thời khẳng định tính ưu việt của chế độ ta khi luôn đặt sức khỏe nhân dân lên hàng đầu.

Tính toàn diện và hệ thống:

Nét nổi bật đầu tiên của Nghị quyết 72-NQ/TW là cách tiếp cận mang tính toàn diện. Thay vì giới hạn ở khám, chữa bệnh, Nghị quyết định hình một hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe khép kín, bao gồm phòng bệnh - chăm sóc - nâng cao sức khỏe - phục hồi chức năng. Đây là bước chuyển quan trọng, đưa y tế Việt Nam tiệm cận chuẩn mực hiện đại. Nghị quyết đồng thời khẳng định vai trò “xương sống” của y tế cơ sở, đặt mục tiêu đến năm 2027, 100% trạm y tế xã được đầu tư cơ sở vật chất, nhân lực, mỗi xã có ít nhất 4 - 5 bác sĩ[1]. Cách làm này vừa giảm áp lực cho tuyến trên, vừa củng cố niềm tin của nhân dân vào hệ thống y tế gần dân, vì dân. Một điểm nhấn khác được Nghị quyết nhấn mạnh là sự kết hợp hài hòa giữa y học hiện đại và y học cổ truyền, coi đây là một trong những định hướng chiến lược để bảo tồn giá trị truyền thống, khai thác nguồn lực bản địa, đồng thời tiếp thu tiến bộ khoa học. Đây không chỉ là giải pháp tận dụng tối ưu nguồn lực, mà còn tạo nên sự giao thoa nhân văn và khoa học trong chiến lược y tế quốc gia.

Tính nhân văn - ưu tiên con người và công bằng xã hội:

Nghị quyết 72-NQ/TW xác lập những chỉ tiêu cụ thể, thể hiện rõ định hướng lấy con người làm trung tâm của phát triển. Đến năm 2030, chiều cao trung bình của thanh thiếu niên Việt Nam tăng ít nhất 1,5 cm; tuổi thọ trung bình đạt 75,5 tuổi; số năm sống khỏe khoảng 68 năm; đến năm 2045, tuổi thọ trung bình vượt 80 tuổi, số năm sống khỏe trên 71 năm[2]. Các mục tiêu này cho thấy sự quan tâm không chỉ ở việc kéo dài tuổi thọ, mà quan trọng hơn là nâng cao chất lượng sống, bảo đảm mỗi năm sống thêm đều là những năm sống khỏe mạnh. Điểm sáng nổi bật khác là chính sách bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân, với mục tiêu đến năm 2030 đạt 100% dân số tham gia. Khi trên 95% người dân có bảo hiểm y tế từ năm 2026, gánh nặng chi phí chữa bệnh giảm đáng kể; người nghèo, người yếu thế có cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế công bằng. Đây chính là minh chứng sinh động cho tính ưu việt của chế độ ta – một chế độ lấy nhân dân làm gốc, chăm lo cho từng số phận, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Tính đột phá trong quản trị và huy động nguồn lực:

Nghị quyết 72-NQ/TW đề ra nhiều giải pháp mang tính đột phá, trước hết là chuyển đổi số toàn diện trong ngành y tế. Nghị quyết nhấn mạnh việc xây dựng cơ sở dữ liệu sức khỏe quốc gia, triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử, bệnh án và đơn thuốc điện tử, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chẩn đoán và dự báo dịch bệnh. Đây là những bước đi tất yếu để hiện đại hóa hệ thống y tế, nâng cao hiệu quả quản lý và minh bạch hóa dịch vụ, đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên số. Về tài chính y tế, Nghị quyết khẳng định nguyên tắc đa dạng hóa nguồn lực, kết hợp ngân sách nhà nước với xã hội hóa, khuyến khích mô hình hợp tác công – tư, thu hút đầu tư trong và ngoài nước. Đặc biệt, văn kiện yêu cầu trao quyền tự chủ nhiều hơn cho các bệnh viện, đi kèm cơ chế giám sát và trách nhiệm giải trình chặt chẽ. Cách tiếp cận này vừa giải phóng tiềm năng, huy động sức mạnh toàn xã hội, vừa ngăn ngừa lạm dụng thương mại hóa y tế, giữ vững bản chất nhân văn của hệ thống chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Tính phù hợp với xu thế phát triển và hội nhập:

