• Tin tức
  • Góc nhìn đa diện
  • Việt Nam hôm nay
  • Câu chuyện Lịch sử
  • Vì Việt Nam cường thịnh
  • Diễn đàn địa phương
  • Kho tàng tri thức
  • Góc trẻ
  • Vấn đề quốc tế
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Điểm sách
  • Tương tác
TIN MỚI
Tìm kiếm
Kho tàng tri thức

Những sáng chế đi trước thời đại bị dập vùi

11:58 PM - 07/08/2022 20

Lịch sử các sáng chế kỹ thuật có nhiều những phát minh hữu ích, nhưng xã hội đương thời trong một thời gian dài lại tỏ ra không lưu tâm, cũng như không tin tưởng hoặc không thể hiểu hết tầm mức quan trọng của chúng.

Sự chờ đợi mòn mỏi của Archimedes

Mỗi hình thái kinh tế xã hội đều phát sinh những sáng chế đi trước thời đại của mình. Nhà phát minh huyền thoại Archimedes (287-212 Tr.CN) từng nghĩ ngay từ năm 250 Tr.CN một hệ ống dẫn, với cái chốt đặc biệt phục vụ cho việc cung cấp nước tự động. Sáng chế này của Archimedes được áp dụng đầu tiên trong các hầm mỏ Tây Ban Nha sau nhiều thế kỷ muộn hơn, rồi phổ biến tại hầu hết các quốc gia qua công nghệ cối xay chạy bằng sức nước.

Một ý tưởng từng sản sinh ra trước cả 2,5 thế kỷ Tr.CN, chỉ tìm được chỗ đứng thích hợp mãi sau thời phong kiến, khi "cái chốt của Archimedes" trở thành một dạng cơ bản về tự động hóa.

Còn trong thực tế vào thời Hy Lạp và La Mã cổ đại, đơn giản là người ta thường sử dụng lượng nhân lực của hàng trăm nô lệ chuyên với việc cấp nước sinh hoạt và tưới tiêu, hơn là dạy cho vài chục nô lệ cách vận hành một hệ thống "cơ học phức tạp". 

Điều này cũng được lý giải với trường hợp "cánh cửa tự động", được nhà phát minh uyên bác người Hy Lạp Hero (10-70) ở Alexandria nghĩ ra. Thời đó người ta coi sáng chế này là một trò chơi hơn là một thiết bị hữu ích.

Không ai muốn nói chuyện điện thoại…

Lịch sử các sáng chế kỹ thuật có nhiều những phát minh hữu ích, nhưng xã hội đương thời trong một thời gian dài lại tỏ ra không lưu tâm, cũng như không tin tưởng hoặc không thể hiểu hết tầm mức quan trọng của chúng. Điều này thể hiện rõ qua việc phát triển hệ thống điện thoại đầu tiên ở Mỹ và Đức.

Chiếc máy dệt của J. Jacquard trưng bày tại Bảo tàng Khoa học và Kỹ nghệ ở Manchester, Anh.

Từ các tài liệu lưu trữ cho thấy nguyên lý cấu thành điện thoại đã được thực thi bởi Johann Philipp Reis (1834-1874) người Đức. Tuy ông đã nổi danh trong xã hội bởi sáng chế của mình, nhưng công chúng khi ấy chưa biết sử dụng điện thoại vào mục đích gì.

Còn chính Alexander Graham Bell (1847-1922) người Mỹ gốc Scotland đã hoàn thiện thêm nguyên lý của J. Reis. Trước khi nhận bằng sáng chế trong năm 1876, A. Bell đã khai trương hãng chuyên sản xuất các máy điện thoại của mình.

Tới năm 1878 ở New Haven (tiểu bang Connecticut, Hoa Kỳ) đã khánh thành trung tâm điện thoại đầu tiên trên thế giới. Còn tại Đức, Hãng Siemens & Halske bắt đầu cho xuất xưởng các máy điện thoại theo nguyên mẫu của A. Bell. Tuy vấn đề bản quyền hồi ấy không căng thẳng lắm như bây giờ, nhất là trong khi A. Bell lại đang sống bên kia bờ đại dương.

