Câu hỏi: Xin cho biết giải pháp nhằm phát huy vai trò của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII?
Trả lời
Trong những năm gần đây, báo chí cả nước đã thể hiện vai trò quan trọng trong tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; nỗ lực, tích cực, sáng tạo trong tuyên truyền những vấn đề lớn, quan trọng của đất nước; định hướng văn hóa, thẩm mỹ cho bạn đọc, tích cực thông tin, tuyên truyền phản ánh thực tiễn đời sống xã hội, góp phần nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng; quảng bá hình ảnh, uy tín của đất nước, con người Việt Nam. Báo chí tham gia tích cực, tiên phong trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; phản bác các quan điểm sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ uy tín, vị thế của Đảng, Nhà nước và sự nghiệp cách mạng của toàn Đảng, toàn dân. Cùng với nhận diện, đấu tranh kiên quyết, trực diện chống lại các quan điểm sai trái, âm mưu, thủ đoạn chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng của các thế lực thù địch, nhiều cơ quan báo chí đã có các bài viết phân tích, luận giải, làm rõ những giá trị bền vững, tính đúng đắn, tính khoa học và tính cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam… Báo chí đã kịp thời phát huy vai trò xung kích trên mặt trận đấu tranh tư tưởng, kịp thời phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc, bịa đặt, kích động của các thế lực thù địch. Về cơ bản, báo chí đã định hướng đúng và thực hiện tốt sự chỉ đạo của các cơ quan chủ quản, chủ động trong công tác tổ chức các bài viết về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Báo chí, xuất bản góp phần tuyên truyền rộng rãi nền tảng tư tưởng, các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần nâng cao nhận thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân.
Với vai trò là tiếng nói của Đảng, Nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội, là diễn đàn của các tầng lớp nhân dân, là đội ngũ tiên phong trên mặt trận tư tưởng văn hóa, báo chí Việt Nam đã và đang thực hiện tốt vai trò tuyên truyền về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, đồng thời đấu tranh hiệu quả trên mặt trận bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đấu tranh với các luận điệu sai trái, thù địch. Báo chí, xuất bản góp phần tuyên truyền rộng rãi nền tảng tư tưởng, các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, góp phần nâng cao nhận thức lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Báo chí đã làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến những thông tin tri thức tổng hợp góp phần nâng cao trình độ nhận thức về nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội cho cán bộ, đảng viên và nhân dân và là kênh truyền thông rộng rãi, hữu hiệu, góp phần cung cấp những kiến thức về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhận diện và đấu tranh chống các quan điểm sai trái, thù địch và âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ chính trị ở nước ta. Bên cạnh đó, báo chí còn là tấm gương phản chiếu mọi mặt đời sống xã hội, cung cấp những thông tin, tư liệu quan trọng cho các cơ quan lãnh đạo, quản lý, hoạch định nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Báo chí còn có vai trò tuyên truyền, giới thiệu những tấm gương tích cực, điển hình, lấy cái đẹp, dẹp cái xấu, cung cấp những hiện thực sinh động về những thành tựu của đổi mới đất nước, củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng; quảng bá hình ảnh tươi đẹp của đất nước và con người Việt Nam ra cộng đồng quốc tế.
Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng cũng nêu rõ: “Xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại. Thực hiện tốt quy hoạch, phát triển hệ thống báo chí, truyền thông... Kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục”(1). “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; chủ động định hướng thông tin, tuyên truyền của Đảng và đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch”(2).
