Với góc nhìn chân thực, sống động và gần gũi về cuộc sống ở Trường Sa, triển lãm trực tuyến “Trường Sa Xanh” mang hình ảnh biển, đảo quê hương tới gần hơn với các tầng lớp nhân dân, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Đây là sự khởi đầu cho một nền tảng triển lãm số về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam và thông tin đối ngoại.
Sự khởi đầu tích cực
Triển lãm số được đánh giá là xu hướng triển lãm tất yếu của thế giới bởi những tính năng ưu việt và sự phù hợp với nhịp sống thời đại số. Đối với công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam, khai thác hiệu quả và phát huy sức lan tỏa của các triển lãm số đóng vai trò quan trọng. Triển lãm số cho phép tiếp cận một lượng lớn người xem trên khắp thế giới. Trên thực tế, triển khai triển lãm số tạo được hiệu ứng truyền thông vô cùng mạnh mẽ bởi tính lan tỏa và những thuận tiện trong tiếp cận nguồn thông tin, tư liệu. Chỉ với những lần “click” chuột, mỗi người đều có thể tìm hiểu, nắm bắt thông tin, nội dung một cách dễ dàng, chủ động.
Giao diện chính trang thông tin điện tử truongsaxanh.vietnam.vn
Triển khai Kế hoạch Triển lãm trực tuyến về biển, đảo Việt Nam phục vụ công tác tuyên truyền, thông tin đối ngoại năm 2022, ngày 08 tháng 12 năm 2022, triển lãm trực tuyến “Trường Sa Xanh” do Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì chính thức được “bấm nút”. Với tên miền truongsaxanh.vietnam.vn, triển lãm trực tuyến “Trường Sa Xanh” là một sản phẩm truyền thông đa phương tiện, tích hợp các nguồn tư liệu phong phú, sinh động về biển, đảo Việt Nam với hơn 200 bức ảnh, 23 video clip với góc nhìn chân thực, sống động và gần gũi về cuộc sống ở Trường Sa. Triển lãm gồm 8 chủ đề: Lịch sử quần đảo Trường Sa; Dấu mốc chủ quyền của Quần đảo Trường Sa; Trường Sa hiên ngang; Nụ cười lính biển; Trường Sa quân với dân; Trường Sa thật gần; Vươn mầm Trường Sa; Trường Sa Xanh. Giao diện triển lãm hỗ trợ các tính năng phát tự động, chế độ xem VR (thực tế ảo), thuyết minh lời bình... Triển lãm được các địa phương tiếp tục bổ sung thông tin, làm dày thêm dữ liệu về chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Với hình thức truyền thông mới, triển lãm đem đến cho người xem một Trường Sa hiên ngang, sẵn sàng đối đầu với các thử thách của thiên tai, bão tố; một Trường Sa gần gũi, thân thương trong trái tim mỗi người dân Việt; sức sống của Trường Sa hôm nay với những gam màu xanh tươi được ươm mầm, chắt chiu từ những hy sinh thầm lặng, kiên cường và cao cả của bao thế hệ người Việt. Qua đó, mang lại giá trị đích thực trong việc cung cấp, truyền tải, lan tỏa thông tin đúng đắn, tích cực, góp phần nâng cao hiểu biết, nhận thức, ý thức, trách nhiệm, niềm tin, sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân và bạn bè quốc tế đối với sự nghiệp đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc; khơi gợi trong mỗi người tình yêu, trách nhiệm với biển, đảo; đồng thời khẳng định chủ quyền biển, đảo của Việt Nam trên không gian số.
Đây là sự khởi đầu cho một nền tảng triển lãm số về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam và thông tin đối ngoại trong thời gian tới nhằm tạo ra các sản phẩm truyền thông số hiện đại, tiếp cận được đông đảo các đối tượng, các thành phần xã hội trong và ngoài nước.
Tiếp tục phát huy hình thức tryền thông mới trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam
Để khai thác hiệu quả sức lan tỏa của các triển lãm số về công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo, trước hết cần tiếp tục đầu tư một cách quy mô và đồng bộ về kỹ thuật, dựa trên cơ sở nền tảng kỹ thuật hiện đại. Sự hiện đại ở đây không chỉ bao gồm việc cập nhật, ứng dụng các phần mềm, hiệu ứng công nghệ đa tiện ích mà còn ở việc tạo ra sự thuận tiện, dễ thao tác. Các phương tiện kỹ thuật hiện đại, các ứng dụng công nghệ số phải làm sao thiết kế được một không gian thực tế ảo sống động, “mãn nhãn”, phân chia bố cục rõ ràng, hợp lý, thậm chí có thể kèm theo các cốt truyện hấp dẫn nhằm mang lại những cảm xúc chân thật, trọn vẹn nhất cho người xem khi họ chỉ ngắm nhìn, chiêm ngưỡng các tư liệu, bản đồ, hiện vật qua không gian ảo. Đường truyền dẫn đến nền tảng triển lãm số phải “mượt mà” nhất có thể để bất cứ ai, ở bất cứ thời điểm nào, ở bất cứ không gian nào cũng đều dễ dàng truy cập, tham quan và thực hiện các thao tác trên triển lãm số về công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam.
Bên cạnh yếu tố kỹ thuật, cần đầu tư thêm về nội dung - yếu tố cốt lõi quyết định. Các chủ đề cụ thể sẽ quyết định đến việc lựa chọn, phân chia bố cục, bố trí trình tự xuất hiện của các tư liệu, bản đồ, hình ảnh, hiện vật; xác định nội dung nào là trọng tâm của chủ đề triển lãm; sử dụng các tín hiệu âm thanh, ánh sáng, phông nền, thuyết minh phù hợp.
