Gỡ vướng để ngân hàng nỗ lực áp dụng tiêu chí Môi trường - Xã hội - Quản trị

(VNTV). Mặc dù có 80 - 90% các ngân hàng đã áp dụng một phần hoặc toàn bộ việc thực hành theo tiêu chí ESG (Môi trường - Xã hội - Quản trị) trong hoạt động, nhưng nhiều chuyên gia ngân hàng cho rằng, việc áp dụng ESG vẫn ở những bước khởi đầu, còn gặp không ít vướng mắc.

Rất cần danh mục phân loại xanh

ThS. Tạ Đức Bình, Nghiên cứu viên Ban Kinh tế Tài nguyên và môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường – TN&MT) cho biết: Danh mục xanh rất quan trọng trong việc hỗ trợ thực hiện ESG.

Các Ngân hàng nhận thức được rõ việc tích hợp các tiêu chuẩn ESG vì mục tiêu trách nhiệm xã hội, bảo vệ môi trường, mang lại lợi ích kinh tế. Đơn cử, báo cáo của Ngân hàng đầu tư Morgan Stanley năm 2019 có phần phân tích từng hiệu suất của hơn 11.000 quỹ đầu tư từ năm 2004 đến năm 2018 và đưa ra kết luận: Những quỹ có tích hợp Bộ tiêu chuẩn ESG sẽ có rủi ro thấp hơn nhiều so với các quỹ truyền thống. 

“Tuy nhiên, trong quá trình Bộ TN&MT soạn thảo Danh mục phân loại xanh, chúng tôi nhận thấy: Ngân hàng thương mại (NHTM) chỉ là trung gian tài chính. Để các ngân hàng cho vay bền vững, thực hành tiêu chí ESG trong kinh doanh, cần danh mục phân loại xanh, từ đó hỗ trợ ngân hàng trong nhận diện và đánh giá như thế nào là dự án xanh. Điều này không chỉ giúp việc chuẩn hóa các quy trình của ngành Ngân hàng, mà còn tạo ra những nền tảng minh bạch trong việc định hướng các dòng đầu tư tài chính”, ThS. Tạ Đức Bình cho biết.

Theo TS. Phạm Minh Tú, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng, “bức tranh” ESG được chia ra 3 nhóm: Các tổ chức tín dụng (TCTD) đã tiên phong triển khai là BIDV, VCB, VPBank, MBank, TPBank, HDBank, Home Credit…; các TCTD đang chuẩn bị kế hoạch thực hành ESG; các ngân hàng nước ngoài triển khai theo kế hoạch.

TS. Phạm Minh Tú nhấn mạnh 4 yếu tố thúc đẩy các ngân hàng áp dụng ESG: Áp lực do sự gia tăng các quy định về ESG đòi hỏi các ngân hàng phải tuân thủ và cập nhật liên tục các quy định và chính sách; nâng cao uy tín của ngân hàng thông qua việc tích hợp và minh bạch các vấn đề liên quan đến ESG; cải thiện hiệu quả quản trị rủi ro tài chính (tín dụng, thị trường, thanh khoản) và phi tài chính khác (hoạt động, chiến lược, danh tiếng); cơ hội mở rộng thị trường.

TS Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc Trường đào tạo cán bộ, Phó Trưởng ban chỉ đạo ESG Agribank cũng cho rằng: Việc cấp tín dụng xanh đòi hỏi yếu tố kỹ thuật về môi trường chuyên sâu đang gây khó cho cán bộ tín dụng trong việc thẩm định, đánh giá hiệu quả của dự án, khả năng trả nợ của khách hàng… Việc đầu tư vào các ngành/lĩnh vực xanh thường đòi hỏi thời gian hoàn vốn dài, chi phí đầu tư lớn, trong khi nguồn vốn cho vay của các TCTD thường là vốn huy động ngắn hạn, nên TCTD khó khăn trong cân đối vốn và đảm bảo tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn theo quy định. Vấn đề nữa là khách hàng phải có tài sản bảo đảm mới được ngân hàng duyệt cho vay…

Còn ông Jakub Kudrna, Giám đốc Điều hành chiến lược, Trưởng ban chỉ đạo ESG Công ty Tài chính TNHH MTV Home Credit Việt Nam nhận định, Home Credit có bộ nguyên tắc ESG bao gồm 6 trụ cột chính: Tài chính có trách nhiệm, tăng trưởng kinh tế, trao quyền trong môi trường chuyển đổi số, tài chính toàn diện, cộng đồng bền vững và lực lượng lao động đa dạng. Điều quan trọng là khi thực hành ESG không thể tách biệt, không thể xây dựng riêng lẻ hay song song kế hoạch triển khai ESG với chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp, ESG phải được ưu tiên trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp.

Gấp rút hoàn thiện khung pháp lý

Với danh mục phân loại xanh quốc gia, ThS. Tạ Đức Bình cho rằng: Bộ TN&MT sau khi tham khảo ý kiến từ các bên, trong đó có Ngân hàng Nhà nước (NHNN), cần gấp rút hoàn thiện Dự thảo về danh mục và bộ tiêu chí xanh và sớm ban hành trong năm 2024.

Theo bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nhằm tăng cường quản lý rủi ro môi trường, xã hội và rủi ro khí hậu trong hoạt động cấp tín dụng của các TCTD; đồng thời, hướng dẫn các TCTD cấp tín dụng xanh, báo cáo thống kê hoạt động tín dụng đối với Danh mục phân loại xanh Quốc gia; chỉ đạo các TCTD tập trung nguồn lực để tài trợ vốn cho các ngành, lĩnh vực kinh tế xanh, các dự án thân thiện với môi trường, các dự án mô hình kinh tế, góp phần thực hiện các yêu cầu về đổi mới mô hình tăng trưởng quốc gia, phát thải thấp.

Ngoài ra, NHNN sẽ tích cực tham gia các Diễn đàn trong nước và quốc tế về tín dụng xanh, ngân hàng xanh, thực hành ESG và tăng trưởng bền vững; thúc đẩy các hoạt động truyền thông, đào tạo nâng cao nhận thức và chất lượng của nguồn nhân lực ngành Ngân hàng, nhằm đáp ứng các yêu cầu triển khai về thực hành ESG, cũng như các tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển bền vững.

Theo bà Hoàng Thanh Nhàn, Tổng biên tập Thời báo Ngân hàng, Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều vấn đề về môi trường, xã hội và chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế, đời sống người dân. Theo nghiên cứu của Tổ chức DARA International, Việt Nam là quốc gia có thể chịu tổn thất khoảng 15 tỷ USD/năm do biến đổi khí hậu, tương đương khoảng 5% GDP. Thời gian qua, Việt Nam đã tích cực tham gia thực hiện các cam kết quốc tế về chuyển đổi xanh, giảm phát thải khí nhà kính, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Tại Hội nghị COP26, Thủ tướng Chính phủ đã cam kết đến năm 2050 sẽ đưa phát thải ròng khí nhà kính về 0.

NHNN đã ban hành nhiều cơ chế chính sách thúc đẩy phát triển ngân hàng xanh, hoạt động tín dụng xanh và phát triển bền vững. NHNN cũng đã phối hợp với Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC) xây dựng Sổ tay hướng dẫn đánh giá các rủi ro môi trường và xã hội cho 15 ngành kinh tế có rủi ro môi trường và xã hội cao nhất.

Nguồn Báo tin tức