Phục hồi kinh tế từ nền tảng an ninh việc làm

(TVVN). Các chuyên gia kiến nghị tập trung nguồn lực cho nhóm doanh nghiệp có vai trò hạt nhân của chuỗi sản xuất – cung ứng nhằm tạo cầu lao động và ổn định cuộc sống của người lao động, qua đó giúp tất cả doanh nghiệp trong chuỗi hoạt động liên tục, từng bước đưa hoạt động về hiệu suất thông thường.

Tại hội thảo khoa học quốc tế “Các vấn đề đương đại trong kinh tế, quản trị và kinh doanh” diễn ra ngày 11 và 12-11, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (nhóm nghiên cứu – PV) kiến nghị tập trung các giải pháp về tài khoá, tiền vệ, anh sinh xã hội và nguồn lực phục hồi kinh tế cho khu vực doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp có sức lan tỏa lớn và doanh nghiệp đóng vai trò hạt nhân của chuỗi sản xuất – cung ứng.

Điều này, theo nhóm nghiên cứu, nhằm tạo cầu lao động, hỗ trợ an sinh xã hội và ổn định cuộc sống của người lao động để giúp tất cả doanh nghiệp trong chuỗi sản xuất – cung ứng hoạt động liên tục, từng bước đưa hoạt động về hiệu suất thông thường.

Để thực hiện mục tiêu này, nhóm đã đưa ra một số khuyến nghị về tài khoá, tiền tệ và an sinh xã hội.

Về tiền tệ, nhóm kiến nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nghiên cứu để giảm 0,5% với tỷ lệ dự trữ bắt buộc trong 2 tháng cuối năm 2021 và giảm tiếp 0,5% trong quý 1-2022, qua đó giảm chi phí tín dụng của các tổ chức tín dụng (TCTD) và giải phóng số vốn khoảng 50.000 tỉ đồng để cho vay đối với nền kinh tế.

Theo nhóm nghiên cứu, chính sách này sẽ giảm đáng suất cho vay với nền kinh tế. Đồng thời, tăng khả năng tạo tiền và tăng tổng phương tiện thanh toán cho nền kinh tế.

Các chuyên gia khuyến nghị Chính phủ và các bộ, ngành cần có chính sách giữ chân người lao động để duy trì đà phục hồi sản xuất. Ảnh minh hoạ: TBKTSG

Nhóm cũng kiến nghị NHNN nghiên cứu để bỏ hạn mức tín dụng với các ngân hàng thương mại (NHTM) đáp ứng được các tiêu chí của Basel II và có tỷ lệ nợ xấu dưới 3% nhằm giải phóng năng lực và tăng tính chủ động trong việc cấp tín dụng lành mạnh của các TCTD. Đồng thời, tiếp tục chỉ đạo và giám sát các TCTD giảm chi phí để giảm lãi suất cho vay hỗ trợ sản xuất – kinh doanh.

Về tài khoá, nhóm đề xuất ban hành và khẩn trương thực thi chính sách hỗ trợ chi phí phòng dịch và chi phí tái tổ chức hoạt động sản xuất cho các doanh nghiệp nhằm thích ứng an toàn, linh hoạt và kiểm soát hiệu quả dịch bệnh. Đồng thời, sớm hướng dẫn doanh nghiệp hạch toán hai khoản này vào chi phí hoạt động sản xuất – kinh doanh.

Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ cần tập trung hơn vào các doanh nghiệp quy mô lớn, có ảnh hưởng lan tỏa quan trọng đến nhiều khu vực để tránh tình trạng đổ vỡ dây chuyền trong nền kinh tế.

“Không hỗ trợ dàn trải, bình quân với liều lượng hỗ trợ thấp vì dư địa chính sách cũng không cho phép thực hiện bao phủ quá nhiều đối tượng”, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, Chính phủ và các địa phương cần thống nhất quy chế phản ứng nhanh trong tình hình Covid-19 để giúp doanh nghiệp duy trì hoạt động liên tục, từng bước phục hồi về hiệu suất thông thường.

Với người lao động, nhóm đề kiến nghị Chính phủ và các Bộ, ngành ban hành và khẩn trương thực thi các chính sách hỗ trợ người lao động di cư phải thuê nhà nhằm tránh tình trạng đứt gãy nguồn cung lao động khi các địa phương trở lại trạng thái bình thường mới.

“Cần có những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn đối với đối tượng người lao động di cư không có đăng ký và người lao động tự do trong khu vực phi chính thức. Đồng thời bổ sung các hình thức hỗ trợ trực tiếp bằng nguồn ngân sách cho các đối tượng dễ tổn thương như người cao tuổi, trẻ em, người yếu thế”, nhóm nghiên cứu nhấn mạnh.

