Đại hội đồng Liên nghị viện các nước ASEAN lần thứ 42 (AIPA-42) theo hình thức trực tuyến, được tổ chức từ ngày 23-25/8/2021 với chủ đề “Phát triển quan hệ hợp tác nghị viện trong lĩnh vực kỹ thuật số bao trùm hướng tới Cộng đồng ASEAN năm 2025” dưới sự chủ trì của nước chủ nhà Brunei Darussalam hoàn thành chương trình nghị sự với sự đồng thuận cao khi thông qua Thông cáo chung.
Tiếp nối những dấu ấn tại kỳ AIPA 41 lịch sử diễn ra tại Hà Nội năm 2020 mà như lời Chủ tịch AIPA, Chủ tịch Hội đồng Lập pháp Brunei Darussalam Pehin Dato Abdul Rahman Taib nhấn mạnh khi phát biểu khai mạc là “mở đường cho chúng tôi tổ chức AIPA năm nay theo hình thức trực tuyến”, Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ làm Trưởng đoàn tham dự AIPA-42 đã tham gia trách nhiệm, hiệu quả, sáng tạo vào hoạt động của Đại hội đồng, nhấn mạnh thông điệp đoàn kết, tăng cường hợp tác khu vực để vượt qua thách thức trước đại dịch và phục hồi trong giai đoạn “hậu Covid-19”.
Nhiều thông điệp được ghi nhận
Thông cáo chung của AIPA 42 dẫn phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, đại dịch đã cho thấy tính cấp bách của việc quản lý nhà nước, điều chỉnh chính sách và các mục tiêu phát triển, cũng như chuyển đổi số và xây dựng nền kinh tế số, nhằm kịp thời ứng phó với đại dịch và duy trì phát triển kinh tế-xã hội. Trước những sóng gió hiện nay, quan hệ gắn bó và chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau giữa các quốc gia thành viên và người dân ASEAN lại càng được củng cố.
Chủ tịch Quốc hội Việt Nam cũng đưa ra những dẫn chứng cụ thể về sự hợp tác chặt chẽ giữa các nước thành viên ASEAN để tăng cường khả năng thích ứng của từng quốc gia, qua đó từng bước kiểm soát đại dịch. Những ví dụ này bao gồm Quỹ Ứng phó Covid-19 của ASEAN, Kho dự trữ vật tư y tế, Quy trình ứng phó chuẩn đối với các tình huống y tế công cộng khẩn cấp, và đặc biệt là sáng kiến An ninh và Tự cường vaccine.
Trưởng đoàn Đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam chỉ ra rằng cần đề cao, củng cố vai trò quan trọng của AIPA trong việc đẩy mạnh chuyển đổi số và kêu gọi các nghị viện thành viên AIPA gỡ bỏ các rào cản thông qua khuôn khổ pháp lí phù hợp, cải thiện chất lượng các dịch vụ công trực tuyến nhằm phát triển chính phủ điện tử, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp được tiếp cận bình đẳng các dịch vụ số, và thúc đẩy việc xây dựng nền kinh tế số, xã hội số.
Việt Nam cũng kêu gọi các nghị viện thành viên AIPA thúc đẩy chính phủ các nước ASEAN triển khai các chương trình, chương trình hành động và kế hoạch cụ thể về phát triển số, đặc biệt là trong việc tăng cường kết nối số, thu hẹp khoảng cách số giữa các quốc gia và khu vực, tăng cường kĩ năng số ở các khu vực kém phát triển và các tiểu vùng, qua đó đảm bảo sự phát triển bình đẳng và bền vững của ASEAN.
Hơn nữa, Việt Nam nhấn mạnh nhu cầu huy động các nguồn lực xã hội để phát triển hệ sinh thái số qua hợp tác công - tư, thiết lập các vườn ươm doanh nghiệp số và khởi nghiệp số, cải thiện các chính sách, khuôn khổ pháp lí và ưu tiên hỗ trợ các sáng kiến trong quan hệ hợp tác nội khối ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác về an ninh mạng, bảo mật thông tin và dữ liệu, và xây dựng lòng tin trong lĩnh vực số.