Còn cơ quan bảo hộ bản quyền phát minh chỉ bắt đầu hoạt động ở Đức từ năm 1877. Cho tới đầu thập niên 80 thế kỷ XIX, tại Berlin mới chỉ có 193 người đăng ký sử dụng điện thoại và phải mất thêm một thập niên nữa, khi mọi người bắt đầu thể hiện mối lưu tâm về thứ phương tiện truyền tin tiện dụng mới này.

Đối với các sáng chế "đi trước thời đại" đương nhiên được giới truyền thông lan truyền rộng rãi, nhưng hiệu quả đôi khi trái ngược. Lịch sử còn ghi lại hàng loạt trường hợp giới công nhân thiêu hủy các cỗ máy tân kỳ, bởi chúng sẽ chiếm mất chỗ làm của họ.

Nhà phát minh nghiệp dư người Pháp Joseph Marie Jacquard (1752-1834) từng là nhân chứng của vụ thiêu hủy cỗ máy dệt đầu tiên, do ông sáng chế ngay trên quảng trường lớn ở thành phố Lyon quê hương. Nhưng J. Jacquard vẫn còn diễm phúc sống được đến ngày, mà các xí nghiệp dệt ở Lyon và vùng phụ cận được trang bị tới 30.000 chiếc máy dệt mới vào đầu thập niên 30 thế kỷ XIX.

Còn có cả những trường hợp mà các phát minh mới bị công khai phản đối bằng biện pháp bạo lực (đập phá, đốt cháy…) khiến các nhà sáng chế không dám phát triển và sáng tạo chúng thêm nữa.

Ví như Hans Schwanhardt người Đức trong năm 1561 đã làm ra cỗ máy tiện chuyên dụng dành cho kỹ nghệ kim hoàn. Nhưng theo quan điểm tín ngưỡng khi ấy thì đó là điều cấm kỵ. Giáo chức ở Nuremberg quyết định thiêu hủy chiếc máy mới giữa chốn công cộng, còn người sáng chế bị nhốt vào tù rồi chết "rục xương" trong đó vào năm 1621.

Ở một khía cạnh khác là đôi khi các sáng chế đã được đăng ký bản quyền rồi, nhưng song song tồn tại "sự cáo chung" của phát minh mới đó.

P.Nipkow - "cha đẻ" của sóng truyền hình.

Đơn cử như trường hợp của bằng sáng chế mang số 30.105 là một ví dụ đặc trưng, được cấp ngày 15-1-1885 cho chàng sinh viên người Phổ Paul Gottlieb Nipkow (1860-1940), với phát minh thu phát và khuếch đại tín hiệu điện từ cấu thành hình ảnh liên tục, hay nôm na như trong giới học thuật gọi là "con quay của Nipkow", với ý nghĩa sản sinh ra truyền hình.

Điều này xảy ra chỉ 6 năm sau khi sáng chế gia bất hủ người Mỹ Thomas Edison (1847-1931) làm ra chiếc bóng đèn điện đầu tiên. Nhưng bằng sáng chế số 30.105 lại không được áp dụng, mãi tới thập niên 20 thế kỷ trước mới xuất hiện những thử nghiệm thực tiễn đầu tiên để tạo ra truyền hình, với những kết quả khả quan chỉ đạt được vào cuối thập niên 1930.