Để tiếp tục phát huy vai trò quan trọng của báo chí trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII, thiết nghĩ cần thực hiện một số giải pháp sau:
Thứ nhất, các cơ quan báo chí cần quán triệt tinh thần của Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; chủ động cung cấp thông tin kịp thời, chính xác, khách quan, đúng định hướng để phòng, chống “diễn biến hòa bình”, thông tin xấu, độc trên internet, mạng xã hội. Tăng cường quản lý và định hướng hoạt động của các cơ quan báo chí; tập trung đào tạo, xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý báo chí, phóng viên, biên tập viên có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức trong sáng và tinh thông nghiệp vụ để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền;…”(3). Các cơ quan báo chí phải đảm bảo tính tư tưởng, tính chân thật, tính nhân dân, tính chiến đấu và tính đa dạng, có trách nhiệm hình thành dư luận xã hội lành mạnh góp phần tăng cường sự đoàn kết, nhất quán về tư tưởng chính trị. Kiên quyết đấu tranh, phê phán các quan điểm sai trái, thù địch có hiệu quả, chống các biểu hiện thương mại hóa báo chí, xa rời mục đích và các biểu hiện lệch lạc, tiêu cực. Nghiêm khắc phê bình và xử lý các cơ quan báo chí, những phóng viên, nhà báo đăng tải những thông tin không được kiểm chứng, những thông tin không chính xác, gây ảnh hưởng không tốt trong dư luận và nhân dân. Người hoạt động trong lĩnh vực báo chí phải định hướng theo sự lãnh đạo của Đảng và pháp luật của Nhà nước, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có tính chiến đấu cao, có phẩm chất đạo đức trong sáng và tinh thông nghiệp vụ báo chí, luôn học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và không ngừng nâng cao trình độ ngoại ngữ. Đội ngũ những người làm báo được khẳng định là những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng văn hóa, “phò chính, trừ tà”. Vì vậy, người làm báo ngoài bản lĩnh, sức mạnh, năng lực và tinh thần chiến đấu của bản thân, thì những “người lính” này cần trang bị vũ khí đầy đủ, rèn luyện chiến đấu… nâng cao hơn nữa hiệu quả chiến đấu và khả năng chiến thắng.
Thứ hai, các cơ quan báo chí, những người làm báo cần tăng cường hoạt động đấu tranh phản bác trực diện với những thông tin, luận điểm sai trái, phản động, thù địch. Mọi cơ quan báo chí thuộc mọi loại hình báo chí, từ báo in đến báo hình, báo nói, báo điện tử, nhất là những tờ báo có số lượng người đọc lớn, đều phải vào cuộc thông tin, tuyên truyền bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bảo vệ sự lãnh đạo của Đảng, đấu tranh bác bỏ, chỉ rõ những luận điểm sai trái trong động cơ, ý đồ và mục đích của những kẻ truyền bá những luận điểm sai trái, thù địch. Vì vậy, các nhà báo đòi hỏi phải có một nền kiến thức, trình độ và năng lực nhất định để có thể viết một bài báo chính luận để bác bỏ những thông tin, bịa đặt, phản bác các luận điểm sai trái, thù địch có hiệu quả.
Thứ ba, cần tăng cường xây dựng, bổ sung và hoàn thiện cơ sở pháp lý, chính trị đối với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, nhất là trên lĩnh vực báo chí, xuất bản. Tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho các cơ quan báo chí được tiếp cận, sử dụng các thông tin chính thống, đủ sức nặng nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền, phản biện…
Thứ tư, các cơ quan chủ quản báo chí cần tăng cường lãnh đạo, định hướng thông tin chính thống, tích cực đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên lĩnh vực báo chí, xuất bản. Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế phối hợp và tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của các cơ quan báo chí, xuất bản, nhất là trên mặt trận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Thứ năm, lãnh đạo các cơ quan báo chí cần quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ báo chí, phóng viên, biên tập viên các cơ quan báo chí về vị trí, vai trò, tầm quan trọng và yêu cầu nhiệm vụ của công tác tuyên truyền, biểu dương, cổ vũ các gương điển hình tiên tiến, nâng cao ý thức tuyên truyền và tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các có hiệu quả quan điểm sai trái, thù địch, chống mọi âm mưu và diễn biến hòa bình trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là trên lĩnh vực văn hóa tư tưởng và trên hoạt động của báo chí. Đồng thời đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng và phát triển nguồn nhân lực làm công tác báo chí, xuất bản (cán bộ lãnh đạo, quản lý, phóng viên, biên tập viên…), nhất là lực lượng trực tiếp tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Chú thích và tài liệu tham khảo:
(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H., 2021, t.1, tr.146.
(2), (3) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H., 2021, t.2, tr.216, 234.
Ánh Tuyết