Việt Nam kêu gọi tăng cường hợp tác và chia sẻ kinh nghiệm, đặc biệt là trong việc ứng dụng khoa học công nghệ nhằm kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19; đề xuất việc tăng cường hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu, phát triển, và phân phối bình đẳng vaccine, thuốc điều trị và trang thiết bị nhằm ứng phó với Covid-19 và mong các nghị viện sẽ trao quyền nhiều hơn cho các chính phủ để có thể ứng phó với đại dịch Covid-19 một cách tích cực, linh hoạt và hiệu quả, giảm thiểu các tác động kinh tế-xã hội, và thúc đẩy hồi phục kinh tế-xã hội sau đại dịch.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng đánh giá cao những nỗ lực của ASEAN và sự ủng hộ tích cực của các nghị viện thành viên AIPA trong việc thúc đẩy đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin, đề cao sự tôn trọng đối với luật pháp quốc tế, ngăn ngừa và hạn chế nguy cơ gây bất ổn, qua đó góp phần duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và thúc đẩy quá trình hồi phục và phát triển của khu vực, bao gồm cả khu vực Biển Đông dựa trên luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982, không có những hành động làm phức tạp tình hình, tuân thủ DOC và sớm kết thúc đàm phán COC.
Khẳng định vai trò và đóng góp của Quốc hội Việt Nam
Tổng Thư ký, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nhấn mạnh, những thông điệp trong bài phát biểu của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là hết sức quan trọng đối với AIPA trong thời điểm hiện nay. Đặc biệt, Việt Nam cũng “hiến kế” với AIPA về việc chủ động trao quyền nhiều hơn, với cơ chế “đặc cách, đặc biệt, đặc thù” cho Chính phủ để giải quyết vấn đề cấp bách trong công tác phòng, chống dịch bệnh – điều mà Quốc hội Việt Nam đã làm tại kỳ họp đầu tiên của nhiệm kỳ khóa XV và đang được thực thi hiệu quả.
“Các đề xuất được ghi vào trong Thông cáo chung là sự khẳng định, ghi nhận của bạn bè khu vực ASEAN đối với đóng góp trí tuệ của Quốc hội Việt Nam nói chung, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam nói riêng” – ông Bùi Văn Cường nhấn mạnh, đồng thời cho biết tại các cuộc họp uỷ ban, từng đoàn của Việt Nam đều có sáng kiến, đề xuất trên cơ sở cụ thể hoá những thông điệp mà Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã nêu ra.
Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Việt Nam - ông Vũ Hải Hà cũng cho biết, tất cả nghị viện đều khẳng định AIPA cam kết đồng hành cùng ASEAN trong giai đoạn khó khăn, cùng nhau đoàn kết, xây dựng sự thịnh vượng, tự cường hướng tới xây dựng Cộng đồng ASEAN và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong các cấu trúc khu vực.
Trên cơ sở chủ đề của Đại hội đồng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho kỹ thuật số bao trùm hướng đến Cộng đồng ASEAN vào 2025, tạo thuận lợi cho tiếp cận số bình đẳng cũng như thu hẹp khoảng cách số để người dân tiếp cận.
“Đề xuất về hoàn thiện khuôn khổ pháp lý là đúng vai của Quốc hội. Trong AIPA bàn nhiều đến hài hoà hoá pháp luật và đối với kỹ thuật số bao trùm nếu thực hiện được điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho chuyển đổi số hiệu quả” – ông Vũ Hải Hà cho biết nội dung này được ghi nhận trong nghị quyết của Đại hội đồng và sẽ được theo dõi, giám sát việc triển khai qua cơ chế Hội nghị Nhóm tư vấn AIPA báo cáo hằng năm./.
Ngọc Thành/VOV.VN