Cuộc đàm phán tại Arab Saudi giữa phái đoàn Mỹ và Ukraine ngày 11/3 kéo dài hơn 8 giờ, kết thúc với tuyên bố chung khẳng định Ukraine "sẵn sàng chấp nhận lệnh ngừng bắn sơ bộ" theo sáng kiến của Mỹ. Lệnh ngừng bắn có thời hạn 30 ngày, sẽ có hiệu lực ngay khi Nga đồng ý, và có thể gia hạn lâu hơn.
Cũng trong tuyên bố chung, Mỹ đồng ý ngay lập tức nối lại viện trợ quân sự và chia sẻ tình báo với Ukraine. Washington và Kiev cam kết "sớm hoàn tất thỏa thuận toàn diện về phát triển nguồn tài nguyên khoáng sản quan trọng của Ukraine".
Andriy Yermak, Chánh văn phòng tổng thống Ukraine, họp báo tại Jeddah, Arab Saudi, ngày 11/3. Ảnh: Reuters
Trong cuộc họp báo sau đó, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz giải thích rằng Ukraine đã đồng ý "bước vào ngừng bắn và khởi động đàm phán để chấm dứt xung đột lâu dài và bền vững". Ông Rubio tuyên bố Washington sẽ lập tức chuyển đề xuất này cho Moskva và "hy vọng" giới lãnh đạo Nga đồng ý.
"Quả bóng giờ đây nằm bên phần sân của họ", ông Rubio nói, đồng thời nhấn mạnh Tổng thống Donald Trump quyết tâm "chấm dứt bắn giết" tại Ukraine để mở đường cho đàm phán.
Ngoại trưởng Mỹ cho biết kế hoạch hòa bình sẽ được gửi tới Nga qua nhiều kênh. Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz dự kiến gặp người đồng cấp phía Nga trong vài ngày tới, trong khi đặc phái viên Steve Witkoff có kế hoạch tới Moskva trong tuần này để gặp trực tiếp Tổng thống Vladimir Putin. Tổng thống Trump cho biết ông có thể đối thoại với ông Putin trong tuần này.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio (trái) và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz trả lời họp báo ở Jeddah, Arab Saudi, ngày 11/3. Ảnh: AP
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, dù không tham gia đàm phán với đoàn Mỹ, vài tiếng sau đã đăng video giải thích lập trường của Kiev. Ông cho biết phái đoàn nước mình đến Arab Saudi với đề xuất ba điểm cho giai đoạn đầu đàm phán hòa bình: ngừng bắn trên không và trên biển, thả tù binh và hồi hương trẻ em Ukraine đã bị đưa sang Nga.
"Phía Mỹ đưa ra đề xuất thực hiện ngay bước đầu tiên và mở rộng hơn nữa, thiết lập ngừng bắn toàn diện trong vòng 30 ngày trên toàn bộ tiền tuyến. Ukraine chấp nhận đề xuất này. Chúng tôi đánh giá đây là đề xuất tích cực. Chúng tôi sẵn sàng cho bước đi này nhưng Mỹ cần thuyết phục Nga cam kết thực thi", ông nói.
"Khi thỏa thuận có hiệu lực, trong 30 ngày ngưng tiếng súng này, chúng tôi sẽ có thời gian để cùng các đối tác chuẩn bị tài liệu về mọi khía cạnh cho nền hòa bình đáng tin cậy và an ninh lâu dài", ông Zelensky cho biết.
Trong tuyên bố chung Mỹ - Ukraine có nội dung nêu rằng "các phái đoàn thảo luận về tầm quan trọng của các nỗ lực cứu trợ nhân đạo như một phần của tiến trình hòa bình, đặc biệt là trong lệnh ngừng bắn 30 ngày, bao gồm việc trao đổi tù nhân chiến tranh, trả tự do cho dân thường bị giam giữ và hồi hương trẻ em Ukraine".
Tuyên bố cũng có đoạn "phái đoàn Ukraine tái khẳng định các đối tác châu Âu sẽ tham gia vào tiến trình hòa bình".
"Có vẻ như Mỹ và Ukraine đã có bước tiến quan trọng hướng tới hòa bình. Châu Âu sẵn sàng giúp sức đạt được nền hòa bình công bằng và lâu dài", Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk đăng tuyên bố trên X.
Nguồn VnExpress