Quảng Ngãi: Tạo đột phá để phát triển nhanh và bền vững

(TVVN). Nhân dịp Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ngãi lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020 – 2015, Thịnh Vượng Việt Nam tóm tắt giới thiệu bài viết của đồng chí Đặng Văn Minh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi về định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương thời gian tới.

Những thành quả tạo động lực cho sự phát triển

Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và giá dầu thô giảm mạnh, nên đã tác động rất lớn đến kết quả phát triển KT - XH của tỉnh trong giai đoạn 2016 - 2020; ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ triển khai các dự án đầu tư, thu ngân sách nhà nước, các hoạt động thương mại, dịch vụ, du lịch, xuất nhập khẩu; một số doanh nghiệp buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm quy mô, cắt giảm lao động, hoạt động cầm chừng hoặc tạm ngừng sản xuất, kinh doanh; đời sống của một bộ phận người lao động bị ảnh hưởng, gặp nhiều khó khăn...

Tuy nhiên, so với đầu nhiệm kỳ, kinh tế - xã hội (KT-XH) của địa phương đã đạt được một số kết quả quan trọng. Thực hiện đạt 19/25 nhóm chỉ tiêu KT - XH chủ yếu (trong đó có 10 chỉ tiêu vượt); 6 chỉ tiêu không đạt so với nghị quyết (tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) bình quân; GRDP bình quân đầu người tính đến năm 2020; cơ cấu kinh tế; tỷ lệ lao động nông nghiệp; tuổi thọ bình quân; tỷ lệ hộ nghèo giảm bình quân).

GRDP bình quân giai đoạn 2016 - 2020 tăng 4,83%/năm; nếu không tính sản phẩm lọc dầu thì tăng bình quân 8,5%/năm. Năm 2020, GRDP bình quân đầu người ước đạt 2.791 USD, gấp 1,2 lần so với năm 2015.

Chuyên gia làm việc tại dự án Thép Hòa Phát Dung Quất. Ảnh: Báo Quảng Ngãi

Hạ tầng KT - XH có bước phát triển khá. Trong 5 năm, có khoảng 1.240 dự án, công trình được đầu tư, xây dựng. Một số dự án lớn cơ bản đã hoàn thành như: Cầu Cửa Đại (Cổ Lũy), cầu Thạch Bích, đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Quốc lộ 1 (đoạn Dốc Sỏi - KCN VSIP Quảng Ngãi), cảng Bến Đình.

Môi trường đầu tư, kinh doanh, thu hút đầu tư từng bước được cải thiện, có mặt chuyển biến tích cực. Đã thu hút hơn 780 dự án đầu tư trong nước, với tổng vốn đăng ký khoảng 320.401 tỷ đồng (13,35 tỷ USD) và 64 dự án đầu tư FDI, với tổng vốn đăng ký 1,954 tỷ USD; trong đó, có một số dự án đã đi vào hoạt động như Thép Hòa Phát Dung Quất, Doosan Vina, các dự án trong KCN VSIP Quảng Ngãi. Toàn tỉnh hiện có trên 6.700 doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất, kinh doanh, đóng góp hơn 70% vào tổng thu nhập nội địa, là nguồn lực nội sinh vô cùng quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng, phát triển KT - XH của tỉnh.

Các chính sách an sinh xã hội được thực hiện kịp thời; xây dựng và phát triển văn hóa, con người được chú trọng; chất lượng giáo dục và đào tạo được nâng lên; sự nghiệp y tế tiếp tục được quan tâm đầu tư phát triển; công tác nội chính, đối ngoại được tăng cường; cải cách hành chính đạt một số kết quả. Quốc phòng, an ninh được giữ vững.

Phát triển nhanh, bền vững với tầm nhìn dài hạn

Quan điểm của tỉnh trong nhiệm kỳ 2021 – 2025 là: Khơi dậy niềm tự hào, ý chí, khát vọng, niềm tin phát triển trong mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đổi mới mạnh mẽ tư duy; khơi dậy mọi tiềm năng, nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững. Phát triển kinh tế cả chiều rộng và chiều sâu, lấy tăng trưởng, phát triển theo chiều sâu, bền vững làm hướng chủ đạo.

