Ông Nguyễn Trác, bí danh Thiều, sinh ngày 4/11/1904 trong gia đình giàu truyền thống cách mạng tại làng Hà Thanh, tổng Hạ Nông, phủ Điện Bàn, nay là làng Hà Tây, xã Điện Hòa, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Ông mất ngày 11/08/1986.
Trong thời gian làm Bí thư Tỉnh ủy lâm thời Quảng Nam (từ năm 1936 đến 1939), ông Nguyễn Trác lãnh đạo phát triển Đảng, tập hợp quần chúng, lập nhiều hội ái hữu, hội tương tế, nhóm đọc sách báo... dùng báo chí công khai đấu tranh theo khẩu hiệu của Mặt trận dân chủ, ủng hộ cuộc đấu tranh của công nhân ngành xe lửa. Ông Nguyễn Trác đã cùng tập thể Tỉnh ủy lãnh đạo nhiều phong trào đấu tranh, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia, như: Hưởng ứng phong trào Đông Dương đại hội, lấy chữ ký kiến nghị gửi cho phái đoàn nghị sĩ Pháp sang Đông Dương điều tra tình hình; vận động bầu cử Phan Thanh vào Viện Dân biểu Trung Kỳ khóa III, để tang đồng chí Thái Thị Bôi… tạo bước phát triển mới cho phong trào cách mạng.
Ông Nguyễn Trác từng giữ các chức vụ: Thứ trưởng Bộ Tư Pháp; Bí thư Đảng Đoàn, Phó Chánh án Toà án Nhân dân tối cao; Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam; Phó Bí thư Xứ ủy Trung Kỳ… Với nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng, ông vinh dự được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng; Huân chương Hồ Chí Minh; Huân chương Độc lập hạng Nhất và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam khẳng định, lịch sử cách mạng Việt Nam mãi khắc ghi công lao to lớn của đồng chí Nguyễn Trác, người con kiên trung của quê hương Quảng Nam; người cán bộ tận tụy, công tâm; người cộng sản trọn nghĩa, vẹn tình.
“82 năm tuổi đời (1904 - 1986), 56 năm tuổi Đảng, 51 năm hoạt động liên tục, oanh liệt và đầy nhiệt huyết, đồng chí Nguyễn Trác đã hiến dâng tất cả cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc ta. Đồng chí Nguyễn Trác đã cùng với tập thể cấp ủy tổ chức thực hiện và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ chính trị được giao trong từng thời kỳ, góp phần cùng toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta thực hiện thắng lợi vẻ vang sự nghiệp cách mạng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước”- ông Lương Nguyễn Minh Triết, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam nhấn mạnh.
Dịp này, tỉnh Quảng Nam đã tổ chức hội thảo khoa học về “Cuộc đời và sự nghiệp hoạt động cách mạng của đồng chí Nguyễn Trác”. Tại hội thảo, các đại biểu, nhà nghiên cứu đã trình bày 25 tham luận nêu bật về truyền thống quê hương, gia đình của đồng chí Nguyễn Trác; Quá trình hoạt động cách mạng và những đóng góp của đồng chí Nguyễn Trác với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc và quê hương Quảng Nam - Đà Nẵng; Việc phát huy truyền thống yêu nước, cách mạng từ tấm gương của đồng chí Nguyễn Trác… Các nội dung tham luận tại Hội thảo này góp phần sưu tầm và bổ sung tư liệu về thân thế, sự nghiệp, quá trình hoạt động cách mạng của đồng chí Nguyễn Trác với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc và quê hương Quảng Nam- Đà Nẵng.
Nhắc lại công lao của đồng chí Nguyễn Trác, ông Nguyễn Đình Vĩnh, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Đà Nẵng cho rằng, đồng chí Nguyễn Trác đã cùng tập thể Tỉnh ủy lãnh đạo nhiều phong trào đấu tranh đã thu hút đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia tạo bước phát triển mới cho phong trào cách mạng trong tỉnh.
Ông Nguyễn Đình Vĩnh, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Đà Nẵng cho biết: “Kết hợp khéo léo cuộc vận động giữa công khai và bí mật, lần đầu tiên thành phố Đà Nẵng có những cuộc huy động lớn lực lượng quần chúng đấu tranh đòi dân sinh dân chủ, gây được thanh thế chính trị của Mặt trận dân chủ Đông Dương trong các tầng lớp Nhân dân. Thông qua việc huy động quần chúng đấu tranh, phát triển đạo quân chính trị của quần chúng chống các thế lực phản động, Đảng bộ Đà Nẵng đã tạo thế và lực cho thời kỳ cách mạng tiếp theo”.