Nhiều năm qua, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai và các lực lượng đối đẳng gồm Trạm Kiểm tra Biên phòng Xuất nhập cảnh Hà Khẩu, Đại đội Quản lý biên giới Hà Khẩu, Trạm Hội ngộ - Hội đàm Khu vực Hà Khẩu của tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) đã thiết lập được cơ chế phối hợp công tác chặt chẽ, ngày một chuyên nghiệp, hiệu quả.
Thượng tá Nguyễn Trọng Tuệ, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai cho biết, từ quan hệ công tác, hai bên đã đi đến kết nghĩa, hợp tác dần đi vào chiều sâu. Hiện, hằng quý, nửa năm, giữa hai bên đều tổ chức các cuộc hội đàm trao đổi công việc; mỗi tháng, lực lượng hai bên tổ chức tuần tra liên hợp. Ngoài ra còn tuần tra song phương kết hợp với tuyên truyền, phổ biến pháp luật; đường dây nóng liên lạc qua lại luôn sẵn sàng nhận thông tin về các sự vụ để kịp thời giải quyết ổn thỏa. Hai bên cũng đang nỗ lực phấn đấu để sớm đưa Cặp cửa khẩu Lào Cai – Hà Khẩu trở thành Cửa khẩu kiểu mẫu.
Thượng tá Tuệ cho biết: "Hằng quý, hai bên Đồn – Trạm đều bình chọn Sứ giả hữu nghị. Đây là những đồng chí trực tiếp làm công tác kiểm soát tại cửa khẩu, có nhiều thành tích và có những sáng kiến để tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách xuất nhập cảnh thông thoáng, đúng quy định pháp luật. Đặc biệt, hai bên cũng thường xuyên tổ chức hoạt động giao lưu công tác Đảng, công tác chính trị để học hỏi lẫn nhau".
Tính đến nay, toàn tuyến biên giới Việt – Trung qua tỉnh Lào Cai đã có 6 cặp thôn – bản, 10 cặp Đồn – Trạm giữa hai bên được kết nghĩa; 7 cặp huyện, thành phố, thị xã của Lào Cai và Vân Nam thiết lập quan hệ hữu nghị.
Theo Đại tá Kiều Phi Hùng, Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai, 15 năm qua, kể từ khi Việt Nam và Trung Quốc thiết lập quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, quan hệ giữa lực lượng bảo vệ biên giới trên tuyến Lào Cai với phía Vân Nam ngày càng phát triển theo hướng thực chất, hiệu quả. Ngay cả trong đại dịch Covid-19, dù không gặp gỡ, giao lưu trực tiếp nhưng sợi dây gắn kết giữa hai bên vẫn không hề gián đoạn, thậm chí còn bền chặt hơn.
"Dù trong bất kể hoàn cảnh nào, Bộ đội Biên phòng hai bên vẫn thường xuyên duy trì thực hiện nghiêm túc để xây dựng đường biên giới hai nước hòa bình ổn định. Từ chuyến thăm chính thức Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, công tác đối ngoại được cởi mở hơn, các đoàn viếng thăm của Bộ đội Biên phòng hai bên được nối lại, các cặp cửa khẩu được mở trở lại, hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu có nhiều khởi sắc", Đại tá Kiều Phi Hùng nhấn mạnh.
1 năm sau Tuyên bố chung Việt Nam – Trung Quốc được đưa ra trong chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, mối quan hệ giữa Đảng bộ, chính quyền và nhân dân 2 tỉnh biên giới Lào Cai – Vân Nam càng sâu sắc thêm.
Ngay từ đầu năm 2023, hai bên đã cùng tổ chức Chương trình liên hoan văn nghệ chào xuân qua biên giới và Liên hoan nhân dân biên giới Việt Nam – Trung Quốc. Tiếp đến là các hoạt động nối lại du lịch sau đại dịch; giao lưu thanh niên; hành trình đỏ; hội đàm, gặp gỡ ở nhiều cấp độ; khôi phục, tổ chức thành công Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt – Trung. Vào đầu tháng 12 tới, Giải đua xe đạp “Một đường đua - hai quốc gia” do châu Hồng Hà, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) tổ chức cũng sẽ được mở lại.