Ngoài ra, cần tăng cường an ninh việc làm qua các chính sách trợ cấp tiền lương, giãn thuế và các khoản đóng góp an sinh xã hội nhằm giữ chân người lao động theo hợp đồng để doanh nghiệp có thể hoạt động trở lại ngay sau khi các biện pháp hạn chế được nới lỏng hoặc dỡ bỏ.

Tương tự, báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 11-2021 của Ngân hàng thế giới (World Bank) dự báo các can thiệp về chính sách tài khóa, trong đó có việc miễn giảm thuế, đẩy nhanh tiến độ đầu tư công, trợ giúp xã hội cho những đối tượng gặp khó khăn sẽ giúp nền kinh tế phục hồi nhanh hơn. Cụ thể, gói giảm thuế giá trị gia tăng trong tháng 11 và 12 cho các doanh nghiệp dịch vụ vận tải, du lịch, lưu trú, ăn uống và giải trí đã được thông qua và được kỳ vọng giúp thúc đẩy nhu cầu nội địa trong các ngành này.

Để các giải pháp trên phát huy hiệu quả, nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cứu kiến nghị Chính phủ ưu tiên tiêm vaccine phòng Covid-19 cho các lao động tuyến đầu, lao động tại các khu công nghiệp, khu chế xuất để duy trì sản xuất, ngăn chặn tình trạng đứt gãy các chuỗi cung ứng. Đồng thời, đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng nhằm đạt miễn dịch cộng đồng vào cuối quý 1-2022

Ngoài ra, cần xem xét nâng mức hỗ trợ cho người lao động bị mất việc làm do các mức hỗ trợ theo Nghị quyết 42/2020 và Nghị quyết 68/2021 không đáp ứng mức sống tối thiểu.

Lao động rời thành phố về quê trong những ngày đầu tháng 10. Ảnh: TBKTSG

Bên cạnh đó, tăng cường sử dụng mã số định danh cá nhân qua thẻ căn cước công dân để người dân tự đăng ký nhận gói an sinh qua các ứng dụng công nghệ phổ biến để xác định đúng đối tượng và đảm bảo giãn cách.

Nhóm nghiên cứu cũng kiến nghị NHNN mở chương trình cho vay vốn tạo việc làm với người lao động bị ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 qua Ngân hàng Chính sách xã hội.

Về phía Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Chính phủ đang phối hợp với các cơ quan của Quốc hội xây dựng chương trình phục hồi, phát triển kinh tế – xã hội với 4 nhóm định hướng lớn với định hướng đầu tiên là tập trung nâng cao năng lực y tế, tập trung vào y tế dự phòng và y tế cơ sở.

Ngoài ra ông cũng đề cập tới việc nghiên cứu xây dựng Quỹ phòng chống dịch và Quỹ an sinh xã hội để chủ động hơn trong sử dụng nguồn lực.

“Việc thành lập quỹ được thực hiện theo luật pháp, nhưng chúng ta phải bàn thống nhất, đồng tình mới đưa vào quy định”, Thủ tướng chia sẻ trước Quốc hội.

Còn ông Hồ Đức Phớc – Bộ trưởng Bộ Tài chính – cho biết cơ quan này đang tham mưu, đề xuất Chính phủ ban hành gói kích cầu thông qua hỗ trợ lãi suất với giá trị khoảng 20.000 tỉ đồng mỗi năm. Như vậy, tổng mức hỗ trợ trong giai đoạn 2022-2023 khoảng 40.000 tỉ đồng.

“Nếu hỗ trợ lãi suất 4% thì mỗi năm có thể đưa vào nền kinh tế 1 triệu tỉ đồng, qua đó tạo thêm việc làm, tăng sản lượng, giảm bội chi ngân sách”, ông Bộ trưởng Hồ Đức Phớc chia sẻ trước Quốc hội.

Với chính sách thuế, ông kiến nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục áp dụng gia hạn nộp thuế, phí và giảm thuế với mặt hàng xăng dầu, một số dịch hàng không. Đồng thời, giãn, giảm thuế với các hộ, cá nhân kinh doanh và hoãn phạt doanh nghiệp chậm nộp thuế.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, chính sách tài khóa và tiền tệ sẽ được thực hiện đồng bộ, gồm: vay giải quyết việc làm, làm nhà ở xã hội, các vấn đề mang tính chất hỗ trợ thì tập trung vào ngân hàng chính sách xã hội. Còn các khoản vay để doanh nghiệp tập trung phát triển sẽ được thực hiện qua kênh của ngân hàng thương mại và huy động vốn trên thị trường chứng khoán./.

Theo The SaiGonTimes