Vai trò của thanh niên trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
Theo thống kê mới nhất của Ủy ban Quốc gia về thanh niên Việt Nam, hiện nay nước ta có hơn 22,1 triệu người trong độ tuổi thanh niên, chiếm khoảng 22,5% dân số cả nước và gần 36% lực lượng lao động; gần 60% thanh niên sống ở nông thôn; 98,7% người trong độ tuổi lao động có việc làm. Đây là nguồn lực dồi dào cho quá trình kiến thiết, xây dựng đất nước. Lực lượng này luôn thể hiện rõ những phẩm chất cần mẫn, thông minh, sáng tạo, cùng với lợi thế về khả năng thích ứng nhanh, bắt kịp với sự phát triển của khoa học, sự tiến bộ của công nghệ. Thế hệ trẻ nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc tạo lập lợi thế cạnh tranh mới mà đất nước đang còn nhiều hạn chế, như: chất lượng nguồn nhân lực, năng suất lao động, năng lực đổi mới... Những phẩm chất này của thanh niên Việt Nam chính là thế mạnh và nguồn lực quan trọng góp phần đưa đất nước tiến lên, vững bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Vai trò của thanh niên trong kỷ nguyên phát triển mới được thể hiện trên những phương diện cụ thể sau:
Một là, thanh niên là lực lượng chính trong việc ứng dụng công nghệ, khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo, góp phần thúc đẩy nền kinh tế số và công nghiệp hóa. Thanh niên là tầng lớp có tinh thần sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và sẵn sàng thử nghiệm cái mới. Sự đổi mới trong tư duy và hành động của thanh niên là yếu tố thúc đẩy sự phát triển kinh tế, khoa học công nghệ và khởi nghiệp. Bên cạnh đó, thanh niên là lực lượng lao động chính, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành công nghiệp và dịch vụ. Việc học tập, rèn luyện của thanh niên là cơ sở tạo ra đội ngũ lao động có trình độ chuyên môn cao, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế trong thời kỳ hội nhập.
Hai là, thanh niên đóng vai trò tiên phong trong chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Thanh niên là lực lượng xung kích, sáng tạo, có khả năng tiếp thu và ứng dụng công nghệ mới một cách nhanh chóng. Nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số, đội ngũ thanh niên với sự năng động, sáng tạo, nhạy bén với khoa học - công nghệ được kỳ vọng là lực lượng đi đầu trong chuyển đổi số, làm chủ công cuộc xây dựng và phát triển mọi lĩnh vực trong tương lai. Trong kỷ nguyên số, thế hệ trẻ không chỉ là người tiêu dùng công nghệ mà còn là những người sáng tạo ra các giải pháp công nghệ đột phá, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong các lĩnh vực như giáo dục, y tế, nông nghiệp và giao thông. Với sự năng động và sáng tạo, thanh niên đã phát triển các ứng dụng giáo dục trực tuyến, giúp hàng triệu học sinh, sinh viên tiếp cận tri thức hiện đại và nâng cao chất lượng giáo dục.
Ba là, thanh niên là lực lượng tiên phong, đóng vai trò then chốt trong các hoạt động quốc phòng, giữ gìn an ninh trật tự và bảo vệ biên giới, biển đảo của đất nước. Với tinh thần xung kích và tình nguyện, thế hệ trẻ luôn sẵn sàng cống hiến, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong những hoàn cảnh khó khăn, gian khổ khi Đảng, Tổ quốc và Nhân dân yêu cầu. Hàng năm có hàng năm, hàng trăm nghìn thanh niên nhiệt huyết hăng hái lên đường thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an. Nhiều trong số đó là những đảng viên trẻ, đoàn viên ưu tú, những người đã viết đơn tình nguyện nhập ngũ, tiếp nối truyền thống anh hùng của cha ông, thể hiện ý chí, trách nhiệm sâu sắc đối với Tổ quốc.
Ghi nhận vai trò to lớn của thanh niên, trong bài viết với tiêu đề: “Tương lai cho thế hệ vươn mình” mới được công bố nhân kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh (26/3/1931 – 26/3/2025), Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ, Trong suốt tiến trình lịch sử dựng nước và giữ nước, thanh niên - thế hệ trẻ luôn giữ vị trí quan trọng, được ví như rường cột quyết định sự hưng thịnh của dân tộc. Trong mọi thời kỳ cách mạng từ khi có Đảng lãnh đạo đến nay, thanh niên luôn là lực lượng tiên phong, đóng vai trò nòng cốt, từ đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước đến công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế - xã hội. Trong giai đoạn mới hiện nay, vai trò của lực lượng thanh niên càng trở nên quan trọng. Thanh niên là trụ cột để đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới, là nguồn lực chủ yếu để xây dựng và phát triển lực lượng sản xuất mới, đồng thời là đội ngũ tiên phong tham gia các lĩnh vực mới.
