Hai dấu ấn đặc biệt quan trọng của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng (Kỳ 1)

Trong sự nghiệp của mình, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có nhiều đóng góp trên những cương vị Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Bí thư Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Trong quá trình cùng toàn Đảng lãnh đạo công cuộc đổi mới đất nước, đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã để lại dấu ấn trên nhiều lĩnh vực, nhưng có hai lĩnh vực nổi bật trong thời gian gần đây, từ khi đồng chí giữ chức vụ Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam là lĩnh vực ngoại giao và xây dựng Đảng với dấu ấn đặc biệt quan trọng về việc đưa quan hệ Việt -Mỹ tiến lên đối tác chiến lược toàn diện và công cuộc chống tham nhũng mà chúng ta hay gọi nôm na là “đốt lò”

Dấu ấn đặc biệt đưa quan hệ với cựu thù đến tầm mức cao nhất

Ngoại giao Việt Nam thời kỳ đổi mới đạt được thành tựu to lớn, chưa bao giờ Việt Nam có được vị thế quốc tế như ngày nay và góp phần vào thành tựu đó là việc thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ.

Hoa Kỳ là một nước cựu thù của Việt Nam, cho nên, đối với nhiều người, nhất là những người từng trải qua cuộc chiến khốc liệt của cuộc đụng đầu lịch sử với Mỹ, không dễ có thể xóa nhòa đi những ký ức đau thương trong cuộc chiến tranh mà Hoa Kỳ là người trực tiếp thực hiện cũng như ủng hộ chính quyền Việt Nam Cộng hòa tiến hành tại Việt Nam.

Thế nhưng Hoa Kỳ lại là một cường quốc kinh tế, chính trị và quân sự trên thế giới, có tiếng nói quyết định đối với nhiều vấn đề trên thế giới, có ảnh hưởng đến sự phát triển của nhiều quốc gia. Chính vì thế, từ khi tiến hành sự nghiệp đổi mới, Đảng ta chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa các quan hệ đối ngoại, mong muốn Việt Nam là bạn với tất cả các nước, là đối tác tin cậy, có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, trong đó việc thiết lập quan hệ toàn diện với Hoa Kỳ là một trong những chính sách ưu tiên của ngoại giao Việt Nam.

Với đường lối ngoại giao đúng đắn đó, đó chúng ta đã từng bước bình thường hóa quan hệ với Hoa Kỳ và xây dựng mối quan hệ đó ngày càng tốt đẹp với quan điểm "gác lại quá khứ, hướng tới tương lai".

Tổng Bí thư Nguyễn Phú trọng hội đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Obama

Kể từ năm 1995, khi Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Việt Nam thì quan hệ với Hoa Kỳ ngày càng trở nên tốt đẹp, đặc biệt là lĩnh vực kinh tế. Quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ là một trong những mấu chốt quan trọng trong nền ngoại giao Việt Nam thời kỳ đổi mới.

Cho đến năm 2013, Việt Nam và Hoa Kỳ đã xây dựng được mối quan hệ đối tác toàn diện. Trong những năm tiếp theo, Hoa Kỳ đã trợ giúp Việt Nam nhiều lĩnh vực như hỗ trợ nạn nhân chất độc màu da cam, hỗ trợ việc làm sạch chất dioxyn có trong môi trường từ thời chiến tranh, hợp tác chặt chẽ với Việt Nam về vấn đề POW -MIA, và đặc biệt là thúc đẩy quan hệ làm ăn kinh tế song phương với Việt Nam.

Trong 30 năm qua, kim ngạch song phương giữa Hoa Kỳ và Việt Nam tăng gấp 300 lần. Đến năm 2023, kim ngạch song phương Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt đến con số 124 tỷ USD, trong đó xuất siêu của Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 83 tỷ USD. Hoa Kỳ đã dần dần trở thành một thị trường xuất khẩu mang về nhiều ngoại tệ nhất của Việt Nam với những mặt hàng phong phú về hàng may mặc, giày dép, hàng thủ công mỹ nghệ, hàng thủy hải sản... Không thể phủ nhận nền kinh tế Việt Nam có được thành tựu như ngày hôm nay là nhờ một phần rất lớn trong quan hệ ngoại thương với Hoa Kỳ.

Cùng với việc xuất khẩu các mặt hàng sang Hoa Kỳ Hoa Kỳ cũng đã đẩy mạnh việc đầu tư vốn tại Việt Nam lên đến hàng chục tỷ USD, tạo ra nhiều công ăn việc làm và một nguồn đóng góp ngân sách lớn cho Việt Nam.

Nhận rõ tầm quan trọng đặc biệt trong quan hệ thương mại với Hoa Kỳ, Đảng và Nhà nước Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, đứng đầu là đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, từ năm 2011 đến nay đã phát triển quan hệ một cách mạnh mẽ với Hoa Kỳ. Việt Nam và Hoa Kỳ đã thiết lập quan hệ đối tác toàn diện vào năm 2013.

Năm 2015, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã thăm chính thức Hoa Kỳ, mang theo tinh thần “gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai”. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam đầu tiên được Tổng thống Mỹ đón tiếp tại Nhà Trắng. Cuộc hội đàm diễn ra trong không khí được báo chí quốc tế mô tả là “rất bình đẳng, cởi mở, thân thiện và thiết thực”, tiếp tục mở ra những trang mới trong quan hệ giữa hai nước. Từ đó đến nay, quan hệ kinh tế, văn hóa và quân sự giữa Việt Nam và Hoa Kỳ ngày càng chặt chẽ.

