Đặt vấn đề
Trong những ngày này, từ các xã, phường, đặc khu đến tỉnh, thành phố, bầu không khí chính trị sôi nổi lan tỏa trong toàn Đảng, toàn quân, toàn dân. Các đại hội đảng bộ cơ sở, cấp tỉnh, thành phố được tổ chức khẩn trương, nghiêm túc. Đây vừa là sự kiện chính trị quan trọng của từng địa phương, đơn vị, vừa là bước chuẩn bị thiết yếu cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Ngày 14/4/2025, Bộ Chính trị ban hành Chỉ thị số 45-CT/TW[1] về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng, nhấn mạnh yêu cầu “tập trung lãnh đạo, chỉ đạo về nội dung đại hội, công tác xây dựng văn kiện, công tác chuẩn bị nhân sự” và bảo đảm tính dân chủ, minh bạch, hiệu quả trong toàn bộ quá trình. Đồng thời, khẳng định tầm quan trọng của đại hội đảng bộ các cấp như một khâu then chốt trong việc chuẩn bị nhân sự và xây dựng nền tảng chính trị, tổ chức cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Bài viết phân tích hành trình, điểm nối giữa đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội toàn quốc; làm rõ vai trò, ý nghĩa của từng cấp trong việc chuẩn bị cho sự kiện chính trị trọng đại sắp tới; đồng thời, khẳng định thông điệp về khát vọng dân tộc mà toàn Đảng, toàn quân, toàn dân cần tiếp tục gìn giữ và phát huy trong giai đoạn phát triển mới.
Vai trò then chốt của đại hội đảng bộ các cấp
Đại hội đảng bộ cơ sở, cấp tỉnh không chỉ là sự kiện chính trị định kỳ, mà còn là nền tảng tổ chức, cơ sở trực tiếp để triển khai đường lối, chủ trương của Đảng. Cơ chế vận hành “từ dưới lên”, lấy cơ sở làm gốc, giúp các nghị quyết và quyết sách của Đảng vừa bám sát thực tiễn, vừa phản ánh nhu cầu, nguyện vọng của nhân dân. Tại đây, phương hướng phát triển, công tác nhân sự, chương trình hành động được xác định cụ thể, phù hợp với điều kiện địa phương. Công tác lấy ý kiến cán bộ, đảng viên và nhân dân vào các dự thảo văn kiện cấp trên và văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng cũng được thực hiện một cách toàn diện, bảo đảm tính kết nối và thực tiễn cao. Việc lựa chọn nhân sự cấp ủy tại các đại hội cũng là khâu quan trọng thể hiện tinh thần dân chủ, đổi mới. Quá trình chuẩn bị được tiến hành bài bản, công khai, nhằm ngăn chặn biểu hiện hình thức, chạy theo thành tích, đồng thời, bảo đảm tính minh bạch, khách quan trong công tác cán bộ.
Tính đến ngày 28/10/2025, các đảng bộ trực thuộc Trung ương đã tổ chức thành công đại hội nhiệm kỳ 2025-2030[2]. Nhìn chung, công tác lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức đại hội được các tỉnh, thành phố tiến hành bài bản, chu đáo, đúng quy định, hướng dẫn của Trung ương. Đặc biệt, trong công tác nhân sự cấp ủy, ủy ban kiểm tra, các Đại hội Đảng bộ các tỉnh, thành phố (hợp nhất, sáp nhập) đã thực hiện công bố các Quyết định của Bộ Chính trị chỉ định Ban chấp hành Đảng bộ, danh sách Đoàn đại biểu dự Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Các Đại hội Đảng bộ các tỉnh, thành phố không sáp nhập đã thực hiện bầu Ban Chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ 2025-2030, đại biểu dự Đại hội lần thứ XIV của Đảng bảo đảm đúng quy chế bầu cử trong Đảng, không xảy ra sai sót, vi phạm. Kết quả phiếu bầu tập trung, đủ số lượng, tỷ lệ trúng cử cao, đúng theo Đề án được phê duyệt.
