Dư luận quốc tế về chiến thắng 30/4/1975

Đại thắng mùa Xuân năm 1975 với đỉnh cao là chiến thắng ngày 30/4/1975 là sự kiện lịch sử hào hùng với không chỉ dân tộc Việt Nam, mà còn là một sự kiện chấn động trên khắp thế giới. 125 phóng viên nước ngoài có mặt tại Sài Gòn tại thời điểm chính quyền Sài Gòn sụp đổ đã góp phần đưa tin tức về sự kiện này ra trước thế giới

Ngay sau thời điểm chính quyền Sài Gòn sụp đổ

Tờ The Washington Post số ra ngày 30/4/1975, ngay trang chính là bài viết với tiêu đề "Sài Gòn đầu hàng Việt Cộng. Việc rút quân chấm dứt vai trò của Hoa Kỳ" đã thừa nhận thất bại của quân đội Hoa Kỳ trong chiến tranh tại Việt Nam

Hãng tin UPI ngày 30/4/1975 đưa tin: “Quân đội cộng sản tươi cười vui vẻ cưỡi xe tăng vào Phủ Tổng thống và hô lớn “đồng chí” với những người đứng đông bên đường và phóng viên các báo đang theo dõi. Họ thật sự không để ý đến sự có mặt của các nhà báo đang ghi lại sự đầu hàng lịch sử của Chính phủ Sài Gòn trước những người cộng sản”.

Tờ New York Times ngày 1/5/1975 có bài viết với tựa đề “Sài Gòn sụp đổ”, đã chạy tít lớn suốt tám cột trang nhất kèm theo hàng loạt tin, ảnh về sự sụp đổ của chính quyền Việt Nam Cộng hòa và chiến thắng của các lực lượng cách mạng. Theo bài viết, ngày 30/4/1975 là ngày “lịch sử của thế giới”.

Tờ New York Post cũng khẳng định: Việc Mỹ dính líu vào cuộc chiến tranh ở Việt Nam là “một sự hy sinh vô ích về sinh mạng và tiền của người Mỹ”.

Tờ Baltimore Sun viết: “Chúng ta bị thương tổn và cảm thấy nhục, nhưng có lẽ chúng ta cũng đã chín chắn hơn lên một chút qua sự kiện chiến sự Sài Gòn - Gia Định”.

Thời báo Los Angeles ngày 1/5/1975 viết: “Người Mỹ ra đi, người Nam Việt Nam (chính quyền tay sai) đầu hàng, nước Việt Nam đã trả lại cho người Việt…”.

Cũng trong số ra ngày 1/5/1975, Hãng tin AP đăng một bài viết có đoạn “Xe tăng, xe bọc thép và xe tải ngụy trang của Quân Giải phóng tiến nhanh vào Dinh Tổng thống. Cũng trong thời gian này, tướng trung lập, Dương Văn Minh đã lên đài phát thanh và truyền hình công bố lệnh đầu hàng”.

Trang nhất của tờ The Guardian xuất bản ngày 1/5/1975, chỉ một ngày sau khi Sài Gòn thất thủ và kết thúc cuộc chiến tranh Việt Nam (Ảnh: The Guardian)

Bên cạnh những tờ báo lớn, hầu hết các chương trình thuộc 3 hệ thống vô tuyến truyền hình Mỹ tối 1/5/1975 đều dành cho những đoạn phim về cuộc di tản người Mỹ ra khỏi Sài Gòn ngày 29/4/1975 và các tin về giây phút cuối cùng của chế độ Việt Nam Cộng hòa.

Tờ The Guardian (Anh) ngày 1/5/1975 nhấn mạnh: “30 năm chiến tranh Việt Nam đã trôi qua. Quân đội Mỹ đã thất bại, miền Nam Việt Nam hoàn toàn giải phóng. Nhân dân Việt Nam đã tự do. Chiến thắng ấy thật vĩ đại”.

Hãng tin Reuters (Anh) cũng có bài viết lớn và liên tục cập nhật về cuộc chiến Việt Nam vào giờ phút bước ngoặt đó. Một nhà báo Reuters có mặt tại Sài Gòn 30/4/1975 viết: “Tôi chứng kiến chiếc xe tăng đi đầu của quân giải phóng húc đổ cột bằng thép vững chắc và cán cờ Sài Gòn rơi xuống đất, rồi vượt qua. Gần 10 xe tăng khác nhanh chóng tiến vào theo. Bộ đội Chính phủ Cách mạng tỏa ra khắp khu vực Phủ tổng thống. Lính gác Nam Việt Nam lập tức giơ tay xin hàng. Cờ Chính phủ cách mạng lâm thời tung bay trong không khí chiến thắng ở lan can tầng hai ngay cả trong khi lá cờ ba sọc vẫn còn bay trên nóc mái nhà”.

Hãng tin AFP (Pháp) ngày 1/5/1975 khẳng định: Sự kiện ngày 30/4/1975 tại Việt Nam chính là sự kiện nổi bật nhất tại châu Á trong năm 1975. Theo hãng tin này, đây là một cơn địa chấn, đưa đến sự ra đời của một nước Việt Nam thống nhất. Không còn nghi ngờ gì nữa, sự kiện 30/4 có ảnh hưởng không nhỏ đến khu vực và thế giới.

Tờ Asahi Shimbun (Nhật Bản) ngày 1/5/1975 cho rằng, sự kiện xảy ra trước đó một ngày cho thấy: “thời mà các nước lớn dùng sức mạnh để bóp nghẹt chủ nghĩa dân tộc đã chấm dứt”.

