Sự sáng tạo của người Việt được hình thành từ thực tiễn sinh tồn và lao động, sản xuất, ở đó đòi hỏi con người phải sáng tạo, linh hoạt để vượt qua và thích nghi với sự khắc nghiệt của tự nhiên chi phối nền sản xuất nông nghiệp truyền thống, để kiên cường vượt qua mọi thử thách chiến đấu và chiến thắng các thế lực ngoại xâm hung tàn. Từ trong quá trình sinh tồn và phát triển ấy, tại mỗi thời khắc đối diện với những khó khăn và hiểm nguy, người Việt Nam lại phát huy giá trị bản sắc này, biến nó thành sức mạnh vật chất để vượt qua mọi hiểm nguy, để tồn tại và phát triển, qua đó minh chứng cho tinh thần và trí tuệ Việt Nam.
Đại dịch Covid-19 hiện đang diễn biến phức tạp trên phạm vi toàn cầu và ở Việt Nam. Chúng ta đang ở trong làn sóng thứ tư của đại dịch với nhiều thách thức, khó khăn. Trong bối cảnh ấy, tinh thần sáng tạo của người Việt lại được phát huy hơn bao giờ hết. Tinh thần ấy được thể hiện trong hoạt động của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội và từng người dân.
Nghệ sĩ Trần Mạnh Tuấn trình diễn tại bệnh viện dã chiến ở TP Thủ Đức - TPHồ Chí Minh ngày 24/7/2021. Ảnh: Internet.
Trước hết, Đảng, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo, đưa ra những phương thức, cách làm quyết liệt với tinh thần hết sức sáng tạo, như tinh thần “chống dịch như chống giặc”, “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người”, quan điểm thực hiện “mục tiêu kép” (vừa sẵn sàng phòng, chống dịch, vừa đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội), “thần tốc, thần tốc hơn nữa trong truy vết, khoanh vùng”, phương châm “Bốn tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện và vật tư tại chỗ, hậu cần tại chỗ), chú trọng vai trò chủ động của chính quyền các địa phương…
Triển khai thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương, các địa phương đã phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo và nhiều địa phương trở thành điển hình trong phòng, chống Covid-19. Đó là cách làm sáng tạo khoanh ổ dịch “3 lớp” tại những nơi bị cách ly của huyện Đông Anh (Hà Nội), vừa bảo đảm an toàn phòng dịch, vừa “không ngăn sông cấm chợ”; mô hình xét nghiệm mẫu gộp 5 của Đà Nẵng, tiết kiệm chi phí xét nghiệm, trở thành kinh nghiệm cho các địa phương khác; nhiều địa phương thành lập các tổ tuyên truyền và giám sát cộng đồng, sáng kiến phát phiếu đi chợ (Hải Dương, Đà Nẵng)…
Sự sáng tạo cũng được thể hiện thông qua chủ trương và hoạt động của các ngành, các lĩnh vực, nhất là Y tế - ngành chủ lực và trực tiếp trong đối đầu với đại dịch. Điển hình như thông điệp “5K” (Khẩu trang - Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế), từ đó đã khơi dậy nhiều ý tưởng sáng tạo như: những bức tranh 5K, đồng dao 5K, thơ 5K, bài hát 5K…; phát động chiến dịch truyền thông lan toả thông điệp “Niềm tin chiến thắng” kêu gọi cộng đồng phòng, chống dịch bệnh…
Trung tâm điều trị COVID-19 Bệnh viện quân y 175 đã sáng tạo cho 2 bệnh nhân chạy chung máy ECMO. Ảnh: Internet.
Bên cạnh đó, các tổ chức và cá nhân ở các lĩnh vực hoạt động khác nhau, với tinh thần trách nhiệm cộng đồng, đã phát huy tính sáng tạo cùng cả nước chung tay chống đại dịch. Đó là các kỹ sư ngày đêm miệt mài, chạy đua với thời gian để sáng chế ra những sản phẩm hỗ trợ các y bác sĩ ở tuyến đầu chống dịch (buồng khử khuẩn; ứng dụng bluezone, khai báo y tế điện tử, thiết lập các “điểm kiểm dịch” bằng việc quét mã QR; chế tạo robot xét nghiệm chống nóng; cải tiến công nghệ, chế tạo bộ đồ bảo hộ chống dịch, như làm mát bộ đồ bảo hộ; sáng kiến tiếp nước cho những người mặc quần áo bảo hộ y tế, sáng kiến chia đôi máy ECMO cho 02 người bệnh…).
Giới nghệ sỹ cũng luôn thể hiện tinh thần sáng tạo của mình cùng cộng đồng tham gia phòng chống Covid -19. Họ đã sáng tác nhiều ca khúc, tạo ra những sản phẩm nghệ thuật khác nhau với chủ đề kêu gọi cộng đồng chung tay chống dịch. Đó không chỉ là những ca khúc nhạc trẻ có hiệu quả tuyên truyền cao như “Vũ điệu rửa tay”, “Việt Nam ơi! Đánh bay Covid…, mà các nghệ sĩ cải lương, bolero, hoạ sĩ…cũng giới thiệu đến công chúng những sáng tác nghệ thuật để giúp mọi người có thêm niềm tin, động lực vượt qua giai đoạn khó khăn, đẩy lùi dịch bệnh.
Đây chỉ là những nét chấm phá cho tinh thần sáng tạo không ngừng nghỉ của con người Việt Nam trước những hoàn cảnh khó khăn, thách thức của đại dịch, góp phần không nhỏ tạo nên những kết quả tốt đẹp của nước nhà trong thời gian vừa qua và được cộng đồng quốc tế đánh giá cao. Tiếp tục phát huy giá trị ấy, Việt Nam sẽ tiếp tục chiến đấu và chiến thắng đại dịch, vượt qua khó khăn để thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.
Tinh thần sáng tạo là truyền thống Việt Nam, sức mạnh Việt Nam, được hình thành và phát triển từ trong thực tiễn, được tôn lên bởi tinh thần yêu nước, từ ý thức trách nhiệm với cộng đồng, từ truyền thống đoàn kết để tạo nên sức mạnh trường tồn cho dân tộc Việt Nam. Đó là cơ sở để “phát huy giá trị văn hoá, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” như Đảng ta đã khẳng định trong Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII.
Phương Hoa