Nhận lời mời của Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Joseph Robinette Biden Jr., Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt kỷ niệm 45 năm quan hệ ASEAN - Hoa Kỳ trong hai ngày 12-13/5/2022 tại Thủ đô Washington D.C.
Ngày 13/5 (giờ địa phương), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Lãnh đạo ASEAN đã dự các phiên làm việc chính thức của Hội nghị Cấp cao Đặc biệt ASEAN – Hoa Kỳ bao gồm phiên họp giữa các Lãnh đạo ASEAN với Tổng thống Joe Biden; phiên thảo luận giữa các Lãnh đạo ASEAN với Phó tổng thống Harris về an ninh biển và phòng chống covid-19 và phiên thảo luận với các Bộ trưởng Nội các về ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng sạch và cơ sở hạ tầng bền vững.
Lãnh đạo các nước đã trao đổi về an ninh biển, kiểm soát dịch bệnh và phục hồi kinh tế, ứng phó với biến đổi khí hậu và các vấn đề khu vực và toàn cầu. ASEAN và Hoa Kỳ khẳng định, phối hợp chặt chẽ đóng góp duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở khu vực, trong đó có an ninh, an toàn và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Hoa Kỳ khẳng định, ủng hộ lập trường của ASEAN về Biển Đông.
Nhân dịp này, hai bên đã ra Tuyên bố cam kết thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN-Hoa Kỳ có ý nghĩa thực chất, hiệu quả và cùng có lợi tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ lần thứ 10 vào tháng 11/2022. Ảnh: TTXVN
Trong khuôn khổ hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Hoa Kỳ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN ăn trưa với một số nghị sỹ Quốc hội Hoa Kỳ. Tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính có bài phát biểu, bày tỏ mong muốn các nước lớn, trong đó có Hoa Kỳ, hợp tác với ASEAN đảm bảo hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn, tự do hàng hải, hàng không trên Biển Đông... Thủ tướng đề nghị cần sớm xây dựng các mối liên hệ thường xuyên, thông qua tiếp xúc giữa Đại hội đồng Liên Nghị viện ASEAN (AIPA) với Quốc hội Hoa Kỳ để củng cố lòng tin, duy trì đối thoại chân thành về tất cả mọi vấn đề trong hợp tác.
Các nghị sỹ Hoa Kỳ khẳng định ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, cam kết sẽ hỗ trợ để Hoa Kỳ tiếp tục tham gia tích cực, xây dựng và trách nhiệm vào hợp tác khu vực; Đề nghị ưu tiên các nỗ lực ứng phó đại dịch COVID-19 và thúc đẩy các đề xuất, sáng kiến, chương trình hợp tác trong các lĩnh vực cùng có lợi như kinh tế, thương mại, đầu tư, phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, đào tạo phát triển nguồn nhân lực, chuyển đổi số, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu….
Cũng trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN- Hoa Kỳ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN, Bộ trưởng Thương mại và Trưởng đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) gặp cộng đồng doanh nghiệp Mỹ.
Các nhà lãnh đạo ASEAN khẳng định ASEAN có tiềm năng hợp tác to lớn, coi trọng hợp tác với Chính phủ và cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ, cam kết tạo môi trường lành mạnh và điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Hoa Kỳ phát triển và mở rộng đầu tư, nhất là hợp tác khôi phục kinh tế sau đại dịch; thúc đẩy lợi ích song trùng, thúc đẩy quan hệ kinh tế ASEAN-Hoa Kỳ sâu sắc trên mọi lĩnh vực.
Tiếp và chiêu đãi các lãnh đạo ASEAN tại Nhà Trắng, Tổng thống Joe Biden khẳng định coi trọng và mong muốn nâng tầm quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ và cam kết ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và Quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP). Tại đây, Tổng thống Hoa Kỳ đã công bố gói các sáng kiến trị giá hơn 150 triệu USD để từ đó thu hút khu vực tư nhân đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án hợp tác trong các lĩnh vực như trao đổi thương mại-đầu tư, ổn định chuỗi cung ứng, nâng cao năng lực y tế, hợp tác biển, phát triển cơ sở hạ tầng, giáo dục, phát triển nguồn nhân lực, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu và phát triển bền vững.
Phát biểu tại đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh giữ vững hòa bình, duy trì ổn định phải được coi là quan tâm hàng đầu của cả ASEAN lẫn Hoa Kỳ; Mong Hoa Kỳ luôn ủng hộ ASEAN giữ vai trò trung tâm trong các tiến trình ở khu vực châu Á-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương; cùng đóng góp xây dựng đường hướng mới cho các khuôn khổ hợp tác do ASEAN chủ trì, tạo môi trường cân bằng, hài hòa ở khu vực; cùng ASEAN đối thoại chân thành trên cơ sở lòng tin và trách nhiệm, ủng hộ giải quyết các khác biệt, bất đồng, dựa trên các biện pháp hoà bình, phù hợp luật pháp quốc tế. Trong ảnh: Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden trước khi tham dự Tiệc chiêu đãi do Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden chủ trì tại Nhà Trắng.
Tại Tiệc chiêu đãi của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, Lãnh đạo các nước ASEAN đánh giá cao và mong muốn Hoa Kỳ tiếp tục hợp tác tích cực, xây dựng cùng ASEAN thúc đẩy đối thoại, hợp tác, chung tay xử lý hiệu quả các thách thức tại khu vực; mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực mới như kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng bền vững, ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, biến đổi khí hậu…
Sự kiện thứ 5 trong khuôn khổ Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN- Hoa Kỳ là Thủ tướng tham dự phiên thảo luận do Phó Tổng thống Hoa Kỳ Harris chủ trì với chủ đề "Hành động khí hậu, chuyển đổi năng lượng và hạ tầng bền vững”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN và Tổng thống Mỹ nhìn lại và đánh giá tổng thể chặng đường quan hệ đối tác hai bên trong 45 năm qua và đề ra những định hướng quan trọng phát triển quan hệ ASEAN-Mỹ trong thời gian tới; đồng thời dành thời gian trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.
Trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao đặc biệt, ASEAN và Mỹ cũng có cùng quan tâm như kinh tế, thương mại, đầu tư, hợp tác và an ninh biển, ứng phó và phục hồi sau đại dịch, ứng phó biến đổi khí hậu, năng lượng, khoa học công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng bền vững….
Thanh Hà- Thiên Thành/VOV.VN (tổng hợp)
Ảnh: Vũ Khuyên, VGP, TTXVN