Những năm gần đây, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy, sự hướng dẫn, hỗ trợ về mặt chuyên môn của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa đã chủ động triển khai nhiều giải pháp đổi mới, hiện đại hóa công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và quản lý hành chính nhà nước. Nội dung giảng dạy ngày càng sát thực tiễn, phương pháp truyền đạt từng bước thay đổi theo hướng phát huy tính chủ động của người học, đồng thời ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo. Chương trình đào tạo, bồi dưỡng tuân thủ khung chuẩn theo chương trình do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ban hành, song nội dung được cập nhật, điều chỉnh phù hợp với tình hình địa phương. Các chuyên đề lý luận cơ bản được giảng dạy song song với những chuyên đề thực tiễn gắn với kinh tế biển, phát triển du lịch, xây dựng nông thôn mới và chuyển đổi số trong quản lý nhà nước.
Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại trong đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua như: Hình thức đào tạo dựa nhiều vào thuyết trình, ghi chép và thi viết đã bộc lộ hạn chế. Học viên chưa chủ động tiếp nhận kiến thức, khó phát huy khả năng tư duy độc lập. Việc kiểm tra, đánh giá chủ yếu dựa vào bài thi tự luận cuối khóa, chưa phản ánh đầy đủ năng lực thực hành và khả năng vận dụng kiến thức vào công việc của học viên. Đây là nguyên nhân khiến một bộ phận cán bộ sau đào tạo chưa thật sự linh hoạt trong xử lý tình huống thực tiễn tại cơ sở.
Nhận thức được yêu cầu phải xây dựng đội ngũ cán bộ vững về bản lĩnh chính trị, mạnh về chuyên môn, nghiệp vụ, tinh thông kỹ năng trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Tỉnh ủy Khánh Hòa đã lãnh đạo, chỉ đạo Trường Chính trị tỉnh triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, quản lý hành chính nhà nước; tập trung vào bốn lĩnh vực chính: đổi mới nội dung giảng dạy, đổi mới phương pháp, tổ chức thi trắc nghiệm và ứng dụng trí tuệ nhân tạo.
Trước hết, về nội dung giảng dạy, các chuyên đề đào tạo, bồi dưỡng ngày càng gắn sát hơn với thực tiễn phát triển của tỉnh. Ngoài những nội dung lý luận cơ bản như chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, học viên còn được tiếp cận các chuyên đề về chuyển đổi số, quản lý đô thị thông minh, phát triển kinh tế biển, bảo vệ môi trường sinh thái và công tác dân vận trong điều kiện mới. Trong năm 2024, đã có 65% lớp Trung cấp Lý luận chính trị được bổ sung chuyên đề thảo luận tình huống thực tế tại địa phương, giúp học viên dễ dàng liên hệ và vận dụng kiến thức lý luận, quản lý hành chính nhà nước vào công việc hàng ngày.
Về phương pháp giảng dạy, các giảng viên từng bước áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực, lấy người học làm trung tâm. Các tiết học thảo luận nhóm, trình bày chuyên đề, phân tích tình huống được tăng cường, chiếm khoảng 35% tổng thời lượng học tập, cao hơn nhiều so với trước đây (chỉ khoảng 15%). Nhờ vậy, học viên được khuyến khích nêu quan điểm, trao đổi kinh nghiệm, giải quyết các vấn đề thực tiễn từ cơ sở. Việc sử dụng infographic, video mô phỏng và bản đồ tư duy cũng giúp các chuyên đề khô khan trở nên sinh động, dễ tiếp thu hơn.
Một điểm đột phá là Khánh Hòa đưa vào áp dụng thi trắc nghiệm ở các lớp bồi dưỡng Quản lý nhà nước ngạch Chuyên viên. Ngân hàng câu hỏi phong phú được biên soạn, cập nhật thường xuyên, bao quát cả lý luận cơ bản và kiến thức thực tiễn. Kết quả khảo sát năm 2023 cho thấy, 92% học viên đánh giá hình thức thi trắc nghiệm giúp họ nắm kiến thức nhanh hơn, giảm căng thẳng so với thi tự luận truyền thống.
Đặc biệt, tỉnh đã mạnh dạn ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào quản lý và hỗ trợ giảng dạy. Các phần mềm trí tuệ nhân tạo được bước đầu thử nghiệm trong các khâu của giảng dạy. Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo không chỉ nâng cao hiệu quả quản lý đào tạo, chất lượng giảng dạy của giảng viên mà còn tạo hứng thú, khơi dậy tinh thần chủ động học tập của cán bộ.
