Tiếp sau chuyến công tác tại Hoa Kỳ, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân sẽ thăm cấp Nhà nước tới Cộng hòa Cuba theo lời mời của Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước CH Cuba Miguel Diaz – Canel Bermúdez.
Đây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Cuba trên cương vị mới và Cuba là một trong những nước đầu tiên Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm sang thăm, ngay trước thềm kỷ niệm 65 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước (1960-2025).
Trong gần 65 năm qua, quan hệ đoàn kết truyền thống, ủng hộ và hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba không ngừng được quan tâm, củng cố, thúc đẩy và phát triển trên nhiều lĩnh vực. Trong những năm tháng nhân dân Việt Nam tiến hành cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc vào những năm 1960, 1970, Cuba luôn là biểu tượng và đi đầu trong phong trào nhân dân thế giới đoàn kết ủng hộ sự nghiệp đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam, dành cho Việt Nam sự ủng hộ, giúp đỡ quý báu và hiệu quả. Trong nỗ lực vươn lên của Cuba những năm qua luôn có sự đồng hành và ủng hộ, cả về vật chất và tinh thần của Việt Nam. Những tình cảm và sự giúp đỡ của Việt Nam luôn in sâu trong trái tim mỗi người dân Cuba.
Tháng 9/1973, lãnh tụ Fidel Castro lần đầu thăm Việt Nam và tới vùng giải phóng miền nam Việt Nam. Năm 2023 đã đánh dấu những cột mốc quan trọng trong mối quan hệ giữa Việt Nam và Cuba. Nhiều hoạt động được tổ chức ở cả hai nước trong năm qua để kỷ niệm các sự kiện mang ý nghĩa biểu tượng cho tinh thần đoàn kết, sự ủng hộ của Cuba đối với cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam, cũng như tình hữu nghị truyền thống giữa hai nước.
Chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Cuba lần này tiếp tục là một minh chứng rõ nét về độ tin cậy chính trị ở mức cao nhất, về quyết tâm của chính phủ và nhân dân hai nước trong việc không ngừng củng cố mối quan hệ hữu nghị đặc biệt mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng tư lệnh Fidel Castro đã dày công vun đắp, mối quan hệ mà lãnh đạo hai Đảng, hai Nhà nước đã nhiều lần nhấn mạnh, đó là "biểu tượng của thời đại".
Dự kiến trong chuyến thăm này, lãnh đạo cấp cao nhất của hai Đảng, hai Nhà nước sẽ trao đổi, đánh giá về thành tựu đạt được, kết quả hợp tác giữa Việt Nam và Cuba trong thời gian qua và đề ra những phương hướng để tăng cường, nâng cao hiệu quả hợp tác trên các lĩnh vực, đưa quan hệ hợp tác toàn diện Việt Nam - Cuba bước sang một giai đoạn mới, ngày càng phát triển thực chất và bền vững, vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Có thể nói, quan hệ đoàn kết truyền thống, hữu nghị đặc biệt Việt Nam – Cuba là di sản qúy báu, được Đảng, Nhà nước và Nhân dân hai nước hết sức coi trọng, tiếp tục phát triển tốt đẹp trên tất cả các kênh. Lãnh đạo Cuba khẳng định, Việt Nam là ‘đồng minh chiến lược”, “đối tác quốc tế tin cậy nhất”. Quan hệ giữa hai đảng đi vào chiều sâu, giữ vai trò nền tảng chính trị, định hướng phát triển quan hệ hợp tác giữa hai nước. Hai bên duy trì các hoạt động tiếp xúc song phương và trao đổi đoàn các cấp, đặc biệt là cấp cao.
Vừa qua, Cuba đã tuyên bố Quốc tang để tưởng niệm và cử Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernandez sang viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Hai bên cũng triển khai hiệu quả các cơ chế Ủy ban hợp tác liên chính phủ , Đối thoại chính sách quốc phòng cấp Thứ trưởng Quốc phòng; Tham khảo chính trị cấp Thứ trưởng Ngoại giao… Lãnh đạo hai nước nhất trí kế thừa và phát huy mạnh mẽ truyền thống tốt đẹp, quyết tâm đưa quan hệ đặc biệt hai nước sang giai đoạn phát triển mới, ngày càng đi vào chiều sâu, hiệu quả. Trong đó tập trung nâng quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư từng bước lên ngang tầm với quan hệ chính trị tốt đẹp giữa hai nước.
Về hợp tác thương mại, Việt Nam hiện là đối tác thương mại châu Á lớn thứ hai của Cuba, tuy nhiên, trao đổi thương mại song phương vẫn còn khiêm tốn. Ngày 1/4/2020, Hiệp định thương mại Việt Nam – Cuba (ký năm 2018) chính thức có hiệu lực, với nhiều cam kết ưu đãi thương mại mới, đem lại lợi ích cho doanh nghiệp hai nước và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa song phương.
Về hợp tác đầu tư, Việt Nam hiện là nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của khu vực châu Á tại Cuba. Doanh nghiệp Việt Nam quan tâm và từng bước mở rộng hợp tác đầu tư tại Cuba, đặc biệt là vào Đặc khu kinh tế Mariel, trong các lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng thiết yếu, vật liệu xây dựng, năng lượng tái tạo. Trong chuyến thăm Cuba lần này, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Đoàn dự kiến sẽ thăm một số cơ sở kinh tế, trong đó có những nơi có các dự án hợp tác và đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam; gặp gỡ với bạn bè hữu nghị và thế hệ trẻ hai nước.
Tại các diễn đàn quốc tế, nhất là LHQ, hai bên tích cực hỗ trợ, ủng hộ lẫn nhau, đặc biệt trên các vấn đề thuộc lợi ích chiến lược của Việt Nam. Việt Nam kiên trì lập trường đoàn kết với Cuba và kêu gọi dỡ bỏ cấm vận đối với Cuba.
Chuyến thăm tới Cuba của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm nhằm triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng, qua đó khẳng định Việt Nam hết sức coi trọng và mong muốn phát triển quan hệ với các nước bạn bè truyền thống. Chuyến thăm thể hiện tình đoàn kết, thủy chung, mẫu mực, trước sau như một của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam với Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba, đồng thời khẳng định Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam mong muốn cùng đồng hành, cùng hợp tác, cùng phát triển để không ngừng củng cố, thúc đẩy, phát triển quan hệ đoàn kết truyền thống, hữu nghị đặc biệt với Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba.