Nhân tố quyết định thành công sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, cách mạng Việt Nam đã giành thắng lợi to lớn trong sự nghiệp giải phóng dân tộc; xây dựng và bảo vệ tổ quốc; khẳng định tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay. Vai trò lãnh đạo, vị thế cầm quyền của Đảng là nhân tố đảm bảo cho công cuộc đổi mới thành công, đất nước phát triển.

“Đảng cầm quyền” là khái niệm chỉ một đảng chính trị đại diện cho một giai cấp đang nắm giữ và lãnh đạo chính quyền để điều hành, quản lý đất nước nhằm thực hiện lợi ích của giai cấp mình. Đối với Đảng Cộng sản Việt Nam, khái niệm “Đảng cầm quyền” là để chỉ vai trò của Đảng khi đã giành được chính quyền. Cũng có nghĩa là Đảng lãnh đạo khi đã có chính quyền; Đảng lãnh đạo toàn xã hội bằng chính quyền, thông qua chính quyền và các đoàn thể nhân dân, làm cho mọi hoạt động của chính quyền  thực hiện được tư tưởng, đường lối của Đảng.

Đảng phải nắm vai trò lãnh đạo, vị thế cầm quyền

Sau khi trở thành đảng cầm quyền, Đảng đã xây dựng được đường lối chính trị đúng đắn phản ánh sự kiên định, khoa học về mặt chiến lược; mềm dẻo, sắc sảo về sách lược và sáng tạo, phong phú, linh hoạt về phương pháp cách mạng. Đồng thời, từng bước đề ra, bổ sung và hoàn thiện đường lối đổi mới đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với yêu cầu thực tiễn mỗi thời kỳ.

Trong công cuộc đổi mới đất nước, sự lãnh đạo và vai trò cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam càng được thử thách và khẳng định, và cũng từ đây Đảng ta thực sự trở thành Đảng cầm quyền đầy đủ và toàn vẹn nội hàm của nó. Đồng thời năng lực cầm quyền, năng lực lãnh đạo được thể hiện rõ hơn bao giờ hết. Bởi dù  hoàn cảnh nhiều biến động phức tạp, nhiều khó khăn của tình hình trong nước và thế giới, nhưng Đảng vẫn kiên định mục tiêu cách mạng, giữ vững được tinh thần tự chủ, sáng tạo, lãnh đạo toàn dân tiến hành công cuộc đổi mới từng bước gặt hái đươc nhiều kết quả quan trọng. Những thành quả to lớn đó càng cho nhân dân thấy rằng, ở Việt Nam chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam mới có khả năng lãnh đạo nhân dân xây dựng cuộc sống ấm no, tự do và hạnh phúc. Lợi ích của nhân dân luôn gắn với sự nghiệp của Đảng và lý tưởng, ý chí của Đảng cũng là nguyện vọng và mơ ước của nhân dân. Thực chất cái “quyền” mà Đảng “cầm” là cái “quyền” của dân, do nhân dân và vì nhân dân, hay nói cách khác “quyền” của Đảng là do nhân dân giao phó để Đảng lo cho dân, lo cho dân tộc, cho đất nước, để xây dựng chế độ mới, chế độ xã hội chủ nghĩa.

Vì vậy, Đảng luôn phải nhận thức được vai trò lãnh đạo, mỗi cán bộ đảng viên cũng từ bản chất cầm quyền đó mà nhận thức cho đầy đủ vai trò, trách nhiệm và sứ mệnh của mình, hiểu được “quyền” mà nhân dân giao phó cho mình là để phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình. Đồng thời, Đảng phải khẳng định được vị thế cầm quyền của mình, nghĩa là vừa phải chịu trách nhiệm trước nhân dân, trước dân tộc về lợi ích của nhân dân, vừa phải nắm giữ các nhiệm vụ trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước, lãnh đạo nhà nước. Bởi vậy, bất cứ thế lực nào, tổ chức, cá nhân nào, dù bất cứ hình thức nào hòng xóa bỏ vai trò lãnh đạo, địa vị cầm quyền của Đảng đều là muốn xóa bỏ quyền lực từ tay nhân dân, xóa bỏ nhà nước do dân, vì dân.

Nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng

Lãnh đạo và cầm quyền là hai hoạt động không thể tách rời trong cùng một chủ thể, một quá trình tác động của Đảng đối với Nhà nước. Giữa phương thức cầm quyền và phương thức lãnh đạo gắn bó chặt chẽ với nhau, nhưng không đồng nhất. Sự lãnh đạo của Đảng là điều kiện, là mục đích của cầm quyền; còn cầm quyền là cơ sở để thực hiện mục tiêu chính trị của Đảng. Tuy nhiên, cầm quyền và lãnh đạo có sự khác nhau, Đảng lãnh đạo bằng nghị quyết, chỉ thị, bằng quyết tâm chính trị và sự tiên phong gương mẫu của cán bộ, đảng viên; cầm quyền bằng pháp luật, chấp hành pháp luật của đảng viên, cấp ủy đảng trong bộ máy nhà nước. Lãnh đạo bằng sự vận động, thuyết phục nhân dân, thể chế hóa chủ trương, đường lối thành pháp luật của Nhà nước; cầm quyền bằng việc chấp hành pháp luật, tuân thủ quy trình pháp lý trong xây dựng pháp luật, trong thực thi quyền lực nhà nước. Lãnh đạo bằng giới thiệu những đại biểu ưu tú vào bộ máy nhà nước; cầm quyền là quá trình bầu, bổ nhiệm một cách dân chủ, đúng quy định của pháp luật. Lãnh đạo thông qua vai trò của tổ chức đảng trong cơ quan nhà nước; cầm quyền thông qua các cơ quan nhà nước để quán triệt chủ trương, đường lối trong quá trình thực thi quyền lực nhà nước. Lãnh đạo bằng công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng; cầm quyền bằng sự kiểm soát quyền lực đối với cán bộ, công chức và các cơ quan nhà nước.

Đảng không thể chỉ lãnh đạo chính trị chung chung, không chịu trách nhiệm gì trước nhân dân và dân tộc, mà Đảng phải giữ cho được vai trò là đảng cầm quyền, phải lo những việc lớn từ việc biến đổi nền kinh tế văn hóa đến những vấn đề nhỏ nhất như “tương, cà, mắm, muối”. Nghĩa là, khi trở thành Đảng cầm quyền, Đảng không chỉ là đại diện cho lợi ích giai cấp mình - giai cấp công nhân mà còn là đại biểu cho lợi ích toàn thể nhân dân lao động, trở thành đội tiên phong chính trị của cả dân tộc. Vì vậy, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu là yêu cầu hàng đầu đối với Đảng để thực hiện tốt vai trò lãnh đạo của Đảng đối với xã hội. Tuy nhiên, khi là Đảng cầm quyền, Đảng lãnh đạo chủ yếu bằng Nhà nước, thông qua Nhà nước. Đây là là điều rất khác với sự lãnh đạo của Đảng khi chưa có chính quyền. Nói cách khác, khi có chính quyền Đảng không chỉ đề cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng mà còn phải thể hiện được vị thế cầm quyền. 

Muốn thực hiện tốt vai trò cầm quyền của mình trước hết Đảng phải xây đựng được một đường lối chính trị đúng đắn, sáng tạo và khoa học, nhất là vấn đề trung thành với lý tưởng, mục tiêu chính trị đúng đắn, đường lối chiến lược, nguyên tắc, chính sách lớn về đối nội và đối ngoại. Muốn có đường lối đúng phải dựa trên cơ sở lý luận của một hệ tư tưởng nhất định. Hệ tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam là hệ tư tưởng Mác - Lênin, tuy nhiên hệ tư tưởng đó phải được cụ thể hóa, linh hoạt theo điều kiện hoàn cảnh của Việt Nam. Nghĩa là, Trên từng bước đi lịch sử, từng giai đoạn cách mạng, từng địa phương, từng ngành, từng cơ quan, đơn vị cần phải có nhiệm vụ cụ thể, phù hợp. Nói cách khác, phương pháp, hình thức thực hiện có thể thay đổi cho phù hợp thực tiễn, nhưng mục tiêu, nguyên tắc chiến lược thì phải được giữ nguyên, không được thay đổi hay giao động. Nói sâu xa hơn, chúng ta đổi mới không phải thay đổi mục tiêu đường lối chủ nghĩa xã hội mà phải sáng tạo, phải tìm ra những hình thức, phương pháp và bước đi phù hợp.

 Mặt khác, khi đề ra được đường lối đúng, Đảng lại phải lãnh đạo đưa cương lĩnh, đường lối vào nội dung hoạt động của Nhà nước, tức là cương lĩnh đường lối phải được thể chế hóa thành chính sách, pháp luật của Nhà nước. Nói cách khác Đảng phải xác lập quyền lực của mình đối với Nhà nước theo quy định của pháp luật, theo quy trình pháp lý và tuân thủ quy luật khách quan. Xác định rõ hơn vai trò, vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ quan nhà nước; có sự phân công rành mạch, phối hợp chặt chẽ và tăng cường kiểm soát quyền lực nhà nước.