Ngoài vai trò trọng yếu trên tuyến hành lang Côn Minh – Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, Lào Cai còn là điểm trung chuyển của tuyến kết nối ngang giữa các tỉnh Lai Châu – Hà Giang – Điện Biên với Vân Nam. Vị trí địa chiến lược này đã và đang được tập trung khai thác, phát huy ngày một toàn diện thông qua các Hội nghị hợp tác hành lang kinh tế; Hội nghị thường niên giữa các Bí thư Tỉnh ủy và hoạt động của Nhóm công tác liên hợp giữa chính quyền các địa phương hai bên.
Tại Hội nghị Hợp tác hành lang kinh tế Việt – Trung vừa diễn ra vào ngày 13/11 tại Hà Nội, Đại sứ Trung Quốc Hùng Ba khẳng định: "Hợp tác ở cấp địa phương có tác dụng mang tính nền tảng đối với quan hệ Trung - Việt. Những năm gần đây, Vân Nam đã phát huy đầy đủ những lợi thế tự nhiên về địa lý gần gũi, con người hiểu biết lẫn nhau, ngành nghề bổ trợ cho nhau. Trên cơ sở hợp tác hành lang kinh tế, Vân Nam đã cùng với Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Lào Cai, Yên Bái và các tỉnh thành khác của Việt Nam không ngừng hợp tác thiết thực về đầu tư thương mại, kết nối giao thông, văn hóa, du lịch, bồi dưỡng cán bộ, giao lưu trao đổi…, mang về lợi ích thực tế cho cả hai bên".
Từ những kết quả của sự hợp tác, Lào Cai trong thời gian tới được định hướng phát triển với hạ tầng kết nối đồng bộ gồm Cảng hàng không; tuyến đường sắt kết nối với ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc) trong tổng thể tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng; cầu biên giới qua sông Hồng tại Bát Xát. Theo quy hoạch, Lào Cai tương lai cũng sẽ có thêm 2 cửa khẩu quốc tế được mở và nâng cấp.
Theo ông Hoàng Chí Hiền, Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Lào Cai, để tối ưu sự kết nối xứng tầm trên cửa ngõ lớn Lào Cai – Vân Nam, hai bên sẽ còn rất nhiều việc phải làm trước cả cơ hội và thách thức.
"Chúng ta phải làm rõ sự kết nối giữa hai bên về hạ tầng, về cửa khẩu, giữa doanh nghiệp, giữa ngành hàng; rồi làm sao phải đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng cửa khấu số, cửa khẩu thông minh; làm sao hàng hóa hai bên phải thông quan hai chiều, lưu thông nhanh chóng, thuận tiện, giảm chi phí về logistics, đảm bảo tính cạnh tranh; thực sự tạo niềm tin cho doanh nghiệp không chỉ về thương mại mà còn cả đầu tư, kinh doanh trong các lĩnh vực khác", ông Hoàng Chí Hiền nêu thêm.
Ông Phạm Thanh Quang, Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Lào Cai nhấn mạnh, hai địa phương Lào Cai và Vân Nam từ hơn 100 năm nay đã thông nối bởi tuyến đường sắt Điền Việt. Những năm gần đây, đặc biệt sau chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã mở ra một trang mới trong quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước. Tinh thần của Tuyên bố chung Việt Nam – Trung Quốc đã lan tỏa nhanh và mạnh mẽ xuống các địa phương như Lào Cai – Vân Nam.
"Chắc chắn tình hữu nghị ấy sẽ có sự thăng hoa, phát triển mới. Chúng ta sẽ từng bước thấy thông qua độ tin cậy giữa hai bên ngày một tăng lên. Càng tin cậy lẫn nhau, chúng ta càng có những hành động, hợp tác để chỉ nhằm cho mối quan hệ ấy tốt lên. Hai bên cùng dựa vào nhau, đảm bảo cho hòa bình, hữu nghị, và chúng ta phải tin tưởng vào điều đó", ông Quang khẳng định.
An Kiên/VOV-Tây Bắc