Lược Sử Tôn Giáo

Tên sách: Lược Sử Tôn Giáo
Tác Giả: Richard Holloway
Năm Xuất Bản: 2019
Số Trang: 308
Nhà Xuất bản: NXB Thế Giới

Như một sự phản ánh có hiểu biết về tình trạng đức tin ở thế giới phương tây trong thế kỷ 21, được viết bởi một người có nhiều kinh nghiệm (Holloway là cựu giám mục của Edinburgh – tiền thần của nhà thờ Tân giáo Scotland). Quyển sách rất sâu sắc và thông minh, hoàn toàn có thể làm hài lòng những bạn đọc khó tính nhất.

Nhiệm vụ viết một tóm tắt lịch sử nho nhỏ của người Hồi giáo về tôn giáo là một tham vọng. Tôn giáo về bản chất có phạm vi vô cùng rộng lớn. Bản thân thuật ngữ này đã được tranh luận vô tận: những gì được coi là một tôn giáo? Nó khác với ma thuật, triết học, mê tín như thế nào? Và nó đóng vai trò gì trong xã hội loài người, giữa thẩm mỹ, siêu hình, kinh tế và chính trị? Holloway tiếp cận nhiệm vụ của mình như thể Mary Douglas, Claude Lévi-Strauss, Émile Durkheim và Keith Thomas chưa bao giờ được sinh ra. Lịch sử này là chỉ đơn giản là những điều nho nhỏ mà chúng ta có thể khám phá để biết thêm, giống như nhâm nhi một ly cà phê để hiểu vị của nó như thế nào chứ không phải tìm ra loại cà phê nào là tuyệt vời nhất.

Quyển sách mở ra góc nhìn về người Viking. Holloway cho rằng kinh nghiệm tôn giáo duy nhất quan trọng là sự mặc khải thiêng liêng. Vì vậy, ông đi nhanh qua toàn bộ các lĩnh vực có kinh nghiệm của con người. Ông tuyên bố rõ ràng rằng Thần đạo, tín ngưỡng đa thần Hy Lạp cổ đại và tín ngưỡng của người Mỹ bản địa là tôn giáo đúng đắn; có lẽ ông cũng sẽ nói như vậy về các nền văn hóa bản địa ở Châu Phi hoặc Nam Mỹ nhưng đáng tiếc là ông không bao giờ đề cập đến chúng trong quyển sách.

Mọi câu chuyện luôn bắt đầu với những điều nhỏ bé với ngụ ý là không có phụ nữ nào theo tôn giáo cho đến khi Mary Tudor - người mà tiếng nói của Thiên Chúa đưa ra khỏi một xã hội áp bức, cho dù đó là Moses ở Ai Cập, Chúa Kitô hay Muhammed. Tôn giáo là tốt trong những tình huống này; nó chỉ trở nên tồi tệ khi bị tha hóa thành những cấu trúc xã hội cứng nhắc mang tính ép buộc. Giọng nói của Thần rất hào phóng và chân thực nếu chúng ta có đôi tai để nghe những điều thiêng liêng đó. Đối với Holloway, tất cả các cuộc cách mạng tôn giáo lớn được thành lập trong sự từ chối của cổ vật. Giống như Muhammad và các nhà lãnh đạo của Cải cách Tin lành, ông viết về Đạo sư Nanak, người sáng lập đạo Sikh, người Hồi ghét các tôn giáo sặc sỡ. Và cũng không có gì ngạc nhiên khi tìm thấy một câu chuyện nổi tiếng về Cải cách Châu Âu chiếm lĩnh phần trọng tâm của cuốn sách. Khi những người theo đạo Tin lành xảo quyệt xua tan xiềng xích của Công giáo thờ phượng, thờ hình tượng, nó đã đẩy câu chuyện lên đỉnh điểm tương tự mà như cái cách mà tác giả đã mở đầu cho quyển sách.

Holloway bắt đầu một cách nghiêm túc với Ấn Độ giáo, Phật giáo và đạo Jain. Tác giả sau đó đã du ngoạn vào tư tưởng Trung Quốc và Zoroastrian. Ngoài ra, Hồi giáo cũng được xem chủ yếu như một tập phim trong lịch sử thời trung cổ, mặc dù trong ngòi bút của mình, Holloway giới thiệu thảo luận về thánh chiến bạo lực và buôn lậu trong các ẩn dụ về xung đột vũ trang và ám chỉ rằng chủ nghĩa cơ bản của thế kỷ 21 là một điều không thể tránh khỏi. Những người có một chút kiến thức về hậu hiện đại thường cho rằng lịch sử không bao giờ có thể là khách quan; nó luôn luôn kể một câu chuyện theo nghĩa thô thiển, nhưng viết lịch sử vẫn là một nghệ thuật tinh tế. Lịch sử xấu là ý thức hệ cho sự minh bạch: nó sử dụng một câu chuyện thô kệch để làm cho một sự kiện trở nên rõ ràng. Lịch sử tốt, mặt khác, dựa trên kiến thức chuyên sâu. Nó gây ngạc nhiên cho người đọc, sử dụng quá khứ để phá vỡ sự mong đợi của chúng ta. Sau đó chúng ta sẽ được đọc về những người theo đạo Tin lành Anh bị tàn sát bởi Blo Mary trong Cuộc cải cách tàn bạo đối với Công giáo của những người theo đạo Tin lành trên khắp nước Anh (đặc biệt là ở Ireland).

Holloway là càng thể hiện được bút lực tài năng của mình ở các chương cuối, nơi ông khám phá ý nghĩa của chúng ta ngày nay trong hàng ngàn năm suy ngẫm về tôn giáo, khía cạnh đặc biệt nhất của văn hóa loài người. Tại đây, ông nắm bắt một cách đầy thông cảm và phi thực tế về sự bế tắc mà chúng ta đã gặp phải - nơi khoa học, các giá trị tự do, chủ nghĩa thế tục, chủ nghĩa bảo thủ tôn giáo, đa dạng toàn cầu, chủ nghĩa hậu thuộc địa và chủ nghĩa cơ bản đang diễn ra một cuộc xung đột kinh hoàng. Tuy nhiên, nếu có một giải pháp được tìm thấy, nó sẽ không nằm trong lịch sử nhỏ như thế này, mà là một sự hiểu biết rộng rãi, hào phóng, tự nhận thức và tinh vi về cách chúng ta kết thúc ở tương lai.

Tổng hợp theo Internet