Những điểm mới, thách thức trong công tác tổ chức đại hội các cấp
Các đại hội đảng bộ nhiệm kỳ 2025–2030 tập trung vào những nội dung cốt lõi như: tổng kết thực hiện nghị quyết nhiệm kỳ trước, xác định phương hướng nhiệm kỳ mới; thảo luận, góp ý văn kiện Đại hội cấp trên và Đại hội lần thứ XIV của Đảng; bầu cấp ủy, bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội cấp trên với cơ cấu hợp lý. Đây là quy trình chặt chẽ, bảo đảm đại hội thực sự là nơi kiểm điểm, đánh giá khách quan và hoạch định chiến lược mới.
Đặc biệt, khác với nhiệm kỳ trước đây, trong nhiệm kỳ này vừa trải qua một thời gian triển khai khối lượng công việc rất lớn liên quan đến chủ trương sắp xếp, tinh gọn mạnh tổ chức bộ máy, với thời gian, tiến độ yêu cầu liên tục thay đổi, rút ngắn nên việc chuẩn bị Đại hội có một số khó khăn nhất định, ảnh hưởng đến chất lượng văn kiện.
Với những điểm mới trên, công tác tổ chức đại hội các cấp đối diện với nhiều thách thức như:
Thứ nhất, yêu cầu về chuẩn mực cán bộ đặt ra đòi hỏi cao hơn: không chỉ về phẩm chất chính trị, đạo đức, mà cả năng lực chuyên môn, độ tuổi, cơ cấu hợp lý;
Thứ hai, tình trạng tư tưởng hình thức, “an toàn” trong chuẩn bị nhân sự, nếu không kiểm soát, có thể làm giảm chất lượng đội ngũ lãnh đạo;
Thứ ba, các thế lực thù địch lợi dụng không gian mạng để xuyên tạc, chống phá, đòi hỏi công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải được tiến hành chủ động, quyết liệt.
Thứ tư, sự đa dạng về điều kiện tự nhiên, xã hội của các địa phương – từ vùng sâu, vùng xa đến đô thị lớn – đặt ra thách thức trong việc bảo đảm tính công bằng, đồng bộ, hiệu quả.
Kết nối với Đại hội toàn quốc từ cơ sở
Kết quả của đại hội các cấp chính là nguồn dữ liệu thực tiễn quý giá phục vụ việc xây dựng văn kiện Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Những vấn đề “nóng” tại địa phương, từ phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa, đến công tác xây dựng Đảng, chỉnh đốn bộ máy, đều được tổng hợp, mang vào bàn thảo chung ở cấp quốc gia. Đặc biệt, những khó khăn, vướng mắc trong vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp được nêu lên để tháo gỡ. Đại hội đảng bộ các cấp cũng là nơi phát hiện, bồi dưỡng những nhân tố tiêu biểu, có thể được giới thiệu vào cơ cấu trung ương. Việc tổ chức Đại hội chu đáo, dân chủ, minh bạch ở cấp dưới góp phần củng cố niềm tin, uy tín đối với trung ương, đồng thời, tạo sự lan tỏa về tinh thần đổi mới, trách nhiệm chính trị.
Quan trọng hơn, thông điệp khát vọng dân tộc được cụ thể hóa từ địa phương ra toàn quốc. Từ những nghị quyết ở cấp xã, phường, đến chiến lược ở cấp tỉnh, đều hướng đến mục tiêu chung: khát vọng phát triển, đổi mới, tự lực tự cường, xây dựng đất nước giàu mạnh, Nhân dân hạnh phúc. Đây chính là sự đồng thuận lớn lao giữa Đảng, Nhà nước và Nhân dân – nguồn lực quan trọng để đưa khát vọng thành hiện thực.