Kết quả bước đầu cho thấy công tác đào tạo, bồi dưỡng trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đang có chuyển biến tích cực, tạo tiền đề vững chắc để hình thành đội ngũ cán bộ cơ sở có chất lượng, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn mới. Trong giai đoạn 2020 - 2024, Trường Chính trị tỉnh Khánh Hòa đã phối hợp với các trung tâm chính trị cấp huyện tổ chức 185 lớp Trung cấp Lý luận chính trị, thu hút gần 12.500 lượt cán bộ, đảng viên tham gia; tăng khoảng 30% so với giai đoạn 2015 - 2019. Bình quân mỗi năm, có từ 2.200 đến 2.500 cán bộ cơ sở được cử tham gia các lớp Trung cấp Lý luận chính trị, trong đó tỷ lệ cán bộ nữ chiếm khoảng 38%, cán bộ trẻ dưới 35 tuổi chiếm 26%. Tỷ lệ học viên đạt khá, giỏi tăng từ 65% (giai đoạn 2015 - 2019) lên 82% (giai đoạn 2020 - 2024). Khoảng 88% học viên cho biết kiến thức từ khóa học hữu ích và có thể áp dụng ngay vào công việc thực tiễn tại địa phương. Chất lượng cán bộ sau đào tạo được nâng lên rõ rệt. Nhiều cán bộ cơ sở phát huy tốt năng lực lãnh đạo, tham mưu, đặc biệt trong triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới, phát triển du lịch cộng đồng, cải cách thủ tục hành chính.
Đào tạo trực tuyến và ứng dụng trí tuệ nhân tạo đã giúp tiết kiệm trung bình 18% chi phí tổ chức lớp học, giảm khoảng 25% khối lượng công việc hành chính cho đội ngũ quản lý đào tạo. Quan trọng hơn, hình thức này tạo điều kiện cho cán bộ ở vùng sâu, vùng xa, hải đảo như đặc khu Trường Sa được tiếp cận chương trình đào tạo, bồi dưỡng thuận lợi hơn.
Ảnh: Một góc bờ biển tỉnh Khánh Hòa (Nguồn: Vương Mạnh Cường, Báo Khánh Hòa Online)
Để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị và quản lý hành chính cho cán bộ cấp cơ sở đáp ứng yêu cầu xây dựng bộ máy chính quyền tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; tạo thế và đà để địa phương, đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc trong thời gian tới, Khánh Hòa xác định cần tập trung vào một số định hướng trọng tâm:
Trước hết, chương trình đào tạo, bồi dưỡng cần đổi mới, gắn chặt hơn nữa với thực tiễn địa phương; bổ sung vào nội dung giảng dạy những vấn đề mới nảy sinh trong quản lý nhà nước ở cơ sở, như quản trị đô thị thông minh, phát triển kinh tế số, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa địa phương trong phát triển du lịch.
Thứ hai, xây dựng đội ngũ giảng viên là giải pháp then chốt. Cần chú trọng bồi dưỡng giảng viên về phương pháp sư phạm hiện đại, kỹ năng ứng dụng công nghệ, đồng thời khuyến khích nghiên cứu, biên soạn tài liệu giảng dạy mới. Tỉnh cũng cần tăng cường hợp tác với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường chính trị khu vực để trao đổi giảng viên, chia sẻ nguồn học liệu, kinh nghiệm quản lý.
Thứ ba, kho học liệu số cần được quan tâm đầu tư xây dựng và mở rộng cả về quy mô và chất lượng, trong đó chú trọng xây dựng video tình huống, bài giảng điện tử, tài liệu nghiên cứu các mô hình điển hình tại Khánh Hòa. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo sẽ tiếp tục được hoàn thiện, không chỉ dừng ở phân tích dữ liệu học tập mà còn tiến tới dự báo nhu cầu đào tạo cán bộ theo từng lĩnh vực, từng địa bàn.
Thứ tư, cần đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin, đặc biệt tại các địa bàn khó khăn, để bảo đảm lớp học trực tuyến được triển khai thuận lợi. Song song đó là đào tạo kỹ năng công nghệ cho học viên, giúp họ tự tin tham gia các lớp học mới.
Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡnglý luận chính trị, quản lý hành chính nhà nước cho cán bộ cấp cơ sở là nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa chiến lược đối với sự phát triển của tỉnh Khánh Hòa. Với tinh thần chủ động, sáng tạo, tỉnh đã đạt được nhiều kết quả tích cực, từ đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy, áp dụng thi trắc nghiệm trực tuyến đến mạnh dạn ứng dụng trí tuệ nhân tạo. Những kết quả này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, mà còn tạo tiền đề vững chắc để Khánh Hòa thực hiện thắng lợi mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế, du lịch, khoa học công nghệ của khu vực Nam Trung Bộ và cả nước. Trong thời gian tới, với quyết tâm chính trị cao, sự đồng lòng của hệ thống chính trị và sự ủng hộ của nhân dân, công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa chắc chắn sẽ có bước phát triển mới, đóng góp thiết thực vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, khẳng định vị thế của tỉnh trên hành trình đổi mới và hội nhập./.
