Đảm bảo an ninh con người ở Đồng bằng sông Cửu Long trước thách thức an ninh phi truyền thống

Người dân đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đã và đang đứng trước nhiều thách thức của an ninh phi truyền thống. Trong những năm qua, Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị ở ĐBSCL đã có nhiều nỗ lực trong thực hiện các chính sách đảm bảo an ninh con người. Nhờ vậy đã đạt nhiều thành tựu quan trọng, góp phần khẳng định sự đúng đắn tinh thần “lấy con người là trung tâm của phát triển” của Đảng ta.

Chủ động ứng phó với những thách thức an ninh phi truyền thống

Tại Đại hội lần thứ XIII, Đảng ta xác định an ninh phi truyền thống gồm “các vấn đề xã hội gây áp lực lớn đối phát triển kinh tế - xã hội như già hóa dân số, chênh lệch giàu nghèo, trình độ phát triển. Thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, nước biển dâng, xâm nhập mặn ngày càng nhanh với cường độ mạnh, đặc biệt là ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19”[i]. ĐBSCL được xác định là một trong những đồng bằng trên thế giới sẽ chịu tác động nhiều nhất từ biến đổi khí hậu, đặc biệt là nước biển dâng và xâm nhập mặn ảnh hưởng lớn đến sinh kế, phát triển và đời sống sinh hoạt hằng ngày của nhân dân. Đây cũng là một những vùng của cả nước có tốc độ gia hóa dân số nhanh nhất của cả nước và tác động mạnh mẽ đến an ninh con người như thiếu hụt lao động do già hóa lực lượng lao động, ảnh hưởng đến đà tăng trưởng kinh tế của vùng, gây áp lực lên hệ thống an sinh, chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi...

Cống ngăn mặn Bến Rớ thuộc dự án quản lý nước Bến Tre

(Nguồn: internet)

Thời gian qua, các địa phương trong vùng đã chủ động ứng phó, thực hiện nhiều biện pháp thích ứng với biến đổi khí hậu như gia cố đê bao ngăn mặn, xây dựng hệ thống thủy lợi đảm bảo nước ngọt phục vụ tưới tiêu và sinh hoạt cho người dân chịu ảnh hưởng từ xâm nhập mặn. Tỷ lệ hộ nghèo giảm ổn định từ 8,6% năm 2016 xuống còn 4,2% năm 2020[ii] và 3,75% năm 2021[iii]. Thu nhập bình quân của hộ gia đình đã tăng từ 1,2 triệu đồng/người/tháng trong năm 2010 lên 2,8 triệu đồng/người/tháng trong năm 2016 và 3,9 triệu đồng/người/tháng vào năm 2020[iv]. Công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được đảm bảo, đặc biệt chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi. Chất lượng khám chữa bệnh được nâng lên, chỉ số sức khỏe của người dân được cải thiện tích cực. Tuổi thọ trung bình dân số tăng từ 73,8 tuổi lên 75 tuổi. An sinh xã hội của người cao tuổi đã được đảm bảo tốt. 

Mặc dù vậy, tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao so với các vùng khác trong cả nước. Chênh lệch thu nhập giữa nhóm thu nhập thấp nhất và cao nhất là 6,9 lần. Trong đó, thành phố Cần Thơ là có sự chênh lệch cao nhất (8,6 lần). Mức trợ cấp tối thiểu này chưa đáp nhu cầu tối thiểu của người cao tuổi...

Góp phần tạo ra “lá chắn thép” bảo đảm an ninh con người ở ĐBSCL

Thực hiện nhất quán các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước góp phần đảm bảo an ninh con người trên phạm vi cả nước nói chung, ĐBSCL nói riêng trước những tác động của an ninh phi truyền thống, cần cải thiện hoạt động sinh kế, hạn chế tình trạng dễ bị tổn thương sinh kế của cư dân vùng hạn mặn thông qua đa dạng hóa hoạt động sinh kế; hỗ trợ ngành nghề; tăng cường liên kết “bốn nhà” nhằm tăng chuỗi giá trị cho sản phẩm nông nghiệp; hỗ trợ, tư vấn người dân chuyển đổi sinh kế. Tư vấn, hỗ trợ đào tạo và giải quyết việc làm tại chỗ cho bà con nông dân.

Buổi tập huấn mô hình sinh kế cho hội viên phụ nữ Khmer ở ấp Thới Hòa 2, thị trấn Cờ Đỏ, huyện Cờ Đỏ, thành phố Cần Thơ.

(Ảnh: Thanh Liêm/TTXVN)

Tăng cường đầu tư đường sá, xây dựng đê bao và công trình thủy lợi; nâng cao chất lượng công tác dự báo hạn mặn; thường xuyên tập huấn kỹ thuật, công nghệ chống hạn mặn và kiến thức cho bà con nông dân ứng phó với hạn mặn. Đẩy mạnh đầu tư giáo dục theo quy mô dân số, đẩy mạnh phổ cập giáo dục, đặc biệt cho nhóm đồng bào dân tộc thiểu số... Tăng cường giải quyết việc làm cho người lao động được đào tạo như hỗ trợ vay vốn tín dụng tạo việc làm, thu hút đầu tư, tiếp tục đẩy mạnh xây dựng nông thôn mới... Điều chỉnh mức sinh phù hợp với điều kiện hiện nay; đẩy mạnh các biện pháp làm chậm quá trình già hóa dân số; tạo cơ hội việc làm, tăng thu nhập cho người cao tuổi; tăng cường đầu tư kết cấu hạ tầng đảm bảo môi trường thân thiện đối với người cao tuổi; nâng cao chất lượng dịch vụ xã hội đối với người cao tuổi; tiếp tục thực hiện và đảm bảo hệ thống an sinh xã hội đối với già hóa dân số; tăng cường các biện pháp giảm tổn thương cho người cao tuổi.

TT