• Tin tức
  • Góc nhìn đa diện
  • Việt Nam hôm nay
  • Câu chuyện Lịch sử
  • Vì Việt Nam cường thịnh
  • Diễn đàn địa phương
  • Kho tàng tri thức
  • Góc trẻ
  • Vấn đề quốc tế
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Điểm sách
  • Tương tác
TIN MỚI
Tìm kiếm
Văn hóa - Nghệ thuật

Lễ hội Ok Om Bok: Lan tỏa niềm tin và khát vọng của đồng bào Khmer Nam Bộ

05:40 PM - 01/04/2021 44

Vùng đồng bằng sông Cửu Long trù phú một màu xanh thiên nhiên, với sông nước miệt vườn ngút tầm mắt, những vựa lúa thẳng cánh cò bay và những mẻ lưới nặng trĩu cá tôm. Nổi bật trên nền bức tranh thiên nhiên tươi đẹp ấy chính là sắc màu rạng rỡ của cuộc sống con người, nơi có lễ hội Ok Om Bok, hội đua thuyền, thả đèn gió rộn ràng trong những điệu ca vũ mê say…

Lễ hội Ok Om Bok. Ảnh dulichtravinh

Lễ hội Ok Om Bok (nghĩa là đút cốm dẹp) còn gọi là Lễ cúng trăng, một trong những lễ hội lớn nhất trong năm của người Khmer. Lễ hội được tổ chức vào khoảng rằm tháng 10 Âm lịch hằng năm, thời điểm vừa kết thúc vụ mùa. Mặt trăng là biểu tượng cho lực lượng thiên nhiên gắn với đời sống sinh hoạt và lao động, chi phối những điều kiện tự nhiên cơ bản nhất cho hoạt động nông nghiệp, là một trong những biểu trưng tín ngưỡng quan trọng nhất của người Khmer.

Người Khmer có tín ngưỡng thờ thần Mặt trăng từ xa xưa, kết hợp với Phật giáo khi được truyền vào, tạo nên đời sống tâm linh phong phú của cộng đồng. Người Khmer thường đến chùa nghe kinh, niệm Phật vào những ngày rằm và ngày không trăng, đồng thời cúng trăng và cầu khấn các vị thần linh. Nghi lễ cúng trăng nhằm giáo dục cho con người biết ơn đấng tự nhiên đem lại sự sống cho con người, cho muôn loài, cho vạn vật, bày tỏ lòng thành kính tới Đức Phật, từ đó răn dạy con người hãy noi gương, học tập đức hy sinh, lòng từ bi hỉ xả của Đức Phật mà làm lành tránh dữ.

Người Khmer coi Mặt trăng là một vị thần cai quản và bảo hộ mùa màng trong nền sản xuất nông nghiệp lúa nước, thần Mặt trăng mang biểu tượng của âm tính, lễ cúng trăng là sự đưa tiễn mùa mưa, chào đón mùa khô, đồng thời để tỏ lòng biết ơn thần Mặt trăng đã giúp người dân bảo vệ mùa màng, gửi gắm ước vọng về một vụ mùa mới tốt tươi, mưa thuận gió hòa, cuộc sống no ấm.

Tái hiện nghi thức "Cúng trăng" hay “Đút cốm dẹp” của đồng bào Khmer. Ảnh dangcongsan.vn

Lễ vật chủ yếu trong nghi thức cúng trăng là những nông sản của vụ mùa vừa thu hoạch được, chủ yếu là khoai, dừa tươi, chuối, các loại bánh kẹo, trà và đặc biệt là cốm dẹp, loại cốm làm từ hạt nếp được giã và sàng sảy cho hết vỏ trấu. Mâm lễ vật được bày biện khéo léo đẹp mắt trên một chiếc bàn đặt ở giữa sân chùa, sân nhà trong đêm trăng rằm, mọi người hướng tới mặt trăng cùng tạ ơn và cầu nguyện. Nghi thức quan trọng là người chủ sự nắm một ít thức lễ vật đút vào miệng từng trẻ nhỏ, vỗ về hỏi han các em về ước mơ, nguyện vọng tương lai. Những câu trả lời của đám trẻ với niềm tin của người Khmer như phản ánh ước vọng chân thực nhất của gia đình và cộng đồng.

Các hoạt động diễn ra xung quanh phần nghi lễ cũng thực sự cuốn hút. Các trò chơi dân gian, tiết mục văn nghệ được tổ chức hoành tráng, vui tươi và mang đậm dấu ấn văn hóa địa phương. Nổi bật nhất và thu hút đông đảo người tham gia nhất chính là hoạt động thả đèn gió và đua ghe ngo.