Theo cand

Hay!!
Việt Nam thịnh vượng
Họ tên:
Email:
Bình luận:
Bình luận
TIN CÙNG CHUYÊN MỤC
Tin đọc nhiều
Ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực lợi thế ở miền núi Bắc Bộ
10:06 PM - 06/09/2022
Các sản phẩm nông lâm nghiệp, cây con chủ lực được định hướng tập trung đầu tư công nghệ để nâng giá trị, phát huy thế mạnh vùng trung du miền núi Bắc Bộ.
164 nhiệm vụ khoa học đã triển khai ở liên vùng miền núi phía Bắc
10:04 PM - 07/09/2022
Các nhiệm vụ khoa học công nghệ được triển khai từ năm 2018-2022 đã góp phần giải bài toán liên vùng trung du và miền núi phía Bắc, hỗ trợ phát triển kinh tế.
Điện thoại đang ảnh hưởng đến cuộc sống như thế nào?
09:45 PM - 10/09/2022
Chúng ta ngày càng phụ thuộc rất nhiều vào điện thoại, nó có thể giúp cuộc sống trở nên dễ dàng hơn nhưng cũng có thể gây hại cho sức khỏe của mọi người.
Thuốc “tái sử dụng” có thể ngăn chặn sự nhân bản SARS-CoV-2 và các loại virus khác
09:55 PM - 12/09/2022
Các nhà khoa học phát hiện được một phân tử thuốc tổng hợp, được sử dụng để chống ung thư, có khả năng chống lại nhiều loại virus thông thường và ngăn chặn sự nhân bản của SARS-CoV-2 các biến thể
Bảo vệ dữ liệu cá nhân: Yếu tố then chốt thúc đẩy chuyển đổi số
09:53 PM - 14/09/2022
Bảo vệ dữ liệu cá nhân trên môi trường số nói chung và trong các nền tảng tương tác giữa chính quyền với người dân nói riêng là một trong những yếu tố then chốt để tạo dựng niềm tin của người dân về...
Hơn 200 nhà khoa học thảo luận nghiên cứu phát triển con người
10:02 PM - 15/09/2022
Các nhà khoa học thảo luận về các nghiên cứu cơ bản hướng tới phát triển bền vững qua các chủ đề công nghệ gene, trí tuệ nhân tạo.. tại hội nghị tổ chức từ 13 đến 16/9.
Chế tạo thành công pin làm từ vỏ cua
10:12 AM - 16/09/2022
Các nhà khoa học tại Đại học Maryland (Mỹ) vừa chế tạo được một loại pin mới với nguyên liệu chính là vỏ cua. Loại pin này nổi bật với ưu điểm là tính ổn định và dễ phân hủy hơn nhiều so với pin...
Vì sao kết quả nghiên cứu chưa ứng dụng nhiều vào thực tế?
10:19 AM - 17/09/2022
Các nhà khoa học chưa mạnh dạn dấn thân vào con đường thương mại hóa nên kết quả nghiên cứu chưa ứng dụng nhiều vào thực tế, theo GS Châu Văn Minh.
5 ý tưởng sản phẩm đoạt giải AI Awards 2022
10:08 AM - 24/09/2022
Giải bình chọn sản phẩm ứng dụng Trí tuệ nhân tạo (AI Awards 2022) đã tìm được chủ nhân top 5 xuất sắc, sáng tạo, có giá trị thiết thực khi ứng dụng.
Hệ thống phát hiện uống thuốc sai đơn thắng giải AI Awards 2022
10:15 AM - 24/09/2022
Nhóm nghiên cứu trường Đại học VinUni ứng dụng trí tuệ nhân tạo giúp nhận diện chính xác các loại thuốc, cảnh báo sớm bệnh lý nguy hiểm, được trao top 5 giải AI Awards 2022.
Góc nhìn đa diện
Phản bác luận điệu: “Một đảng cầm quyền, đất nước rơi vào trì trệ”(?!)
11:49, 02/02/2023
Đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời đã 93 năm, lãnh đạo đất nước vượt qua muôn vàn khó khăn, thách thức và đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên, trên nhiều diễn đàn, các...
Học thuyết giá trị thặng dư trong thời đại công nghiệp 4.0
(11:50, 29/01/2023)
Không thể chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc Tây Nguyên
(12:12, 24/01/2023)
Uy tín và vị thế của Việt Nam trong thực hiện quyền con người
(03:16, 18/01/2023)
“Lấy dân làm gốc” trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
(03:52, 11/01/2023)
Nhận thức về các biện pháp hòa bình trong đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo
(11:24, 07/01/2023)
Đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch trên lĩnh vực tư tưởng hiện nay
(09:40, 02/01/2023)
Chết chóc từ sự bất công
(10:48, 28/12/2022)
Bẻ gãy luận điệu đòi “phi chính trị hoá” Quân đội nhân dân Việt Nam
(08:30, 22/12/2022)
Phản bác quan điểm phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội
(03:24, 17/12/2022)

  • Trang chủ
  • Tin tức
  • Góc nhìn đa diện
  • Việt Nam hôm nay
  • Câu chuyện Lịch sử
  • Vì Việt Nam cường thịnh
  • Diễn đàn địa phương
  • Kho tàng tri thức
  • Góc trẻ
  • Vấn đề quốc tế
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Điểm sách
  • Tương tác
  • Thông tin liên hệ
    bbtvntv@gmail.com

  • Copyright 2020 by VNTV
    vietnamthinhvuong.com
    thinhvuongvietnam.com

Thông báo