Đồng Nai nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía nam, trung tâm đầu mối giao thông nối Tây Nguyên, Nam Trung Bộ với toàn bộ vùng Đông Nam Bộ. Tuy là tỉnh công nghiệp, cơ cấu ngành nông nghiệp chỉ chiếm tỉ trọng chưa tới 6%, nhưng Đồng Nai luôn đặt nông nghiệp, nông dân, nông thôn ở vị trí chiến lược quan trọng trong phát triển bền vững.
Do vậy, để xây dựng nông thôn mới, địa phương luôn xác định tinh thần chủ động, quyết tâm, quyết liệt cả trước, trong và sau khi đạt chuẩn, lấy đời sống của người dân là “ thước đo” hiệu quả nông thôn mới chính xác nhất, coi trọng và đặt yêu cầu “nâng chất” đời sống người dân lên hàng đầu.
Trước khi có Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Đồng Nai đã chủ động xây dựng nông thôn “4 có” ( có đời sống kinh tế được cải thiện; có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ; có đời sống văn hóa tốt - an ninh, an toàn đảm bảo; có môi trường sinh thái phát triển bền vững). Chính nhờ điểm xuất phát sớm này đã tạo ra những tiền đề, điều kiện thuận lợi ban đầu cho tỉnh khi thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Trung ương và Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Thực hiện Quyết định số 800/QĐ-TTg ngày 04/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2010-2020; Quyết định số 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới, tỉnh đã kịp thời cụ thể hóa bằng kế hoạch, chương trình và bộ tiêu chí nông thôn mới (NTM) các giai đoạn 2011-2015 và 2016-2020 với số lượng chỉ tiêu nhiều hơn và một số chỉ tiêu yêu cầu cao hơn so với bộ tiêu chí quốc gia.
Một vùng chuyên canh nông nghiệp sạch ở huyện Định Quán. Ạnh: internet
Ngay sau khi có 15 xã đạt chuẩn NTM (năm 2013), tỉnh đã chủ động chủ trương ban hành Bộ tiêu chí NTM nâng cao. Đây là cơ sở để các địa phương trong tỉnh giữ vững, duy trì và nâng cao các tiêu chí đã đạt, tránh tình trạng bằng lòng, thỏa mãn sau đạt chuẩn, hạn chế nguy cơ chững lại và tụt hậu hướng tới đảm bảo tính bền vững, thúc đẩy phong trào phát triển ở trình độ, chất lượng cao hơn.
Theo kế hoạch, Đồng Nai sẽ hoàn thành xây dựng nông thôn mới vào năm 2021. Tuy nhiên, với tinh thần quyết tâm, tỉnh hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM đầu năm 2019, với 40 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 1 xã NTM kiểu mẫu, vượt trước 02 năm so với mục tiêu Chính phủ giao.
Sau hơn 10 năm thực hiện, chương trình xây dựng NTM ở Đồng Nai đã làm thay đổi đáng kể bộ mặt nông thôn: sản xuất phát triển ổn định; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội phát triển đồng bộ, hệ thống giao thông kết nối giữa các trung tâm, hệ thống trường học đạt chuẩn quốc gia về cơ sở vật chất, trạm y tế đạt chuẩn, điện đáp ứng thường xuyên cho nhu cầu sinh hoạt dân cư và cơ bản đáp ứng yêu cầu sản xuất; môi trường sinh thái có bước cải thiện; hệ thống chính trị được củng cố và nâng cao về chất lượng hoạt động; an ninh trật tự chính trị được giữ vững; đời sống vật chất tinh thần người dân khu vực nông thôn được nâng cao.
Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2018 đạt 51,61 triệu đồng/người/năm, tăng gấp 2,8 lần so với đầu năm 2011; tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 6,22% năm 2011, xuống chỉ còn 0,09% năm 2019.
Đặc biệt, Đồng Nai còn là tỉnh đầu đầu tiên có 11/11 huyện đạt chuẩn huyện nông thôn mới, góp phần tạo nên thành tích chung để chương trình xây dựng nông thôn mới của cả nước về đích sớm so với mục tiêu đề ra.
Các khu công nghiệp, cụm công nghiệp chuyên ngành về sản xuất, chế biến nông sản - thực phẩm góp phần phát triển công nghiệp các vùng nông thôn. Ảnh: internet
Từ đầu năm 2019, địa phương tiếp tục xây dựng các mô hình xã NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu với kết quả đạt và vượt so với mục tiêu, kế hoạch đề ra. Riêng từ đầu năm 2020 đến nay, toàn tỉnh có thêm 6 xã được công nhận đạt chuẩn xã NTM nâng cao, 13 xã căn bản hoàn thành các tiêu chí nâng cao. Kết quả thực hiện Đề án xây dựng huyện Xuân Lộc đạt NTM kiểu mẫu theo hướng “Phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững giai đoạn 2018 –
Thời gian tới, tỉnh Đồng Nai tiếp tục tập trung mọi nguồn lực đầu tư cho thời kỳ “hậu nông thôn mới” với mục tiêu tiếp tục duy trì, giữ vững kết quả đạt chuẩn NTM của giai đoạn trước, đẩy mạnh phát triển NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, đảm bảo nông thôn phát triển ổn định và bền vững, dần tiến tới NTM giàu có, văn minh và hiện đại./.
Vũ Thị Ngọc Liên