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, dịch bệnh toàn cầu và tác động sâu rộng của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Nghị quyết 72-NQ/TW thể hiện rõ tầm nhìn hội nhập. Y tế không chỉ nhằm chữa bệnh mà còn gắn chặt với phát triển bền vững, nâng cao chất lượng dân số và năng lực cạnh tranh quốc gia. Nghị quyết đặt mục tiêu phát triển y học cổ truyền theo chuẩn mực quốc tế, kết hợp hài hòa với y học hiện đại, coi đây là thế mạnh riêng có của Việt Nam, đồng thời thúc đẩy xây dựng ngành công nghiệp dược, thiết bị y tế hiện đại, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế. Cùng với đó, việc đẩy mạnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế trong nghiên cứu, đào tạo và quản trị y tế sẽ giúp hệ thống y tế Việt Nam vừa theo kịp chuẩn mực toàn cầu, vừa khẳng định bản sắc dân tộc, tạo vị thế mới trên trường quốc tế.

Dấu ấn nhân văn – sức khỏe là vốn quý nhất của nhân dân:

Điểm cốt lõi làm nên tính ưu việt của Nghị quyết 72-NQ/TW chính là tinh thần nhân văn sâu sắc. Nghị quyết khẳng định rõ: “Sức khỏe là vốn quý nhất của con người, là nhân tố quan trọng để bảo đảm hạnh phúc, là điều kiện cơ bản để xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và phát triển đất nước”[3]. Đây không chỉ là một nguyên tắc chỉ đạo, mà còn là sự kế thừa tư tưởng Hồ Chí Minh về sức khỏe gắn với hạnh phúc nhân dân. Những chỉ tiêu cụ thể như đến năm 2045, tuổi thọ trung bình vượt 80 tuổi, số năm sống khỏe đạt trên 71 năm, 100% dân số có bảo hiểm y tế và được chăm sóc sức khỏe toàn diện, là minh chứng sống động cho sự chăm lo chu đáo, lâu dài của Đảng đối với từng người dân, từng gia đình, từng cộng đồng. Trong dòng chảy phát triển của đất nước, Nghị quyết 72-NQ/TW là lời khẳng định: chỉ có một dân tộc khỏe mạnh, với thể lực và trí lực vững vàng, Việt Nam mới đủ sức vươn lên khẳng định vị thế trong kỷ nguyên toàn cầu hóa.

Có thể khẳng định, Nghị quyết 72-NQ/TW không chỉ đơn thuần là một văn kiện về y tế, mà còn là chiến lược phát triển con người Việt Nam trong thế kỷ XXI. Điểm nổi bật của Nghị quyết là sự hội tụ đầy đủ các giá trị: toàn diện trong tiếp cận, nhân văn trong mục tiêu, đột phá trong giải pháp và phù hợp với xu thế phát triển toàn cầu. Đây không chỉ là định hướng chiến lược của Đảng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, mà còn là sự đầu tư cho tương lai, cho sức mạnh nội sinh của dân tộc. Để Nghị quyết 72-NQ/TW thực sự đi vào cuộc sống, cần sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị; sự tận tụy, sáng tạo của đội ngũ thầy thuốc, cán bộ y tế; và trên hết là sự hưởng ứng, đồng thuận, trách nhiệm của mỗi người dân. Khi sức khỏe của nhân dân được chăm lo chu đáo, cũng là lúc đất nước có thêm nền tảng vững chắc để vươn mình mạnh mẽ, bước vào kỷ nguyên phát triển mới: hùng cường, thịnh vượng và thấm đẫm tinh thần nhân văn.