Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của cả hệ thống chính trị đang diễn ra rất khẩn trương trên cả nước. Các đơn vị sự nghiệp công lập ở các tỉnh Hải Dương cũng đẩy nhanh việc sắp xếp, tinh gọn theo quy định. Đây là bước đi cần thiết trước khi hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh. Quá trình sắp xếp, sáp nhập sẽ có nhiều cán bộ, viên chức, người lao động dôi dư phải tinh giản. Việc giữ ai, tinh giản ai, chế độ, chính sách thế nào đang được dư luận rất quan tâm.
Với Nghị định số 178/2024/NĐ-CP ngày 31/12/2024 về chính sách, chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, nhiều người làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ chi thường xuyên (nhóm II) đáp ứng được điều kiện, có nguyện vọng xin nghỉ hưu sớm nhưng nguồn kinh phí giải quyết chế độ, chính sách lại hạn chế.
Với Nghị định 67/2025/NĐ-CP ngày 15/3/2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 178/2024/NĐ-CP, nguồn kinh phí giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, viên chức, người lao động làm việc trong đơn vị sự nghiệp tự chủ nhóm II đã được tháo gỡ.
Theo quy định, các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Tỉnh ủy phải lập danh sách những người đủ điều kiện, có nguyện vọng xin nghỉ hưu trước tuổi chuyển về Ban Tổ chức Tỉnh ủy thẩm định. Các đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND tỉnh lập danh sách gửi Sở Nội vụ thẩm định. Sau đó trình Thường trực Tỉnh ủy phê duyệt. Đối với các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp huyện, thực hiện tương tự ở cấp tỉnh. Đây là bước rất quan trọng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan thẩm định và đơn vị sử dụng cán bộ, viên chức, lao động.
Tới đây, sau khi hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh, nhiều viên chức sẽ phải đi làm xa hơn, khó chu toàn việc cơ quan và gia đình. Do đó, xuất hiện tình trạng một số người có trình độ chuyên môn giỏi tìm kiếm môi trường làm việc mới ở các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước. Ngược lại, có người hạn chế về chuyên môn, nghiệp vụ, thiếu nhiệt huyết trong công việc lại tìm "chỗ trú ẩn an toàn" bằng cách ở lại.
Nguồn tài chính giải quyết chế độ cho người về hưu trước tuổi cũng rất cần được quan tâm. Những năm qua, có nhiều quy định yêu cầu đơn vị sự nghiệp công lập được Nhà nước bảo đảm toàn bộ chi thường xuyên (nhóm 4), tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (nhóm 3) xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật, đơn giá dịch vụ công để chuyển từ cơ chế giao nhiệm vụ sang cơ chế đặt hàng, qua đó chuyển sang đơn vị nhóm II.
Tuy nhiên, nhiều đơn vị sự nghiệp công lập nhóm II hoạt động theo cơ chế tài chính mới được một vài năm nên nguồn thu hợp pháp, quỹ phát triển sự nghiệp, quỹ cải cách tiền lương... chưa tích lũy được nhiều.
Hầu hết kết cấu bộ đơn giá dịch vụ công cơ bản được tính đúng, tính đủ các yếu tố cấu thành đơn giá đặt hàng nhưng chưa bao gồm các yếu tố cấu thành để giải quyết chế độ, chính sách cho viên chức, người lao động. Theo Nghị định 67, đây là cơ sở để bố trí ngân sách bổ sung giải quyết chế độ, chính sách cho người về hưu trước tuổi. Tuy nhiên, việc triển khai còn chậm.
Để vừa giữ chân người giỏi, vừa giải quyết hợp lý lao động dôi dư, các cơ quan chức năng cần làm việc chặt chẽ với đơn vị sử dụng cán bộ, viên chức, người lao động. Cần có đánh giá kết quả làm việc thực chất. Nhất là mới đây, UBND tỉnh ban hành hướng dẫn tiêu chí đánh giá cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuộc khối chính quyền để thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy.
Những cán bộ giỏi, nhiệt huyết với công việc, có nhiều cách làm đổi mới, sáng tạo, dám chịu trách nhiệm mang lại kết quả cao thì cần có chế độ, chính sách đãi ngộ phù hợp để giữ họ ở lại làm việc, tạo cơ hội cho họ cống hiến cho tỉnh, cho đất nước. Ngược lại, những người làm việc bình bình, tròn vai cần xem xét đưa vào danh sách về hưu sớm để thuận tiện cho sắp xếp tổ chức bộ máy. Các cơ quan chức năng của tỉnh cần đẩy nhanh việc giải quyết chế độ, chính sách, tạo thuận lợi cho việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
