Đưa kinh tế tri thức vào từng cánh đồng

(TVVN). Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan khẳng định như vậy tại hội nghị trực tuyến về chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp và phát triển nông thôn với 63 tỉnh, thành phố. Hội nghị do Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng và Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan đồng chủ trì.

Kết nối thông tin khó khăn

Bộ NN-PTNT Lê Minh Hoan cho rằng, từ trước đến nay chúng ta đã nói nhiều đến kinh tế tri thức, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 nhưng thiếu những chuyển biến trong thực tế. Như trong lĩnh vực nông nghiệp, phải đã đến lúc phải thấy được kinh tế tri thức vào tận những cánh đồng, nhà máy. Bộ NN-PTNT cho rằng: nền nông nghiệp phải được định vị và minh bạch dữ liệu thông tin, để vươn xa hơn và Bộ NN-PTNT sẽ bắt tay ngay vào chuyển đổi số để không lỡ nhịp đoàn tàu. “Lâu nay, còn tồn tại sự mù mờ về thông tin. Người sản xuất mù mờ về thị trường, thị trường mù mờ về sản xuất. Việc kết nối quá khó khăn dẫn đến câu chuyện giải cứu mang tính chu kỳ”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhận định.

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, chuyển đổi số không phải là cái gì quá đao to búa lớn mà thực chất là cách làm nông nghiệp khác đi nhờ dữ liệu và công nghệ số. “Chúng ta hay nói về những cái mới, cách mạng 4.0, chuyển đổi số… rất hào hứng nhưng sau đó cứ nhạt dần. Việc bỏ thói quen rất khó nếu không biến việc mới, việc khó thành dễ. Chúng tôi sẽ nỗ lực biến việc khó thành việc dễ, để sự thay đổi đó dễ dàng với tất cả mọi người”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Sử dụng các ứng dụng trên điện thoại thông minh để kiểm tra quá trình chăm sóc đến tiêu thụ sản phẩm. Ảnh: Internet

Thứ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Huy Dũng chia sẻ, áp dụng chuyển đổi số, nông dân sẽ không phải “trông trời, trông đất, trông mây” để sản xuất như truyền thống mà có thể trông vào dữ liệu để có kế hoạch sản xuất phù hợp. Cũng theo ông Dũng, áp dụng chuyển đổi số, có thể cho phép nông dân bán nhiều thứ (bán cả kinh nghiệm, quy trình chăm sóc, quy trình giám sát…) chứ không chỉ bán sản phẩm nông sản đơn thuần. “Chuyển đổi số còn cho phép so sánh giá ở nhiều nơi, làm được việc này sẽ không còn ép giá. Chuyển đổi số sẽ tạo ra nền tảng cho phép nông dân và các ngành hàng kết nối với nhau mà không phụ thuộc vào vị trí địa lý. Chúng ta có thể kết nối 9 triệu hộ nông dân với các DN chế biến, gắn với 100 triệu người tiêu dùng trong cả nước, thậm chí cả 6 tỷ người tiêu dùng trên thế giới”, ông Nguyễn Huy Dũng nói.

Chia sẻ thêm về chuyển đổi số trong thương mại nông sản, ông Chu Quang Hào, Thành viên Hội đồng thành viên Tổng công ty Bưu điện Việt Nam cho biết, từ việc tiêu thụ vải thiều Bắc Giang trên sàn Voso (Viettel Post) và Postmart (VnPost) cho thấy, người dân lên sàn thương mại điện tử tăng đột biến. Từ chỉ một vài ngàn người mua bán mỗi ngày trước đây thì nay đã tăng lên hàng trăm ngàn. Tính riêng từ 1/6 đến nay, các sàn đã có trên 4,5 triệu lượt người mua vải thiều. “Các sàn thương mại điện tử đưa vào vận hành từ 6 – 7 năm nhưng vận hành chưa đột phá. Từ khi đưa quả vải lên sàn đã có sự thay đổi rõ rệt. Người dân có thể chủ động lên sàn, giao lưu với người mua, giới thiệu những đặc tính khác biệt của sản phẩm để có giá trị cao hơn. Điều này cũng buộc công ty phải đẩy mạnh nâng cấp, đưa nền tảng công nghệ thông tin lên một tầng cao hơn để đáp ứng yêu cầu”, ông Chu Quang Hòa thông tin.