Để thanh niên Việt Nam vươn mình trong kỷ nguyên phát triển mới
Kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc sẽ mở ra cả những thời cơ, thuận lợi và những khó khăn, thách thức cho thanh niên. Để thanh niên thực sự vươn mình, đủ năng lực và trí tuệ vươn mình gánh vác những trọng trách của dân tộc, cần chú ý đến các giải pháp cơ bản sau:
Một là, mỗi thanh niên phải tự rèn luyện tri thức và kỹ năng; không ngừng ra sức học tập, làm việc, lao động rèn luyện, nêu cao tinh thần xung kích, tiên phong, sáng tạo đổi mới, gương mẫu, bản lĩnh đi đầu trong các hoạt động vừa học vừa làm. Chú trọng giáo dục nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, ý thức cảnh giác cách mạng, có ý thức đấu tranh lên án, phê phán và chống lại những biểu hiện tiêu cực, tư duy lạc hậu, bảo thủ cho thanh niên, sinh viên. Cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng để thanh niên tự phòng ngừa, sàng lọc, đấu tranh với các âm mưu, luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch đến lợi ích quốc gia dân tộc trong giai đoạn mới hiện nay.
Hai là, tích cực hỗ trợ và thúc đẩy thanh niên khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Trong những năm qua, khởi nghiệp sáng tạo đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy nền kinh tế và quá trình chuyển đổi số, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Với việc hoàn thiện hạ tầng chính sách và sự phối hợp đồng bộ từ các bộ, ngành, địa phương, “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo Việt Nam” đã thể hiện vai trò quan trọng trong việc đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển. trong bối cảnh hiện nay, mặc dù thanh niên có nhiều ưu thế trong khởi nghiệp, họ cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, rào cản. Do đó, rất cần sự quan tâm, hỗ trợ đặc biệt từ Đảng, Nhà nước và toàn xã hội để tạo điều kiện thuận lợi, giúp thế hệ trẻ vượt qua thử thách và phát huy tối đa tiềm năng sáng tạo của mình.
Ba là, không ngừng truyền cảm hứng và động lực nội sinh mạnh mẽ cho thanh niên vươn lên phát triển. Thông qua các phương tiện truyền thông, đặc biệt là mạng Internet và mạng xã hội, những thành tựu và ưu việt của Cách mạng công nghiệp 4.0, cùng với các diễn đàn đối thoại, cần tăng cường khích lệ, động viên và truyền cảm hứng cho đoàn viên, thanh niên. Những tấm gương sáng của các tập thể và cá nhân điển hình, với những hành động tốt đẹp, sẽ là nguồn động lực mạnh mẽ để khơi dậy khát vọng và ý chí vươn lên của tuổi trẻ. Khi cảm hứng được khơi dậy và lan tỏa, nó sẽ trở thành động lực nội sinh thúc đẩy mỗi thanh niên hành động với quyết tâm lớn, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu xây dựng và phát triển đất nước giàu mạnh, phồn vinh và hạnh phúc.
Bốn là, nâng cao năng lực hội nhập quốc tế và tinh thần phát huy bản sắc dân tộc cho thanh niên. Trong xu thế toàn cầu hóa, thanh niên cần mở rộng tầm nhìn, tiếp thu những giá trị tốt đẹp của thế giới, nhưng không quên giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc. Việc giới thiệu văn hóa Việt Nam ra thế giới, tham gia vào các hoạt động ngoại giao nhân dân và giao lưu văn hóa quốc tế là cách giúp đất nước khẳng định vị thế trên trường quốc tế. Đồng thời, việc này cũng góp phần xây dựng một thế hệ thanh niên giàu bản sắc, tự tin, hội nhập mạnh mẽ nhưng vẫn luôn trung thành với cội nguồn văn hóa.
Năm là, mỗi thanh niên cần ý thức sâu sắc trách nhiệm của mình đối với sự hùng cường của dân tộc, tích cực tham gia các hoạt động chính trị, xã hội, góp phần xây dựng các chính sách phục vụ cho lợi ích của đất nước. Không ngừng phát triển tư duy sáng tạo, đổi mới và đón nhận những thách thức để tìm ra các giải pháp cho các vấn đề hiện tại của xã hội. Xây dựng lối sống lành mạnh, văn minh, trở thành tấm gương sáng cho các thế hệ sau noi theo. Mỗi thanh niên Việt Nam cần chủ động học tập, rèn luyện và không ngừng phấn đấu để khẳng định bản thân. Thế hệ trẻ cần tự tin bước ra thế giới, mang theo hành trang là tri thức sâu rộng, thể chất khỏe mạnh và tâm hồn giàu bản sắc văn hóa Việt Nam, đồng thời phải rèn luyện bản thân trở thành những công dân toàn cầu mang hồn Việt, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc đang mở ra cho Việt Nam một chặng đường phát triển mới. Trên chặng đường ấy, thanh niên Việt Nam chính là những chủ nhân thực sự nên rất cần xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam bản lĩnh, tiến bộ, xuất sắc về trí tuệ, vượt trội về thể chất và đậm đà bản sắc văn hóa, đủ sức tự tin sánh vai cùng bạn bè quốc tế, góp phần đưa đất nước vươn tới hùng cường và phát triển.