Phát triển hài hòa giữa kinh tế với văn hóa - xã hội, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu. Lấy giá trị văn hóa, con người làm nền tảng, sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững. Xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, văn minh. Nhà nước làm tốt vai trò kiến tạo để người dân được trao cơ hội phát triển, không ai bị bỏ lại phía sau. Nhân dân là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới. Lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu. Phát triển KT - XH đi đôi với bảo đảm quốc phòng, an ninh; giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường ổn định cho phát triển bền vững.

Phấn đấu đến năm 2025, Quảng Ngãi trở thành tỉnh phát triển khá của vùng miền Trung; tạo tiền đề để đến năm 2030, trở thành tỉnh phát triển khá, có thu nhập bình quân đầu người ít nhất bằng mức bình quân của cả nước.

Tập trung thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ chủ yếu

Phát triển kinh tế đi đôi với bền vững môi trường. Giải quyết hài hòa các mối quan hệ giữa tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững; giảm phụ thuộc sự tăng trưởng kinh tế vào sản phẩm lọc hóa dầu; tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp - dịch vụ - nông, lâm nghiệp và đẩy mạnh hội nhập; giảm tỷ trọng lao động trong nông nghiệp; tăng tỷ trọng lao động trong các ngành công nghiệp, dịch vụ; nâng mức thu nhập bình quân đầu người ít nhất bằng mức bình quân của cả nước; hình thành và phát triển các cụm ngành hợp lý, có lợi thế; đưa Quảng Ngãi trở thành một trong những địa phương phát triển mạnh kinh tế biển đảo.

Thực hiện công bằng và hòa nhập xã hội. Cải thiện môi trường sống, làm việc của người dân. Xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệm, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt. Có giải pháp giảm nghèo một cách bền vững, căn cơ. Tạo điều kiện cho các đối tượng yếu thế trong xã hội tiếp cận các điều kiện phát triển. Cải thiện cơ hội tiếp cận giáo dục, trong đó chính sách dành cho trẻ em người dân tộc thiểu số là chính sách ưu tiên. Xây dựng cơ chế, phương thức hoạt động thị trường lao động ngày càng hiệu quả. Giải quyết tốt việc làm cho người lao động.

Cầu Thạch Bích (TP.Quảng Ngãi) là một trong những công trình giao thông quan trọng, tạo sự đột phá về phát triển hạ tầng của tỉnh trong nhiệm kỳ 2015 - 2020. Ảnh: Báo Quảng Ngãi

Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Tiếp tục chuyển đổi vai trò của Nhà nước trong nền kinh tế từ vị thế của một nhà quản lý truyền thống sang vị thế là chủ thể điều tiết và hỗ trợ một cách hiệu quả. Áp dụng nguyên tắc thị trường đối với các quyết sách kinh tế; đảm bảo cạnh tranh công bằng.

Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, củng cố niềm tin của nhân dân đối với Đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị. Cải cách hành chính; nâng cao thứ hạng các chỉ số về cải cách hành chính, hiệu quả quản trị và hành chính công, năng lực cạnh tranh cấp tỉnh. Đẩy mạnh phát triển du lịch, từng bước trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Đẩy mạnh phát triển KT - XH, giảm nghèo bền vững ở các huyện miền núi.

Ưu tiên cho những đột phá

Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực để đẩy mạnh phát triển công nghiệp. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trọng tâm là xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ. Đầu tư, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, tạo động lực cho phát triển.

Theo đó, quan điểm về phát triển công nghiệp trong thời gian đến là phải tăng tỷ trọng các ngành công nghiệp công nghệ cao; đẩy mạnh thu hút, phát triển công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp ngoài dầu. Vì vậy, cần tập trung huy động các nguồn lực để đầu tư hoàn thiện hạ tầng KKT Dung Quất, các khu, cụm công nghiệp, nhất là nguồn lực của các nhà đầu tư kinh doanh hạ tầng. Phối hợp với các Bộ, ngành trung ương xây dựng Trung tâm Lọc hóa dầu và Năng lượng quốc gia; chuẩn bị các điều kiện để thực hiện các dự án điện khí tại KKT Dung Quất...