Sẵn sàng cho chuyển đổi số 

Trong kế hoạch chuyển đổi số của Bộ NN-PTNT đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, đặt ra mục tiêu phát triển kinh tế số trong nông nghiệp nhằm thúc đẩy các DN, người dân tham gia các hoạt động trong nông nghiệp tăng cường ứng dụng công nghệ số vào quy trình sản xuất, cung cấp dịch vụ nông nghiệp; quản lý, giám sát nguồn gốc; hình thành hệ sinh thái nông nghiệp số nhằm khuyến khích người dân và DN tham gia vào chuyển đổi số; ứng dụng công nghệ số trong quy trình sản xuất, cung cấp dịch vụ nông nghiệp. 

Mục tiêu đến năm 2025, 80% cơ sở dữ liệu về nông nghiệp được xây dựng, cập nhật trên nền tảng dữ liệu lớn (Big data) có sự đóng góp của tổ chức, cá nhân, cộng đồng. Trong đó sẽ cơ bản hoàn thành cơ sở dữ liệu về cây trồng, vật nuôi, thủy sản; xây dựng bản đồ số nông nghiệp sẵn sàng kết nối, chia sẻ và cung cấp dữ liệu mở để thực hiện dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân và DN, vận hành Chính phủ điện tử, tiến tới Chính phủ số, phát triển kinh tế số, xã hội số. Xây dựng nền tảng ứng dụng công nghệ chuỗi khối để cung cấp thông tin về môi trường, thời tiết, chất lượng đất đai phục vụ nông dân năng cao năng suất và chất lượng cây trồng, hỗ trợ chia sẻ các thiết bị nông nghiệp qua nền tảng số. 50% các thiết bị quan sát, giám sát sử dụng công nghệ số, bảo đảm thu nhận trực tiếp dữ liệu số, sử dụng công nghệ Internet kết nối vạn vật (IoT) để tích hợp trên không và mặt đất phục vụ các hoạt động nông nghiệp.

Để đạt mục tiêu trên, cần đẩy nhanh việc hoàn thiện hệ thống thông tin nhằm số hóa tất cả các hoạt động của ngành NN-PTNT từ sản xuất, tiêu thụ, dự báo thị trường, cảnh báo thiên tai, thời tiết… đến truy xuất nguồn gốc, tra cứu dịch bệnh và cả công tác chỉ đạo điều hành, giúp cung cấp thông tin chính xác phục vụ phát triển nông nghiệp, tái cơ cấu ngành nông nghiệp thích ứng với biển đổi khí hậu và bảo đảm phát triển bền vững. Đầu tư cơ sở hạ tầng nông nghiệp nông thôn, ứng dụng các công nghệ mới một cách đồng bộ; nâng cao trình độ cơ giới hóa sản xuất, các công nghệ phụ trợ phục vụ phát triển nông nghiệp (cơ khí, chế biến sâu, dây chuyền kiểm nghiệm sản phẩm nông nghiệp…).

Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức chuyển đổi số, kỹ năng ứng dụng CNTT trong quá trình chuyển đổi số cho người dân và DN. Cùng với đó là vai trò trọng yếu của Nhà nước trong việc định hướng, thúc đẩy chuyển đổi số trong nông nghiệp thông qua các chính sách hỗ trợ phù hợp thực tiễn sản xuất, huy động được các nguồn lực trong xã hội phát triển đồng bộ, toàn diện nền nông nghiệp. Ðồng thời đồng hành cùng các thành phần kinh tế khác thực hiện quá trình chuyển đổi số hiệu quả bằng cách nâng cao nhận thức, tầm nhìn và chiến lược cho DN về chuyển đổi số./.

PV tổng hơp