Sản xuất nông nghiệp giữ vai trò nền tảng trong phát triển kinh tế tỉnh An Giang. Thời gian qua, chuyển dịch cơ cấu nội ngành nông nghiệp tại tỉnh An Giang đã đạt được những kết quả tích cực, từng bước hình thành vùng sản xuất theo chuỗi giá trị các sản phẩm chủ lực như lúa, cá tra, cây ăn quả, rau màu…; giá trị sản xuất ngành nông nghiệp tiếp tục tăng, phát triển mạnh các mô hình liên kết kinh tế, hướng đến xây dựng nền nông nghiệp bền vững trên địa bàn. Trên cơ sở Đề án số 395/ĐA-CP ngày 09 tháng 5 năm 2025 của Chính phủ về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã của tỉnh An Giang (mới) năm 2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của thị trấn Cái Dầu, xã Bình Long và xã Bình Phú thành xã mới có tên gọi là xã Châu Phú. Xã Châu Phú, tỉnh An Giang nằm trong tứ giác Long Xuyên, có vị trí đặc biệt quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Trong thời gian qua, các mô hình liên kết kinh tế được triển khai tại xã Châu Phú đem lại kết quả đáng ghi nhận, tạo đà phát triển nông nghiệp bền vững trên địa bàn.
Một số thành tựu nổi bật trong phát triển mô hình liên kết kinh tế hướng đến xây dựng nông nghiệp bền vững trên địa bàn xã Châu Phú, tỉnh An Giang
Mô hình liên kết kinh tế trong nông nghiệp là một hình thức tổ chức sản xuất và tiêu thụ dựa trên sự hợp tác, phối hợp chặt chẽ giữa nhiều chủ thể trong chuỗi giá trị nông nghiệp, từ nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp, nhà khoa học, ngân hàng, tổ chức tín dụng cho đến Nhà nước. Nói cách khác, đây là cơ chế gắn kết các tác nhân trong nông nghiệp theo nguyên tắc cùng chia sẻ lợi ích - cùng chia sẻ rủi ro, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, bảo đảm đầu ra cho sản phẩm, tăng sức cạnh tranh và phát triển bền vững.
Đến năm 2025, trên địa bàn xã Châu Phú đã hình thành được 10 vùng sản xuất tập trung trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản. Trong đó, nổi bật có 03 vùng sản xuất tập trung được doanh nghiệp đầu tư theo hướng công nghệ mới, ứng dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất là: Vùng nuôi thủy sản của Công ty TNHH Phát triển Lộc Kim Chi; Trang trại nuôi gia cầm công nghệ cao Châu Phú; vùng nuôi thủy sản của Công ty TNHH Nam Việt Bình Phú với quy mô 600 ha, tổng vốn đầu tư 4.000 tỷ đồng - một trong những vùng nuôi trồng lớn nhất Đồng bằng sông Cửu Long được chia thành 2 khu: Khu sản xuất giống cá tra 3 cấp chất lượng cao có diện tích nuôi 150 ha và Khu Nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao nuôi cá tra thương phẩm, có diện tích 450ha, vốn đầu tư 3.000 tỷ đồng, hiện sản xuất khoảng 114.750 tấn/năm cá tra nguyên liệu chất lượng cao, phục vụ chế biến xuất khẩu…
Ngoài ra, dưỡi sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã Châu Phú còn quan tâm tổ chức thực hiện thêm các vùng sản xuất tập trung khác, mời gọi được các doanh nghiệp liên kết sản xuất và thu mua sản phẩm. Xã đã quan tâm đầu tư hệ thống thủy lợi phục vụ sản xuất nông nghiệp, trong đó hỗ trợ đầu tư 9 công trình với tổng mức đầu tư là 31,832 tỷ đồng; hỗ trợ xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản chủ lực gắn với thực hiện Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP). Nhờ đó, giá trị sản xuất nông nghiệp tăng từ 185 triệu đồng/ha (năm 2020) lên 201,1 triệu đồng/ha (năm 2022). Thông qua các mô hình liên kết, các vùng nông nghiệp phát triển nông nghiệp bền vững đã được hình thành trên địa bàn xã như: Vùng trồng sầu riêng tại tiểu vùng Tây kênh 7; vùng sản xuất nhãn Mỹ Đức tại Cánh đồng nhỏ thuộc ấp Mỹ Phó đã xây dựng được thương hiệu nhãn Mỹ Đức là sản phẩm OCOP, có truy xuất nguồn gốc, chỉ dẫn địa lý; vùng sản xuất rau màu chuyên canh tập trung tại vùng lòng hồ Khánh Phát và vùng lung Khánh Mỹ; vùng sản xuất cá lóc giống theo tiêu chuẩn Global.G.A.P; vùng nuôi lươn theo tiêu chuẩn Viet.G.A.P...
Khó khăn, thách thức đặt ra trong quá trình triển khai mô hình liên kết kinh tế hướng đến phát triển nông nghiệp bền vững tại xã Châu Phú, tỉnh An Giang
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, trong quá trình triển khai các mô hình liên kết kinh tế hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững trên địa bàn xã Châu Phú nói riêng, tỉnh An Giang nói chung còn tồn tại một số vấn đề như:
Một là, chưa thực hiện đúng quy hoạch đã đề ra, vẫn còn 4 vùng sản xuất tập trung đã triển khai tuy nhiên chưa hoàn thiện được như: Vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ mới; vùng chăn nuôi heo công nghệ cao xã Mỹ Phú; vùng sản xuất lúa giống nguyên chủng tại Vĩnh Thạnh Trung, Đào Hữu Cảnh…
Hai là, tái cơ cấu ngành nông nghiệp trên địa bàn mặc dù có chuyển biến tích cực nhưng chưa thật sự rõ nét; tăng trưởng ngành nông nghiệp của xã chưa cân đối, thiếu bền vững và tốc độ chuyển dịch nội ngành còn chậm; số doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn chưa nhiều.
Ba là, thị trường tiêu thụ, sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp còn chưa ổn định; chất lượng sản phẩm chưa thật sự đáp ứng yêu cầu cao của thị trường, chưa đảm bảo các điều kiện để phát triển bền vững; việc xây dựng và phát triển thương hiệu, giải quyết đầu ra cho sản phẩm nông sản chủ lực của xã còn hạn chế.
Bốn là, người dân còn gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ chuyển đổi mô hình kinh tế, trong khi kinh phí đầu tư khi thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi là khá lớn.
Ảnh: Đại hội đại biểu lần thứ nhất xã Châu Phú, tỉnh An Giang, nhiệm kỳ 2025 - 2030 (Nguồn: Báo điện tử An Giang)
Để tiếp tục phát huy những thành tựu đã đạt được, khắc phục những tồn tại đang đặt ra, trong thời gian tới, chính quyền và nhân dân xã Châu Phú cần tập trung triển khai đồng bộ một số giải pháp cơ bản sau:
Thứ nhất, tổng kết các mô hình liên kết thành công để rút kinh nghiệm cho việc tìm kiếm, lựa chọn các mô hình liên kết thích hợp với quy mô và trình độ phát triển của từng ngành hàng tại địa phương. Nghiên cứu kỹ, bám sát kế hoạch quy hoạch và tổ chức thực hiện Kế hoạch số 157/KH-UBND, soát xét sự phù hợp và chưa phù hợp trong giai đoạn hiện tại, cần thiết có sự điều chỉnh kịp thời.
Thứ hai, triển khai và tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị định số 98/2018/NĐ-CP ngày 05/7/2018 của Chính phủ về chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; tiếp tục hỗ trợ thành lập và phát triển các mô hình hợp tác xã mới, đặc biệt là hợp tác xã cây ăn quả, rau màu…được xem như một mắt xích quan trọng đảm bảo thực hiện hiệu quả các mô hình liên kết kinh tế.
Thứ ba, cần chuẩn hóa quy trình sản xuất nông nghiệp trong các lĩnh vực, từ khâu chọn giống, kỹ thuật nuôi, trồng, thu hoạch, bảo quản... đảm bảo về chất lượng và số lượng sản phẩm theo các hợp đồng liên kết, tăng tính bền vững của các liên kết kinh tế trong sản xuất nông nghiệp. Đây là cơ sở quan trọng để xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm, nâng cao khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn.
Thứ tư, lồng ghép xúc tiến đầu tư với xúc tiến thương mại, du lịch để giới thiệu môi trường đầu tư, liên kết hợp tác đầu tư kinh doanh phát triển sản phẩm nông nghiệp, nông thôn.
Thứ năm, tăng cường hỗ trợ các công ty, doanh nghiệp tìm kiếm thị trường, đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp theo yêu cầu của thị trường và có giá trị gia tăng cao. Đồng thời các doanh nghiệp, công ty tham gia thực hiện phải cung ứng vật tư, dịch vụ đầu vào phục vụ sản xuất, hỗ trợ kỹ thuật và tiêu thụ nông sản cho nông dân nhằm giảm giá thành sản xuất, góp phần gia tăng lợi nhuận, nhằm liên kết lâu dài và bền vững.
Thứ sáu, hỗ trợ các vùng sản xuất tập trung được cấp mã số vùng trồng, truy xuất nguồn gốc đảm bảo tính trách nhiệm, chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản chủ lực, tập trung ba nhóm sản phẩm là gạo, thủy sản và cây ăn quả, gắn với thực hiện Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP).
Thứ bảy, tiếp tục đầu tư cải tạo, nâng cấp, sửa chữa hệ thống thủy lợi đồng bộ, hoàn chỉnh, đa mục tiêu, bao gồm các công trình tưới và tiêu chủ động đáp ứng yêu cầu phát triển ổn định, bền vững. Huy động tốt các nguồn lực để đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ thủy sản để tạo ra những vùng sản xuất lớn, tập trung.
Tóm lại, trong bối cảnh thực hiện mục tiêu đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2025, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân quyết tâm thực hiện mục tiêu chuyển dịch cơ cấu nội ngành nông nghiệp theo hướng tiến bộ, phù hợp với xu thế phát triển nông nghiệp hiện đại. Với sự đồng thuận cao, cùng với nhận thức của người dân từng bước được nâng lên trong thời gian qua, kinh tế, đặc biệt là kinh tế nông nghiệp của địa phương có chuyển biến tích cực; qua đó khẳng định chủ trương của Đảng và Nhà nước trong phát triển các mô hình liên kết kinh tế, kinh tế hợp tác trong sản xuất nông nghiệp là hướng đi đúng đắn và phù hợp nhằm khắc phục những hạn chế của nền sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, hướng đến phát triển nông nghiệp bền vtrên địa bàn xã Châu Phú, tỉnh An Giàng trong thời gian tới./.