Chú trọng đến yếu tố ngôn ngữ, bên cạnh các thuyết minh tiếng Việt bằng chữ hay bằng lời nói, cần đầu tư biên dịch, phiên dịch thuyết minh sang tiếng nước ngoài nhằm mở ra cơ hội tiếp cận rộng rãi của đông đảo người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế. Đảm bảo tính chính thống và chuẩn xác, các tư liệu, bản đồ, hình ảnh, hiện vật được trưng bày trên các triển lãm số phải thông qua kiểm duyệt và được sử dụng một cách phù hợp, chính xác. Xây dựng “góc phản hồi” hoặc “hộp thư phản hồi” trong triển lãm số để có thể thu nhận các ý kiến, góp ý chân thật, có giá trị của người xem về nội dung, hình thức triển lãm và rộng hơn nữa có thể là những ủng hộ, niềm tin của nhân dân và bạn bè quốc tế đối với công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo.
Đoàn viên, thanh niên Đà Nẵng tại triển lãm “Tuổi trẻ với biển đảo quê hương”, ngày 11/3/2025 (Nguồn: Báo Quân đội nhân dân điện tử)
Đảm bảo tính đúng định hướng và lộ trình hợp lý, cụ thể trong triển khai thực hiện các triển lãm số về chủ quyền biển, đảo Việt Nam. Bất cứ sáng tạo, phá cách hay tạo điểm nhấn nào, nếu không đảm bảo đúng định hướng có thể sẽ gây ra những tác động tiêu cực, thậm chí ảnh hưởng đến hiểu biết, nhận thức của người xem. Tính đúng định hướng biểu hiện trước hết ở việc tuân thủ các chủ trương, chính sách, quy định, pháp luật của Đảng, Nhà nước, các cơ quan chức năng có liên quan. Trong từng giai đoạn cụ thể, các triển lãm số về công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam phải làm rõ những ưu tiên, trọng tâm đặt ra đối với công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam, thể hiện qua nội dung, hình thức trưng bày các tư liệu, bản đồ, hình ảnh, hiện vật liên quan.
Quá trình tổ chức thực hiện các triển lãm số cũng cần tuân theo những bước đi tuần tự, hợp lý, có thể bắt đầu từ quy mô nhỏ đến quy mô lớn, từ một chủ đề chung, mang tính bao quát đến cụ thể hóa thành các chủ đề nhỏ, mang tính chi tiết, từ việc sử dụng các ứng dụng mang tính trải nghiệm đến việc đầu tư vận hành các ứng dụng một cách bài bản, chuyên nghiệp...
Kết hợp khéo léo sự ảnh hưởng, sức lan tỏa của các triển lãm trực tiếp và triển lãm số về công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam. Đối với các đối tượng người xem ở xa, như cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, bạn bè quốc tế hay trong những hoàn cảnh đặc biệt, như: thiên tai, dịch bệnh, triển lãm số là giải pháp ưu việt hơn so với triển lãm trực tiếp vì người xem không có cơ hội, điều kiện để tham quan trực tiếp. Đối với các đối tượng người xem có cơ hội, điều kiện đến tham gia trực tiếp thì triển lãm số chưa chắc là hình thức được ưu tiên lựa chọn hơn so với triển lãm trực tiếp. Người xem có thể chọn tham gia một trong hai hoặc cả hai hình thức triển lãm. Khi đó, những thông tin, cảm xúc thu nhận có thể được nhân đôi.
Trên thực tế, các tư liệu, bản đồ, hình ảnh, hiện vật được trưng bày trên triển lãm số chính là phần “ảo” của những tư liệu, bản đồ, hình ảnh, hiện vật “thật”. So với việc ngắm nhìn, chiêm ngưỡng “phần ảo”, tận mắt chứng kiến, chạm vào và cảm nhận “phần thật” sẽ mang lại những hiệu ứng chân thật và hiệu quả hơn. Hay nói một cách khác, các sản phẩm ứng dụng công nghệ số là công cụ để truyền cảm hứng, tạo hứng khởi, thôi thúc người xem đến tận nơi để được tận mắt chứng kiến, tận tai lắng nghe và cảm nhận những thông điệp mà các tư liệu, bản đồ, hình ảnh, hiện vật “thật” liên quan đến công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam muốn truyền tải.
Tùy vào từng trường hợp cụ thể với những đối tượng cần hướng đến, bên cạnh việc thực hiện các biện pháp góp phần nâng cao tính hiệu quả của các triển lãm số, cần chú trọng việc kết hợp một cách khéo léo giữa các triển lãm số với triển lãm trực tiếp về công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam. Mỗi hình thức triển lãm đều có những thế mạnh riêng. Sự hỗ trợ, bổ sung lẫn nhau giữa hai hình thức triển lãm sẽ góp phần nâng cao chất lượng, tính hiệu quả của công tác thông tin, tuyên truyền về chủ quyền biển, đảo Việt Nam trong tình hình mới.
Do các yếu tố khách quan và chủ quan nhất định, không phải ai cũng có điều kiện đến tham quan trực tiếp tại các triển lãm về chủ quyền biển đảo Việt Nam. Phát huy hiệu quả mô hình triển lãm số liên quan đến công tác đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo Việt Nam, vì thế, càng mang tính khả thi và thiết thực./.