Hoạt động thả đèn gió tạo nên những ấn tượng mạnh mẽ. Mỗi chiếc đèn gió được làm từ giấy quyến và khung tre, thường có hình vuông hoặc tròn. Bên trong đèn thiết kế vật liệu đốt tạo lực đẩy đèn bay lên không trung. Mọi người thường cùng phối hợp nâng đèn và buông tay khi đèn đã đủ lực để tự cất lên cao. Từng chiếc đèn lần lượt bay lên trên nền trời đêm giữa buổi trăng rằm trong tiếng reo hò phấn khích của đám đông, lấp lánh bừng sáng cả một khoảng trời. Cảnh tượng kỳ vĩ từ ánh sáng đèn gió hiện lên trong hàng ngàn ánh mắt dõi theo như xua tan tai ương, rủi ro, bất trắc, soi rọi cõi tâm linh và gửi gắm ước vọng của người dân tới thần Mặt trăng, và luôn nghĩ đến thần đang nhìn mình và ủng hộ mình.

Thả đèn gió – hoạt động tín ngưỡng mang nhiều ước vọng của bà con Khmer. Ảnh sưu tầm.

Lễ hội Ok Om Bok càng sôi động hơn bởi hội đua ghe ngo, môn thể thao dân gian truyền thống mang đầy bản sắc vùng sông nước, thu hút hàng vạn người dân tham gia thi đấu và cổ vũ. Cuộc đua ghe Ngo diễn ra trước ngày rằm, là nghi thức tiễn đưa thần nước về với biển cả sau mùa gieo trồng. Đồng thời, đây cũng là nghi thức tôn giáo tưởng nhớ thần rắn Nagar xưa biến thành khúc gỗ để đưa Phật qua sông. Ghe ngo theo truyền thống là một thân cây gỗ lớn được khoét lõi, có chiều dài đến hơn 20 mét, thân hơi cong về phần mũi, trang trí các biểu tượng (như cọp, rồng, sư tử, cá…) của từng đội đua, gồm từ 50 - 60 tay chèo. Ghe ngo đại diện cho các phum sóc, được bảo quản cẩn thận tại chùa như một tài sản quý giá và thiêng liêng và tới ngày lễ Ok Om Bok mới được hạ thủy. Trong thời gian diễn ra cuộc thi này, hai bên dòng sông sẽ chật kín người dân cổ vũ, tiếng reo hò cùng tiếng nhạc thúc giục tưng bừng, bao trùm với sắc màu trang phục của các đội đua, tạo nên không khí vô cùng náo nhiệt.

Hội đua ghe ngo ban đầu chỉ là một màn thi đấu diễn ra trong đêm cúng trăng cùng với các hoạt động văn hóa khác, với cùng ý nghĩa dâng lên thần Mặt trăng thưởng thức, và phụ nữ không được tham gia. Dần dần, cùng với quy mô và mức độ thu hút ngày một tăng, đua ghe ngo trở thành một lễ hội mang tầm khu vực, được tổ chức hoành tráng bao gồm nhiều đội đua, chia ra cả nam và nữ, tạo sức lan tỏa và tinh thần đoàn kết lớn trong cộng đồng. Theo quan niệm của người Khmer, chiếc ghe ngo là biểu tượng của sự no ấm, sung túc, đem đến may mắn và thành công, nên mỗi cuộc đua ghe là một cuộc chứng tỏ cho tinh thần, nghị lực, khát vọng và vinh quang của từng đội đua, do đó thường diễn ra quyết liệt, sôi động, có sức quy tụ cực lớn, trở thành biểu tượng văn hóa sâu sắc trong đời sống tinh thần của đồng bào Khmer Nam Bộ.

Đua ghe ngo truyền thống mừng lễ hội Ok Om Bok. Ảnh truyenhinhdulich.vn

Với nhiều giá trị văn hóa truyền thống nổi bật, lễ hội Ok Om Bok đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia ngày 25/8/2014, như một sự khẳng định bản sắc văn hóa của cộng đồng Khmer, đồng thời tạo điều kiện để các dân tộc anh em tìm hiểu và giao lưu văn hóa. Lễ hội Ok Om Bok đã trở thành ngày hội lớn của vùng sông nước đồng bằng sông Cửu Long, tạo vai trò gắn kết nhiều hoạt động truyền thống đặc sắc khác, qua đó da dạng hóa việc giữ gìn và phát huy các bản sắc văn hóa của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Kỳ Vận