Về quân sự, Hoa Kỳ đã viện trợ cho Việt Nam hai tàu cảnh sát biển có tải trọng lớn và chuẩn bị viện trợ thêm một tàu nữa, đồng thời cung cấp hàng trăm triệu USD trang thiết bị cũng như đào tạo cán bộ, giúp Việt Nam thực thi quyền tài phán của mình trên biển Đông.

Từ năm 2013 đến nay, quan hệ Việt Nam Hoa Kỳ ngày càng bền chặt và gần đây nhất là việc cuối năm 2023, Việt Nam và Hoa Kỳ đã chính thức nâng cấp quan hệ ngoại giao nên đối tác chiến lược toàn diện. Đây là một mốc quan hệ đặc biệt quan trọng giữa hai nước từng là cựu thù, nhưng hiện nay đã theo đuổi chủ trương gác lại quá khứ, hướng đến tương lai, vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Theo nhiều nhà quan sát nước ngoài, việc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì nhiều hoạt động ngoại giao và cuối cùng tiến tới việc nâng cấp quan hệ ngoại giao với Hoa Kỳ lên mức cao nhất là một điều không phải ai cũng nghĩ đến, bởi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng thường tỏ ra là một nhà lý luận sâu sắc về chủ nghĩa xã hội, Nhiều người nghĩ rằng ông theo đường lối cứng rắn, không dễ dàng trong việc nâng cấp quan hệ với Hoa Kỳ. Nhưng sự thực thì Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chính là người đã nhìn thấy và định hướng sự phát triển đất nước của Việt Nam trong quan hệ quốc tế. Quan hệ với Hoa Kỳ, Việt Nam sẽ được những lợi ích toàn diện đặc biệt là về kinh tế với nền kinh tế hàng đầu thế giới và quân sự trong việc bảo đảm an ninh hàng hải quốc tế ở biển Đông. Ông cũng hiểu rõ rằng, không phải ngẫu nhiên, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng mong muốn thiết lập quan hệ hữu hảo với Hoa Kỳ ngay sau khi nước Việt Nam mới ra đời.

Chính vì thế, việc Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ động việc nâng cấp quan hệ giữa Việt Nam với Hoa Kỳ nên mức đối tác chiến lược toàn diện làm một số người bất ngờ, nhưng trên thực tế nó cho thấy tầm nhìn của người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam trong quan hệ quốc tế với đường lối “Ngoại giao cây tre”, trong đó đặc biệt coi trọng các cường quốc, nhằm đạt được những mục tiêu cao nhất của đất nước về hòa bình và phát triển.

Cho nên có thể khẳng định, thành tựu ngoại giao đặc biệt quan trọng mang đậm dấu ấn của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là việc thiết lập quan hệ chiến lược đối tác toàn diện với Hoa Kỳ và chắc chắn rằng trong tương lai quan hệ này sẽ càng trở nên bền chặt.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đón tiếp Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden

Khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần, Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden là một trong những người đã sớm ra Tuyên bố chia buồn với Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam và ca ngợi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là một trong những con người lãnh đạo có tâm, có tầm của dân tộc Việt Nam.

Bản tuyên bố viết: “Tôi xin gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến phu nhân Ngô Thị Mận và nhân dân Việt Nam về sự ra đi của Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng, người đã lãnh đạo Việt Nam suốt 13 năm qua.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là người ủng hộ mạnh mẽ mối quan hệ sâu sắc giữa nhân dân Hoa Kỳ và Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Ngài, tình hữu nghị và quan hệ đối tác giữa hai quốc gia đã được vun đắp và phát triển. Chuyến thăm lịch sử của Ngài tới Nhà Trắng vào năm 2015 là một cột mốc quan trọng trong quan hệ song phương.

Nhờ tầm nhìn của Ngài, trong chuyến thăm cấp nhà nước của tôi tới Hà Nội vào năm 2023, Việt Nam và Hoa Kỳ đã trở thành “Đối tác Chiến lược toàn diện”, cấp độ đối tác cao nhất trong hệ thống quan hệ ngoại giao của Việt Nam.

Người dân Việt Nam và Hoa Kỳ, cùng với người dân khắp khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, ngày nay được hưởng an ninh và nhiều cơ hội hơn nhờ có tình hữu nghị và quan hệ đối tác giữa hai quốc gia chúng ta. Điều đó có được là nhờ có Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Hợp chúng quốc Hoa Kỳ – và cá nhân tôi – sẽ luôn ghi nhớ và trân trọng cam kết của Ngài đối với việc hòa giải và xây dựng một tương lai hướng tới hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và trên toàn thế giới. Chúng tôi tôn vinh di sản của Ngài và chia buồn sâu sắc với nhân dân Việt Nam trước sự ra đi của Ngài”[1].

Và Hoa Kỳ đã cử Ngoại trưởng Antony Blinken đến viếng, chia buồn tận tư gia của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với một tình cảm chân thành, đặc biệt.

Rõ ràng, không chỉ Việt Nam mà về phía Hoa Kỳ, họ cũng tìm thấy những lợi ích trong việc tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam và người góp phần làm sâu sắc mối quan hệ ấy không ai khác là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.