Đây là dịp để cán bộ các cấp gần gũi nhân dân, nắm bắt tình hình kinh tế - xã hội ở từng địa bàn cụ thể. Đây cũng là dịp để các cấp, các ngành, các đoàn thể chung tay chăm lo cho đồng bào có hoàn cảnh khó khăn, tiếp sức cho họ vươn lên trong cuộc sống.
Qua Ngày hội, những tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp, các mô hình hữu ích cho cộng đồng được tôn vinh, biểu dương khen thưởng. Từ đó khuyến khích những nhân tố mới, gửi đi thông điệp huy động nhiều hơn nữa sự chung tay của mỗi người trong thực hiện các phong trào thi đua tại địa phương nói riêng và của cả nước nói chung.
Nhiều địa bàn dân cư tổ chức các hoạt động sinh hoạt cộng đồng bổ ích, phù hợp để gắn kết cộng đồng, kết nối tình làng, nghĩa xóm. thêm gắn bó, tương thân tương ái hỗ trợ cùng nhau phát triển, xây dựng đời sống ấm no, hạnh phúc. Nhiều hoạt động văn hóa cộng đồng được các khu dân cư tổ chức đã thu hút đông đảo quần chúng, góp phần khơi dậy trong Nhân dân ý thức bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, thuần phong mỹ tục của dân tộc. Thông qua đó, huy động được sức mạnh Nhân dân trong việc đóng góp, bảo tồn, gìn giữ các di tích lịch sử văn hóa của đất nước, quê hương
Thông qua tổ chức ngày hội, các phong trào, các cuộc vận động được triển khai thực hiện hiệu quả, trọng tâm là phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, chất lượng danh hiệu “Gia đình văn hóa”, “Làng, tổ dân phố văn hóa”; những hủ tục lạc hậu trong việc cưới, việc tang đã dần được xóa bỏ; các lễ hội được diễn ra theo đúng quy định, bảo đảm trang trọng, tiết kiệm.
Việc tổ chức Ngày hội đại đoàn kết dân tộc còn giúp Nhân dân hiểu rõ hơn về nhiệm vụ chính trị của địa phương, thấy được trách nhiệm của mỗi cá nhân, mỗi gia đình trong xây dựng cộng đồng dân cư văn hóa, đoàn kết. Đây còn là diễn đàn để để cấp ủy, chính quyền lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân góp ý; người dân hiến kế xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh và khởi xướng cho các phong trào thi đua yêu nước của toàn dân. Thông qua đó, phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo và nội lực của nhân dân trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng - an ninh, khơi dậy truyền thống đoàn kết, thống nhất, không ngừng tăng cường, củng cố, mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, địa phương ngày càng hiện đại, văn minh.
Nhằm phát huy truyền thống Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam, năm 1986 Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VI đã quyết định lấy ngày 18/11/1930 – ngày Đảng chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất để làm ngày truyền thống của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Ngày 1/8/2003, Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã ra Nghị quyết số 04/NQ/ĐCT-MTTW về việc tổ chức “Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc" và quyết định lấy ngày 18/11 hàng năm làm ngày tổ chức Ngày hội đại đoàn kết ở khu dân cư nhằm tiếp tục xây dựng, củng cố và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong thời kỳ mới.
Ngày hội đại đoàn kết dân tộc là minh chứng cho việc đổi mới phương thức hoạt động, tập hợp đông đảo lực lượng quần chúng Nhân dân, củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, phát huy sức mạnh nội lực nhằm thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế. Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc thật sự là đợt sinh hoạt chính trị - xã hội tại mỗi địa phương; diễn đàn dân chủ của Nhân dân; dịp gắn kết cộng đồng, trao truyền những giá trị văn hóa, tôn vinh các tập thể, cá nhân tiêu biểu, có nhiều đóng góp cho cộng đồng, cho xã hội. Thông qua đó, tăng cường sự lãnh đạo của tổ chức đảng, bảo đảm sự phối hợp đồng bộ, có trách nhiệm, hiệu quả của các cấp chính quyền và các tổ chức thành viên. Tăng cường đồng thuận xã hội, mở rộng và phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân góp phần tiếp tục khẳng định vị thế, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, giải pháp đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Quang Minh