Những “điểm đen” trong việc tuyên truyền chủ quyền biển đảo
Mạng xã hội đã tạo ra một hệ sinh thái truyền thông mới, nơi thông tin được chia sẻ với tốc độ chóng mặt. Trên các nền tảng như Facebook, Twitter, YouTube hay TikTok, hàng triệu người dùng có cơ hội phát biểu quan điểm cá nhân về các vấn đề chính trị, xã hội và quốc phòng. Điều này mở ra không gian cho các ý kiến đa chiều, song cũng tạo điều kiện cho việc lan truyền thông tin sai lệch, thậm chí là tin giả (fake news) liên quan đến các chủ đề nhạy cảm.
Lan truyền thông tin sai lệch
Trên mạng xã hội nhiều thông tin sai lệch về chủ quyền biển đảo được phát tán, gây nhiễu loạn nhận thức và ảnh hưởng đến quan hệ quốc tế. Năm 2023, một video lan truyền mạnh trên TikTok và Facebook cho rằng có xung đột vũ trang trên Biển Đông, nhưng thực tế đây là cảnh từ một cuộc tập trận quân sự ở nơi khác. Những thông tin này ít nhiều khiến dư luận hoang mang. Do đó, việc kiểm chứng nguồn tin và nâng cao nhận thức cộng đồng là vô cùng cần thiết để hạn chế tác động tiêu cực của tin giả.
Phân hoá quan điểm và sự chia rẽ trong cộng đồng
Mạng xã hội, với tính chất mở và không gian tự do phát biểu, dễ tạo ra sự phân hoá trong quan điểm. Khi chủ đề chủ quyền biển đảo được đưa ra bàn luận, các luồng ý kiến thường chia thành hai cực đối lập: những người ủng hộ cách tiếp cận “chắc chắn, quyết đoán” và những người có quan điểm bảo thủ, thận trọng hơn. Cụ thể, từ vụ tàu Hải Dương 8 xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam (2019) các thế lực thù địch lợi dụng sự kiện này để kích động tâm lý hoài nghi, gây chia rẽ giữa người dân và chính quyền, tuyên truyền rằng Việt Nam "không đủ khả năng bảo vệ chủ quyền". Chúng lợi dụng việc Việt Nam giải quyết những tranh chấp về chủ quyền biển, đảo với một số nước ở Biển Đông để chia rẽ quan hệ đối ngoại của nước ta với các nước.
Ảnh hưởng của các tài khoản “ảo” và “bot”
Sự gia tăng của tài khoản ảo và bot trên mạng xã hội đã làm khuấy đảo không gian thông tin, gây hoang mang dư luận, trong đó có các vấn đề về chủ quyền biển đảo. Trong các sự kiện như căng thẳng Biển Đông hay hội nghị quốc tế về hàng hải, nhiều tài khoản giả mạo lan truyền tin sai lệch, xuyên tạc lịch sử và bản đồ nhằm thao túng quan điểm công chúng. Ví dụ, trong vụ việc tại bãi Tư Chính (2019), mạng lưới bot đã phát tán thông tin gây chia rẽ, làm nhiễu loạn nhận thức cộng đồng. Điều này khiến việc xác minh thông tin trở nên khó khăn, ảnh hưởng đến nỗ lực tuyên truyền chính thống. Để đối phó, các nền tảng truyền thông đang siết chặt kiểm duyệt, đồng thời kêu gọi người dùng nâng cao nhận thức khi tiếp nhận thông tin.
Hệ quả của “điểm đen” đối với chủ quyền biển đảo
Tác động đến nhận thức của công chúng
Những thông tin sai lệch, lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội có thể ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức của người dân về tình hình chủ quyền biển đảo. Khi dư luận bị thao túng bởi các thông tin không chính xác, việc hình thành một quan điểm thống nhất về vấn đề chủ quyền trở nên khó khăn. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến lòng tự hào dân tộc mà còn tạo điều kiện cho những thế lực lợi dụng tình hình nhằm mục đích xâm phạm chủ quyền quốc gia.
Gây ra những rủi ro trong quan hệ quốc tế
Trong bối cảnh chủ quyền biển đảo là vấn đề nhạy cảm đối với nhiều quốc gia, việc thông tin bị xuyên tạc hoặc thao túng trên mạng xã hội có thể dẫn đến những hiểu lầm và căng thẳng trong quan hệ quốc tế. Các quốc gia có lợi ích liên quan có thể lợi dụng những thông tin “điểm đen” này để gây áp lực, từ đó làm phức tạp thêm mối quan hệ song phương, đa phương và ảnh hưởng đến an ninh khu vực.
Giải pháp khắc phục “điểm đen” của mạng xã hội trong vấn đề tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển đảo
Để khắc phục những “điểm đen” của mạng xã hội trong vấn đề tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển đảo, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, cộng đồng truyền thông và người dân:
Thứ nhất, các cơ quan chức năng cần chú trọng việc nâng cao nhận thức về việc kiểm chứng nguồn tin, đồng thời phối hợp với các nền tảng mạng xã hội để nhanh chóng xử tin giả, tin sai lệch, xấu độc.
Thứ hai, phát triển các công cụ, hệ thống giám sát và phản hồi trực tuyến từ người dân nhằm phát hiện sớm các hành vi thao túng dư luận trên mạng xã hội.
Thứ ba, nâng cao chất lượng tuyên truyền, giáo dục về an ninh thông tin nhằm nâng cao kiến thức và ý thức cho cộng đồng, giúp người dân hiểu rõ hơn về các rủi ro từ thông tin không chính xác và biết cách tự bảo vệ mình trong không gian mạng.
Thứ tư, đẩy mạnh sản xuất và phát hành các nội dung truyền thông chính thống, khoa học và khách quan về chủ quyền biển đảo, nhằm tạo ra nguồn thông tin tin cậy cho cộng đồng.
Mặc dù mạng xã hội mang lại nhiều cơ hội trong việc kết nối và chia sẻ thông tin, nhưng “điểm đen” của nó trong vấn đề tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển đảo là một thực tế không thể xem nhẹ, bỏ qua. Những thông tin sai lệch, sự phân hoá dư luận và hành vi thao túng trên không gian mạng có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng đối với niềm tin dân tộc và an ninh quốc gia. Việc giải quyết những “điểm đen” này đòi hỏi sự nỗ lực chung của toàn xã hội – từ các cơ quan chức năng, các nhà truyền thông cho đến từng cá nhân người dân. Trên cơ sở đó, thông điệp bảo vệ chủ quyền biển đảo của Việt Nam sẽ được khẳng định một cách mạnh mẽ, lan tỏa một cách chính xác, thống nhất và sâu rộng, góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia và duy trì an ninh, ổn định cho đất nước.