Báo Tin tức (Ai Cập) ngày 7/5/1975 bình luận: “Không một ai trên trái đất này, dù chính kiến hay màu da của họ như thế nào đi nữa, lại không kính trọng và tự hào về dân tộc Việt Nam, một dân tộc đã giương cao ngọn cờ chiến thắng trên phần đất cuối cùng của Tổ quốc mình vào ngày 30/4/1975. Sau 30 năm trường chiến đấu liên tục, không một phút nghỉ ngơi, dân tộc ấy đã đánh bại ba đế quốc lớn mạnh nhất thế giới là Nhật, Pháp và Mỹ, chứng minh cho cả loài người thấy rằng, những dân tộc đã chiến đấu thì không bao giờ chịu khuất phục và ý chí của họ là vô địch”.

Tạp chí Châu Âu (Pháp), tháng 10/1975 viết: “Sau 30 năm chiến đấu, hòa bình đã trở lại trên toàn nước Việt Nam. Hòa bình trong độc lập. Chắc chắn đây là thắng lợi trọn vẹn nhất mà một dân tộc có thể giành được với một đế quốc hùng cường vào bậc nhất”.

Báo Tiếng nói nhân dân (Đảng Nhân dân Cách mạng Lào), số ra ngày 29/8/1975 đánh giá: Thắng lợi của nhân dân Việt Nam chứng minh rằng một nước dù đất không rộng, người không đông, nền kinh tế chưa phát triển, nhưng nếu có sự lãnh đạo đúng đắn, nhân dân đoàn kết chặt chẽ, biết phát huy truyền thống yêu nước và được sự đồng tình, ủng hộ của nhân dân thế giới thì có thể chiến thắng chiến tranh phi nghĩa của chủ nghĩa đế quốc.

Báo Nhân Đạo (Pháp) đăng tin về chiến thắng của nhân dân Việt Nam (Ảnh tư liệu)

Trong những năm gần đây

Đến nay, sự kiện ngày 30/4/1975 vẫn được truyền thông và bạn bè quốc tế nhắc đến không chỉ là một chiến công hiển hách nhất trong lịch sử dân tộc Việt Nam, mà còn có ý nghĩa quốc tế, ý nghĩa thời đại sâu sắc.

Nhân kỷ niệm 30 năm chiến thắng lịch sử của dân tộc Việt Nam, tờ Nhân dân Nhật báo (Trung Quốc), ra ngày 30/4/2005 có bài bình luận dài về “Thắng lợi mãi mãi ghi vào sử sách”. Tờ báo nhấn mạnh, ngày 30/4 là ngày lễ lớn của nhân dân Việt Nam và cũng là ngày đáng được những người yêu chuộng hòa bình, chính nghĩa trên toàn thế giới kỷ niệm. Trong khi đó, Tân Hoa Xã số ra ngày 30/4 dành gần hết trang quốc tế cho chủ đề về chiến thắng 30/4, giật tít: “30 năm thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, hình ảnh người cựu chiến binh Việt Nam”, báo này đăng hai bức ảnh chụp hai cựu chiến binh Việt Nam ngực đầy huân chương, được nhân nhân thành phố Hồ Chí Minh trân trọng tặng hoa.

Cũng trong năm 2005, tờ Nikkei (Nhật Bản) số ra ngày 28/4 đăng lại hình ảnh chiếc xe tăng đầu tiên của Quân giải phóng tiến vào Dinh Độc lập, kèm theo bình luận: “Cuộc chiến tranh Việt Nam đã để lại dấu ấn sâu đậm và đầy ấn tượng trong tâm thức người Mỹ, tạo hiệu ứng dây chuyền trong toàn khu vực Đông Dương”.

Tờ Asahi (Nhật Bản), số ra ngày 29/4/2005 có bài viết “Việt Nam: Vinh quang và thiện ý”, tái hiện lại chiến tranh qua lời kể của các nhân chứng, trong đó có đoạn văn cảm động nói về sự nhân đạo của một nữ du kích Việt Nam: “Tháng 4/1966, tại khu vực Củ Chi, nữ du kích mới 18 tuổi, phát hiện một nhóm lính Mỹ lọt vào bãi mìn của quân giải phóng. Nữ du kích này tận mắt chứng kiến cảnh lính Mỹ ngồi ngay trên bãi mìn đọc thư nhà, xem ảnh người thân và khóc, chị không nỡ nhấn nút phát hỏa. Toán lính Mỹ thoát chết mà không hề hay biết nữ du kích này đã không nỡ giết họ”.

Ngày 30/4/2015, tờ Tổng hợp Mỹ Latinh của Argentina đăng bài viết với tiêu đề “40 năm thống nhất: Việt Nam, cái tên của chiến thắng”. Bài báo đã tóm lược suốt chiều dài lịch sử chiến đấu và hy sinh của dân tộc Việt Nam qua 2 cuộc chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Tờ báo nhấn mạnh nói về Việt Nam hôm nay là để nhớ tới một trong những thành tựu vĩ đại của lịch sử đương đại, sự kiên trì, niềm tin vào lý tưởng để thoát khỏi sự can thiệp của đế quốc.

47 năm đã trôi qua, những bài viết, những nhận định sâu sắc mà thế giới dành về chiến thắng ngày 30/4/1975 không hề thay đổi và là minh chứng khẳng định tinh thần yêu chuộng hoà bình và truyền thống đấu tranh chống giặc ngoại xâm kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam. Chiến thắng ngày 30/4/1975 tiếp tục là nguồn động lực tinh thần quan trọng, tạo ra sức mạnh cho đất nước, dân tộc vững bước trên con đường phát triển nhằm thực hiện thành công mục tiêu xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Trọng Hùng