Xác định những “điểm nghẽn” còn tồn tại trong phát triển công nghiệp; rà soát toàn diện các cơ chế, chính sách, xem xét đổi mới tư duy, đổi mới phương thức xúc tiến đầu tư, cải tổ mạnh mẽ mô hình hoạt động của KKT Dung Quất; ưu tiên nguồn lực để phát triển KKT Dung Quất trở thành một trung tâm công nghiệp, thành phố công nghiệp của miền Trung. Phấn đấu trong giai đoạn 2021 - 2025, KKT Dung Quất và các KCN Quảng Ngãi thu hút khoảng 1 - 1,5 tỷ USD; đến năm 2025, kim ngạch xuất khẩu đạt 950 triệu USD, giải quyết việc làm cho hơn 77.000 lao động.

Phát triển hài hòa, bền vững giữa các vùng kinh tế

Đối với vùng miền núi: Thực hiện có hiệu quả Chương trình Mục tiêu Quốc gia về phát triển KT - XH vùng dân tộc thiểu số và miền núi. Tranh thủ tối đa nguồn lực của Trung ương theo Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội để đẩy mạnh phát triển KT - XH, giảm nghèo bền vững. Tập trung khai thác, phát huy tối đa các tiềm năng, lợi thế để phát triển lâm nghiệp bền vững. Xây dựng và nhân rộng các mô hình sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp có hiệu quả. Có cơ chế, chính sách đặc thù thu hút đầu tư vào khu vực miền núi.

Đối với vùng đồng bằng: Phát triển nông nghiệp theo chiều sâu, dựa vào khoa học, công nghệ, có năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh và giá trị gia tăng cao. Quy hoạch, phát triển một số vùng trọng điểm sản xuất nông nghiệp chuyên canh, ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch, nông nghiệp sinh thái, trước hết tập trung ở những địa phương có điều kiện như: Nghĩa Hành, Mộ Đức, Tư Nghĩa, Bình Sơn... Tập trung thu hút các dự án đầu tư về công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản, bảo đảm đầu ra ổn định cho các sản phẩm nông nghiệp.

Nghề đánh bắt hải sản xa bờ đã tạo nên sinh kế bền vững cho ngư dân huyện Đức Phổ. Ảnh: Báo Quảng Ngãi

Đối với vùng ven biển, hải đảo: Thực hiện có hiệu quả Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2030, tạo bước phát triển mạnh về kinh tế biển. Phát triển kinh tế biển đồng bộ cả công nghiệp, dịch vụ, du lịch biển, nuôi trồng, khai thác, chế biến hải sản, dịch vụ hậu cần và hạ tầng thủy sản. Tăng cường bảo vệ tài nguyên, môi trường biển; bảo tồn, phát triển bền vững đa dạng sinh học biển. Tập trung nguồn lực xây dựng, phát triển Trung tâm logistics khu vực cảng biển Dung Quất. Quy hoạch, đầu tư phát triển các khu đô thị, dịch vụ, du lịch chất lượng cao ven biển. Phát triển bền vững huyện đảo Lý Sơn.

Đối với vùng kinh tế động lực: Phân bổ vốn đầu tư công gắn với thu hút đầu tư ngoài ngân sách có chọn lọc, có trọng tâm, trọng điểm để tập trung phát triển 3 vùng kinh tế động lực của tỉnh: Thành phố Quảng Ngãi là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của tỉnh; KKT Dung Quất và vùng lân cận là trung tâm phát triển công nghiệp của tỉnh; vùng ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh và Lý Sơn là trọng tâm phát triển về du lịch, dịch vụ.

Tập trung thực thi hiệu quả, hiệu lực các giải pháp cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; đẩy mạnh thu hút đầu tư trên cơ sở phát huy lợi thế, tiềm năng tự nhiên, năng lực cạnh tranh của tỉnh; hỗ trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp, nhà đầu tư. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý đất đai, tài nguyên; chủ động phòng tránh thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu. Tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xây dựng, nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật; hoàn thiện nền tảng chính quyền điện tử phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn./.

PV tổng hợp theo Báo Quảng Ngãi