Không ngừng đổi mới phương thức lãnh đạo của Ðảng, trọng tâm là phương thức lãnh đạo đối với Nhà nước. Đây là nội dung hết sức quan trọng của việc xây dựng Đảng cầm quyền trong điều kiện xây dựng chủ nghĩa xã hội, vừa đảm bảo được sự lãnh đạo của Đảng, vừa phát huy vai trò quản lý của Nhà nước. Để thực hiện tốt điều này, Đảng cần tiếp tục đi sâu nghiên cứu để phát triển, hoàn chỉnh và cụ thể hóa hơn nữa đường lối chính trị của Đảng, không ngừng sửa đổi khi có những sai lầm trong tư tưởng, lý luận, kế hoạch và nghị quyết của mình. Đồng thời, khi phát triển từ giai đoạn này lên giai đoạn khác thì sự hiểu biết của người lãnh đạo và chiến sỹ cách mạng cũng phải tiến theo. Nghĩa là, đề ra nhiệm vụ mới, phương pháp mới phù hợp với tình hình mới của từng thời kỳ cách mạng mới. Đặc biệt là quan tâm đổi mới việc ra nghị quyết sao cho không bị chồng chéo, trùng lặp; đổi mới học nghị quyết sao cho thiết thực; đổi mới chỉ đạo thực hiện nghị quyết sao cho nghị quyết chủ trương nhanh chóng được thể chế hóa thành các chế tài, kế hoạch, chính sách cụ thể, đúng nhiệm vụ trọng tâm và phù hợp với thực tiễn.

Chăm lo công tác cán bộ, coi đó là vấn đề “then chốt của then chốt”, nghĩa là, nếu xây dựng Ðảng là then chốt thì trong xây dựng Ðảng lấy công tác cán bộ là then chốt. Bởi vì cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng và công tác cán bộ là khâu “then chốt” của công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị. Mặt khác, là Đảng duy nhất cầm quyền, đảng viên của Đảng nắm hầu hết các chức vụ chủ chốt trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Nếu đạo đức và năng lực của những cán bộ, đảng viên ấy sa sút thì chính họ là một trong những nguyên nhân căn cơ nhất làm xói mòn nền tảng đạo đức xã hội, làm vô hiệu hóa quyền uy pháp luật và làm mất đi vị thế cầm quyền của Đảng. Vì vậy, Đảng phải cử được đội ngũ cán bộ Đảng viên có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín nắm giữ các cương vị chủ chốt trong bộ máy nhà nước. Để thực hiện tốt điều này, Đảng phải làm tốt công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ; chú trọng đổi mới phương pháp tiến hành công tác cán bộ theo hướng thật sự dân chủ, tập thể, tập trung thống nhất và quy trình chặt chẽ. Trong việc sử dụng cán bộ cần quan tâm theo đúng tiêu chuẩn, đúng sở trường, bổ nhiệm đúng lúc, giao việc đúng tầm, có cơ chế chính sách trọng dụng và đãi ngộ nhân tài. Xử lý nghiêm minh và có cơ chế sàng lọc, thay thế kịp thời những cán bộ vi phạm kỷ luật, pháp luật, đạo đức công vụ, không hoàn thành nhiệm vụ, không còn uy tín đối với nhân dân.

Tăng cường mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng với nhân dân. “Lấy dân làm gốc” là quy luật tồn tại và phát triển, là nhân tố tạo ra sức mạnh để khẳng định vai trò lãnh đạo và vị trí cầm quyền của Đảng. Hơn 90 năm lãnh đạo cách mạng Đảng đã được nhân dân đồng hành, cưu mang, một lòng theo Đảng. Nhờ đó Đảng có đủ khả năng và sức mạnh lãnh đạo cách mạng vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng mọi kẻ thù và từng bước nâng tầm vị thế của dân tộc. Vì vậy, công tác quần chúng, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc là vấn đề hết sức quan trọng, là động lực chủ yếu để xây dựng và phát triển đất nước. Các cấp, các ngành phải hết sức quan tâm tham mưu, đề xuất những chủ chủ trương, chính sách hợp lòng dân, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân; tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân; làm tốt công tác tư tưởng chính trị trong nhân dân, gần dân, trọng dân, tin dân; khích lệ nhân dân lao động, sáng tạo đóng góp thiết thực cho công cuộc đổi mới nói riêng và xây dựng, phát triển đất nước  nói chung./.

Kim Lưu