Bài học kinh nghiệm và gợi mở cho hành động
Thực tiễn tổ chức đại hội ở nhiều địa phương thời gian qua cho thấy một số bài học quý giá gồm: (i) chuẩn bị văn kiện kỹ lưỡng, bám sát thực tế địa phương; (ii) coi trọng công tác tuyên truyền để tạo sự đồng thuận trong Nhân dân, đảng viên; (iii) Kiểm tra, giám sát chặt chẽ để bảo đảm tổ chức đại hội chất lượng, tránh hình thức.
Từ đó, có thể gợi mở một số hành động cụ thể:
- Đối với cấp tỉnh: cần tăng cường đào tạo, tập huấn cho cán bộ chủ chốt, nâng cao năng lực tổ chức đại hội.
- Đối với truyền thông, báo chí: đồng hành cùng công tác chuẩn bị, định hướng thông tin đúng đắn, đặc biệt tập trung tuyên truyền 11 nội dung lớn đã được Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương xác định.
- Đối với cán bộ, đảng viên: phát huy tinh thần trách nhiệm, nghiên cứu sâu văn kiện, góp ý xây dựng, đồng thời giữ gìn phẩm chất đạo đức, kiên định lập trường chính trị.
- Đối với Trung ương: nên có cơ chế giám sát, đánh giá thường xuyên việc triển khai nghị quyết ở địa phương, với chỉ số rõ ràng, công khai để người dân và đảng viên giám sát.
Những kinh nghiệm và hành động này không chỉ nhằm tổ chức thành công Đại hội các cấp, mà còn góp phần trực tiếp bảo đảm thành công của Đại hội lần thứ XIV của Đảng, mở ra giai đoạn phát triển mới cho đất nước.
Kết luận
Từ cấp cơ sở đến Đại hội toàn quốc, mỗi đại hội đảng bộ các cấp chính là một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi hành trình hiện thực hóa khát vọng dân tộc. Những quyết sách, nhân sự, chương trình hành động được xác lập và kiểm nghiệm từ địa phương góp phần tạo nên nền tảng vững chắc để bước vào Đại hội lần thứ XIV với sự đồng thuận, sáng tạo và quyết tâm cao. Hành trình ấy không chỉ là sự kết nối tổ chức, mà còn là mạch nguồn của niềm tin, của ý chí vươn lên, của khát vọng dân tộc được hun đúc từ từng đảng viên, từng tầng lớp Nhân dân.
Trách nhiệm không dừng lại ở việc tổ chức đại hội cho “đủ quy trình” hay “đúng thời hạn”. Mỗi đảng viên, mỗi tổ chức đảng cần nhận thức rằng Đại hội là cơ hội để thể hiện trách nhiệm, khẳng định tinh thần đổi mới, đặt lợi ích của quốc gia – dân tộc lên trên hết. Đó là dịp để các cấp ủy, cá nhân nhìn nhận lại năng lực, phẩm chất, đặt ra cam kết đổi mới hành động cho nhiệm kỳ mới. Không chỉ là nhiệm vụ hình thức, Đại hội phải trở thành dấu mốc để từng cán bộ, từng tổ chức nâng cao tinh thần sáng tạo, bản lĩnh, đóng góp thiết thực vào chuyển đổi mạnh mẽ của địa phương và đất nước.
Đại hội lần thứ XIV của Đảng không phải là điểm kết mà là bước khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới của đất nước. Khi niềm tin và khát vọng đã được vun đắp từ cấp xã, phường, tỉnh, thành phố thì bước tiến lên Đại hội toàn quốc sẽ là thời điểm để khát vọng ấy được nâng lên tầm cao mới, được cụ thể hóa và lan tỏa rộng rãi.
Từ thành công của đại hội địa phương, qua sự đồng thuận, phát huy trí tuệ tập thể và quyết tâm hành động, khát vọng dân tộc sẽ được kiến tạo không chỉ bằng lời nói mà bằng những quyết sách, những bước đi thực tế trên con đường phát triển giàu mạnh, bền vững của Việt Nam./.