Hay!!
Việt Nam thịnh vượng
Họ tên:
Email:
Bình luận:
Bình luận
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Tin đọc nhiều
Phát huy những đặc trưng của nền văn hóa xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
10:09 PM - 15/11/2020
Văn hoá là sản phẩm sáng tạo của con người. Vì thế, sự phát triển văn hoá của mỗi quốc gia, dân tộc đều mang đậm dấu ấn của cộng đồng dân tộc đó. Đặc biệt, văn hoá có mối quan hệ chặt chẽ với kinh tế...
Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên - Nét đẹp truyền đời của văn hóa Việt
10:31 PM - 17/11/2020
Trong lịch sử văn hóa Việt Nam, thờ cúng tổ tiên là một trong những nét đặc trưng trong đời sông tinh thần của cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Tín ngưỡng này được coi là dạng thức đặc biệt về vũ trụ...
Sin Suối Hồ - Điểm sáng du lịch cộng đồng vùng cao
03:18 PM - 18/11/2020
Du lịch cộng đồng là loại hình du lịch do chính cộng đồng dân cư sở tại đứng ra phát triển và quản lý dựa trên việc khai thác cảnh quan tự nhiên và các giá trị văn hóa truyền thống. Việt Nam là đất...
Hát Trống quân – Loại hình nghệ thuật độc đáo của âm nhạc dân gian Việt Nam
04:13 PM - 22/11/2020
Hát Trống quân là loại hình dân ca thi tài đối đáp thông qua những câu hát giao duyên có nội dung trao đổi về kinh nghiệm sống giữa nam, nữ thanh niên. Đây là loại hình diễn xướng vừa mang đậm nét dân...
Tôn sư trọng đạo - nét đẹp của văn hóa Việt Nam
04:36 PM - 24/11/2020
Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, dân tộc Việt Nam tự hào đã xây dựng nên một nền văn hóa đặc sắc mà một trong những nét tiêu biểu ấy là truyền thống tôn sư trọng đạo. Việc hiếu học và kính trọng người...
Hải Triều với những đóng góp cho nền văn hóa nghệ thuật mới
11:40 PM - 25/11/2020
Hệ tư tưởng là một thành tố quan trọng của văn hoá, có vai trò liên kết xã hội, thống nhất hành động vì mục đích chung. Vì thế, mỗi nhà nước, mỗi chế độ xã hội đều lựa chọn một hệ tư tưởng làm chỗ dựa...
Di sản văn hóa theo quan điểm của V.I.Lênin
10:37 PM - 29/11/2020
Trong các bài viết, bài phát biểu của mình, V.I.Lênin không trực tiếp trình bày khái niệm di sản văn hóa nhưng toàn bộ tư tưởng của ông về vấn đề này được thể hiện rất sâu sắc thông qua hệ thống các...
Thành Nhà Mạc ở Tuyên Quang – Dấu ấn di sản xứ giai nhân
11:20 PM - 05/12/2020
Thành nhà Mạc ở Tuyên Quang đến nay, dù đã được trùng tu lại, nhưng dấu ấn của thời gian vẫn phủ bóng cổ thành, như dáng hình lịch sử còn vương lại bên bờ Lô giang vẫn miệt mài trôi chảy hàng thế kỷ....
Chợ tình Khâu vai - Khúc tình ca trăm năm
01:51 PM - 12/12/2020
Trong cõi nhân sinh này điều khiến con người ta day dứt nhất, có lẽ chính là những tình yêu dang dở. Có người cả đời chỉ còn cách hoài niệm và lặng lẽ cất giữ sâu trong lòng, thậm chí nghĩ rằng, chỉ...
Biểu tượng văn hóa trong không gian Then cổ của tộc người Tày huyện Bình Liêu
11:45 PM - 17/12/2020
Cuối năm 2019 vừa qua, di sản “Thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam” chính thức được UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Di sản này thuộc...
Góc nhìn đa diện
Đòi “Quyền dân tộc tự quyết” hay phá vỡ khối đại đoàn kết toàn dân tộc?
12:44, 09/04/2021
Quyền tự quyết dân tộc đã được V.I. Lênin đề cập đến trong Cương lĩnh dân tộc (năm 1905). Hiện nay, các thế lực thù địch đang lợi dụng cái gọi là “quyền dân tộc tự quyết” để kích động chủ nghĩa ly...
Mưu đồ xét lại chủ nghĩa Mác-Lênin, lịch sử và hiện tại !
(12:02, 04/04/2021)
Đóng góp của chủ nghĩa xã hội hiện thực - sự thật hiển nhiên không thể phủ nhận
(06:03, 29/03/2021)
Phát huy vai trò của tổ chức Đoàn trong việc huy động thanh niên bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
(09:24, 25/03/2021)
Thanh niên với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng
(06:20, 22/03/2021)
Niềm tin xã hội trong thời đại Internet
(12:08, 18/03/2021)
Bảo vệ không gian mạng góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo
(11:08, 13/03/2021)
Cảnh giác với thông tin xấu độc về dân chủ
(12:06, 09/03/2021)
Sự lồi lõm đáng sợ trong “Thế giới phẳng”
(08:56, 04/03/2021)
Thái độ trước những sai lầm, khuyết điểm
(04:26, 28/02/2021)

  • Trang chủ
  • Tin tức
  • Góc nhìn đa diện
  • Việt Nam hôm nay
  • Câu chuyện Lịch sử
  • Vì Việt Nam cường thịnh
  • Diễn đàn địa phương
  • Kho tàng tri thức
  • Góc trẻ
  • Vấn đề quốc tế
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Điểm sách
  • Tương tác
  • Thông tin liên hệ
    bbtvntv@gmail.com

  • Copyright 2020 by VNTV
    vietnamthinhvuong.com
    thinhvuongvietnam.com

Thông báo