Báo chí cách mạng Việt Nam - chiến sỹ tiên phong trên mặt trận tư tưởng

Ngày 21/6/1925, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên đã xuất bản số đầu tiên của báo Thanh niên. Sự kiện ra đời báo Thanh niên sau này được lấy là Ngày Báo chí Việt Nam, rồi Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam. Báo Thanh niên nói riêng, Báo chí Cách mạng Việt Nam nói chung, đã trở thành chiến sỹ tiên phong trên mặt tư tưởng trong suốt 99 năm qua

Báo Thanh niên góp phần quan trọng cho sự ra đời của Đảng và vài nét sự ra đời Ngày báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6

Tháng 11/1924, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc từ Liên Xô về Trung Quốc. Tại đây, Người đã sáng lập Báo Thanh niên – Cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc là cây bút chủ chốt và là tác giả của những bài quan trọng về chính trị, tư tưởng, lý luận, thực tiễn. Thời kỳ lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc trực tiếp chỉ đạo (21/6/1925 - 4/1927) báo Thanh niên ra được 88 số. (Tổng cộng, từ lúc ra đời đến lúc ngừng hoạt động, báo ra được khoảng 200 số).

Báo Thanh niên đã trở thành phương tiện tuyên truyền mục đích, tôn chỉ và chủ trương của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Đồng thời, hướng dẫn hoạt động cách mạng cho hội viên của Hội. Báo Thanh niên đã trở thành chiến sỹ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, góp phần quan trọng vào việc truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào Việt Nam, chuẩn bị về chính trị, tư tưởng và tổ chức cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam vào mùa Xuân năm 1930.

Tháng 02/1985, theo đề nghị của Hội Nhà báo Việt Nam (thành lập năm 1950), Ban Bí thư Trung ương Ðảng ra Quyết định số 52 (ngày 5/2/1985) lấy ngày 21/6 hằng năm là Ngày Báo chí Việt Nam.

Bác Hồ và tờ báo cách mạng đầu tiên

Tiếp đó, ngày 21/6/1985, lần đầu tiên lễ kỷ niệm Ngày Báo chí Việt Nam và 60 năm Báo Thanh Niên xuất bản số đầu tiên được tổ chức.

Ngày 21/6/2000, nhân kỉ niệm 75 năm Ngày Báo chí Việt Nam, cũng theo đề nghị của Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Chính trị đã quyết định đổi tên Ngày Báo chí Việt Nam thành Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam.

Báo chí Cách mạng Việt Nam -Chiến sỹ tiên phong trên mặt trận tư tưởng

Trải qua 99 năm đồng hành cũng dân tộc, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Báo chí Cách mạng Việt Nam đã làm tròn sứ mệnh vẻ vang của mình - Chiến sỹ tiên phong trên mặt tư tưởng.

Báo chí Cách mạng Việt Nam luôn tiên phong đi đầu trên mặt trận tư tưởng trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 – 1954) và đế quốc Mỹ (1954 – 1975), trên tinh thần thực hiện lời dạy của Bác: “Đối với những người viết báo chúng ta, cái bút là vũ khí sắc bén - bài báo là tờ hịch cách mạng để động viên quần chúng đoàn kết đấu tranh, chống chủ nghĩa thực dân cũ và mới, chống chủ nghĩa đế quốc đứng đầu là đế quốc Mỹ, vì độc lập dân tộc, tiến bộ xã hội và hòa bình thế giới”⁽¹⁾ . Hàng ngàn nhà báo đã không quản gian khổ, hy sinh tay bút, tay súng có mặt khắp các trận địa, chiến trường, hậu phương và tiền tuyến. Các chiến sỹ trên mặt trận báo chí đã kịp thời phản ánh những chiến thắng vang dội của quân ta, những tấm gương anh dũng trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu; động viên, khích lệ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vượt qua gian khổ, khó khăn, kìm nén đau thương, mất mát, hy sinh anh dũng tiến lên, vững tin, hướng tới ngày toàn thắng.

