1. Các tạp chí lý luận chính trị là các cơ quan báo chí khoa học chuyên về lý luận chính trị của Đảng và Nhà nước, có nhiệm vụ nghiên cứu và tuyên truyền lý luận chính trị gắn với bối cảnh của đất nước; lý giải và làm rõ những vấn đề cơ bản của chủ nghĩa Mác -Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đấu tranh chống lại những quan điểm sai trái, những luận điểm thù địch để bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác -Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; tuyên truyền, phổ biến góp phần bảo vệ chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước; góp phần ổn định chính trị, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu văn hóa lành mạnh của nhân dân, bảo vệ truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đoàn kết toàn dân, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.
Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người thầy vĩ đại của báo chí cách mạng Việt Nam. Ảnh: Tác giả đồ họa.
2. Trong thời gian qua, thực hiện nhiệm vụ báo chí gắn với tình hình chính trị - xã hội, các tạp chí lý luận chính trị đã luôn phát huy vai trò ngọn cờ đầu trong công tác thông tin, tuyên truyền. Thông qua những bài viết khoa học với các cứ liệu, dẫn liệu được nghiên cứu một cách nghiêm túc, được thể hiện một cách rõ ràng, có căn cứ khoa học và trích dẫn nguồn tin cậy bởi các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý có chuyên môn cao và am hiểu thực tiễn, các tạp chí lý luận chính trị đã giúp cho nhân dân cả nước có cơ sở vững chắc để củng cố niềm tin vào đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước về những chính sách liên quan đến tất cả các lĩnh vực trong đời sống xã hội, qua đó góp phần ổn định chính trị - xã hội, bồi đắp tình yêu nước chân chính, không để bị kích động, bị lợi dụng làm phương hại đến an ninh xã hội...
Bên cạnh đó, các tạp chí lý luận chính trị cũng là một trong những nguồn tài liệu quan trọng góp phần củng cố và phát triển trình độ lý luận chính trị cho độc giả, đặc biệt là cho những người đang theo học, nghiên cứu về lý luận chính trị. Người đọc sẽ tìm thấy ở các tạp chí lý luận chính trị không chỉ hệ thống quan điểm lý luận chính thống mà còn tìm tòi, học hỏi được các cách tiếp cận, những ý tưởng mới trong nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu đã và đang công tác tại các cơ quan của Đảng, Nhà nước và các cơ quan nghiên cứu. Đây chính là cách giúp cho người đọc vừa có tư liệu nghiên cứu vừa vận dụng được các phương pháp khoa học vào thực tiễn công tác của bản thân.
Ngoài ra, công tác thông tin, tuyên truyền trên các tạp chí lý luận chính trị cũng đã góp phần giúp cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài và bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn sự ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa thông qua hệ thống quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước Việt Nam trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước và hội nhập quốc tế.
Nhìn chung, cùng với hệ thống báo chí của cả nước, các tạp chí lý luận chính trị đã góp phần quan trọng đối với công tác xây dựng Đảng về tư tưởng, góp phần làm cho: “Việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, nhất là trên không gian mạng được tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, đạt kết quả rõ rệt”[1].
3. Để tiếp tục phát huy vai trò ngọn cờ đầu trong công tác tuyên truyền lý luận chính trị gắn với tinh thần Đại hội XIII, trong thời gian tới các tạp chí lý luận chính trị cần chú trọng thực hiện một số nội dung cơ bản:
Thứ nhất, tiếp tục giữ vững và quán triệt sâu sắc hơn nữa sự lãnh đạo, quản lý của Đảng và Nhà nước đối với công tác thông tin, tuyên truyền của các tạp chí lý luận chính trị. Đây vừa là một nguyên tắc bảo đảm sự ổn định, bền vững về mọi mặt, giữ vững môi trường hòa bình để phát triển đất nước, tăng cường khả năng quốc phòng, an ninh để bảo vệ Tổ quốc..., đồng thời vừa là cơ sở để các tạp chí chủ động lựa chọn nội dung thông tin, hình thức tuyên truyền đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội, của nhân dân.
Các tạp chí lý luận chính trị phải cung cấp những luận cứ khoa học chính xác, đáng tin cậy, có sức thuyết phục cao. Ảnh minh hoạ.
Thứ hai, tiếp tục làm tốt công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Là cơ quan ngôn luận khoa học của các cơ quan Đảng và Nhà nước, các tạp chí lý luận chính trị phải là nơi cung cấp cho người dân những luận cứ khoa học chính xác, đáng tin cậy, có sức thuyết phục cao để một mặt khẳng định nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam là hợp với quy luật phát triển, hợp với cách mạng Việt Nam và hơn hết là hợp với lòng dân; mặt khác, cung cấp và chỉ ra cho công chúng thấy rằng các quan điểm sai trái, thù địch, các âm mưu phá hoại của các thế lực chống đối, thù địch là đi ngược lại với sự tiến bộ, ngược lại với quy luật phát triển mà Đảng và Nhân dân ta đã lựa chọn. Làm tốt công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, các tạp chí lý luận chính trị sẽ góp phần quan trọng trong việc xây dựng niềm tin xã hội của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước, cũng như giúp Nhân dân có khả năng đề phòng và “miễn nhiễm” trước những thông tin xấu, độc.
Thứ ba, tăng cường số lượng phát hành gắn với đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng các bài nghiên cứu, tuyên truyền lý luận chính trị ở tất cả các lĩnh vực của đời sống, để “Truyền hình, thông tấn, báo chí tiếp tục phát triển cả về số lượng và chất lượng, tính chuyên nghiệp ngày càng nâng cao, thông tin kịp thời các hoạt động chính trị - xã hội, tình hình kinh tế đất nước và đời sống của nhân dân”[2].
Thứ tư, xây dựng những hình thức mới trong công tác thông tin, tuyên truyền nhưVăn kiện Đại hội XIII đã chỉ rõ: “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại. Thực hiện tốt quy hoạch, phát triển hệ thống báo chí, truyền thông”[3]. Đây là một yêu cầu tất yếu để báo chí thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của mình. Do đó, các tạp chí lý luận chính trị cần sớm có những hình thức mới trong công tác thông tin, tuyên truyền nhằm góp phần nâng cao hiệu quả tuyên truyền không chỉ ở góc độ “nội bộ” mà còn cả ở góc độ “hướng ngoại” - tức là không chỉ dừng lại ở việc “mình nói, mình nghe”, “mình viết, mình đọc” mà phải hướng tới quốc tế, để “mọi người cùng đọc, cùng hiểu”.
Làm tốt các nội dung trên, các tạp chí lý luận chính trị sẽ góp phần quan trọng vào việc “Nâng cao chất lượng, bảo đảm an ninh, an toàn hệ thống thông tin, báo chí, internet, xuất bản; tăng cường năng lực quản lý không gian mạng. Xây dựng các cơ quan báo chí, tổ hợp truyền thông chủ lực đủ mạnh để thực hiện tốt chức năng thông tin tuyên truyền thiết yếu, làm chủ mặt trận thông tin”[4]như văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.
[1]Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lân thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, H, 2021, tập 2, tr. 170-171.
[2]Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lân thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, H, 2021, tập 2, tr. 49
[3]Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lân thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, H, 2021, tập 1, tr. 146.
[4]Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lân thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, H, 2021, tập 1, tr. 272.
Sỹ Bùi