Hoà bình lập lại, Báo chí Cách mạng Việt Nam lại đồng hành cũng dân tộc trong mặt trận mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa (1975-1986). Đất nước vừa trải qua chiến tranh, hậu quả để lại hết sức nặng nề. Hàng triệu ha đất đai ô nhiễm bom mìn, hàng triệu lít chất độc phát quang đang tiếp tục thấm vào các mạch nước ngầm trong lòng đất, lòng người…; công cuộc xây dựng đất nước với bao khó khăn thử thách trên tất cả các lĩnh vực (Kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao…).

Trong bối cảnh ấy, Báo chí Cách mạng Việt Nam lại tiên phong trên mặt trận tư tưởng, góp phần định hướng dư luận, động viên, khích lệ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta vượt qua khó khăn, thử thách, mất mát, hy sinh, vững tin vào con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội đã được Đảng và Bác lựa chọn từ đầu thế kỷ; bản lĩnh, sáng suốt tìm đường đổi mới, phát triển cho đất nước.

Báo chí cách mạng ngày càng phát triển mạnh mẽ

Bước vào thời kỳ đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa (1986-nay), Báo chí Cách mạng Việt Nam tiếp tục hoàn thành sứ mệnh vẻ vang của mình. Tiếp tục là người đi trước, mở đường, định hướng dư luận trên mặt trận tư tưởng. Dũng cảm trong cuộc đấu tranh chống lại những tác động tiêu cực từ mặt trái cơ chế thị trường đến các lĩnh vực của đời sống xã hội; tiên phong, đi đầu, đương đầu với nguy hiểm khi chống lại 04 nguy cơ mà Đảng ta đã sớm chỉ ra; cố vũ những gương người tốt việc tốt, thành tựu to lớn của đất nước trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; là một kênh đối ngoại quan trọng góp phần quảng bá hình ảnh và kết nối Việt Nam với bạn bè khắp năm châu…

Có thể nói, Báo chí Cách mạng đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vẻ vang của mình, đóng góp quan trọng vào thành tựu chung của đất nước để Việt Nam có được “cơ đồ, tiềm năng, uy tín và vị thế quốc tế” to lớn như hiện nay.

Như vậy, Báo Thanh niên được xuất bản đã góp phần quan trọng cho sự ra đời của Đảng ta vào mùa Xuân năm 1930 và đóng góp quan trọng của Báo chí Cách mạng Việt Nam 99 năm qua, là bằng chứng sinh động minh chứng cho vai trò của Báo chí Cách mạng - chiến sỹ tiên phong, trên mặt trận tư tưởng nói riêng, sự nghiệp cách mạng nói chung.

Hiện nay, theo số liệu thống kê của Thông tấn xã Việt Nam, năm 2023, cả nước có 6 cơ quan truyền thông đa phương tiện chủ lực, 127 cơ quan báo, 671 cơ quan tạp chí (trong đó có 319 tạp chí khoa học, 72 tạp chí văn học nghệ thuật), 72 cơ quan Đài phát thanh, truyền hình. Nhân sự hoạt động trong lĩnh vực báo chí có khoảng 41.000 người, trong đó khối phát thanh, truyền hình xấp xỉ 16.500 người. Tổng số người được cấp thẻ nhà báo kỳ hạn 2021-2025 tính đến tháng 12/2023 là 20.508 trường hợp, trong đó 7.587 trường hợp có bằng tốt nghiệp đại học trở lên ngành Báo chí ⁽²⁾.

Với đội ngũ nhà báo và cơ quan báo chí hùng hậu, hiện đại, đa phương tiện, hội nhập quốc tế và ngày càng phát triển, tiếp tục hát huy vai trò quan trọng của Báo chí Cách mạng 99 năm qua, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng và kỳ vọng Báo chí Cách mang Việt Nam sẽ tiếp tục làm tròn sứ mệnh vẻ vang của mình, luôn đi tiên phong trên mặt trận tư tưởng, góp phần quan trọng vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, trở thành nước phát triển có thu nhập cao trong tương lai không xa.

Văn Minh