Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về chi bộ

Hỏi: Xin cho biết quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về chi bộ?

Trả lời:

Chi bộ là tế bào của Đảng, hạt nhân lãnh đạo chính trị ở cơ sở, là cầu nối trực tiếp giữa tổ chức đảng với quần chúng nhân dân; là nơi giáo dục, rèn luyện, kết nạp, quản lý, phân công công tác, kiểm tra, giám sát và sàng lọc đội ngũ đảng viên. Trong bài viết “Những chi bộ tốt và chi bộ chưa tốt”, bút danh “T.L”, đăng Báo Nhân dân (ngày 31/10/1963), Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Chi bộ là gốc rễ của Đảng ở trong quần chúng. Chi bộ tốt thì mọi chính sách của Đảng đều được thi hành tốt, mọi công việc đều tiến bộ không ngừng”⁽¹⁾ rằng “Tác dụng của chi bộ là cực kỳ quan trọng, vì nó là sợi dây chuyền để liên hệ Đảng với quần chúng”⁽²⁾. Vì thế, “Chi bộ phải là động lực của mỗi cơ quan”⁽³⁾ cho nên “Mỗi chi bộ của Đảng phải là một hạt nhân lãnh đạo quần chúng ở cơ sở, đoàn kết chặt chẽ, liên hệ mật thiết với quần chúng, phát huy được trí tuệ và lực lượng vĩ đại của quần chúng”⁽⁴⁾. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định “Đảng mạnh là do mỗi một chi bộ mạnh”⁽⁵⁾.

Về nhiệm vụ của chi bộ, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh “Luôn luôn tuyên truyền cho nhân dân và tổ chức nhân dân, để thực hiện khẩu hiệu và chính sách của Đảng. Luôn luôn chú ý đến tư tưởng và nhu cầu của nhân dân và kịp thời báo cáo cho cấp trên biết rõ. Luôn luôn quan tâm đến đời sống kinh tế, chính trị và văn hóa của nhân dân, đồng thời giáo dục nhân dân, tổ chức nhân dân để giải quyết các vấn đề cho nhân dân. Chỉ có làm đầy đủ những công việc ấy, thì Đảng mới liên hệ chặt chẽ với quần chúng. Chọn lọc đảng viên mới cũng là một nhiệm vụ quan trọng. Chi bộ cần thường xuyên giáo dục quần chúng, bồi dưỡng những phần tử hăng hái, nâng cao trình độ giác ngộ của họ đến tiêu chuẩn đảng viên. Khi giới thiệu họ vào Đảng, thì phải hết sức cẩn thận. Chi bộ phải hiểu rõ lý lịch, mặt mũi chính trị, trình độ giác ngộ, ưu điểm và khuyết điểm của mỗi đảng viên cũ. Phải đôn đốc họ học tập và tham gia mọi công tác của Đảng. Đối với những phần tử xấu chui vào trong Đảng, chi bộ phải điều tra nghiên cứu cẩn thận, cùng với chính quyền và quần chúng tẩy trừ họ ra. Trách nhiệm của chi bộ là chấp hành kỷ luật của Đảng. Các chi bộ mạnh tức là Đảng mạnh. Các chi ủy vững tức là chi bộ mạnh”⁽⁶⁾. Vì vậy, “Đảng mạnh là do chi bộ tốt. Chi bộ tốt là do các đảng viên đều tốt”⁽⁷⁾

Trong bài “Chi bộ tốt và chi bộ kém” đăng báo Nhân dân số 3253 (ngày 20/11/1963), Người phân tích nguyên nhân của chi bộ tốt là do “nội bộ đoàn kết chặt chẽ. Nghiên cứu kỹ lưỡng và luôn luôn cố gắng thực hiện những nghị quyết của Trung ương và của Đại hội Đảng toàn tỉnh”⁽⁸⁾; đồng thời chỉ ra nguyên nhân, hạn chế của những chi bộ yếu kém là do “đảng viên và cán bộ không một lòng một dạ phục vụ nhân dân; không lãnh đạo nhân dân tăng gia sản xuất, thực hành tiết kiệm”⁽⁹⁾.

Để nâng cao năng lực lãnh đạo sức chiến đấu của chi bộ, trước tiên “Phải thật sự mở rộng dân chủ trong cơ quan. Phải luôn luôn dùng cách thật thà tự phê bình và thẳng thắn phê bình, nhất là phê bình từ dưới lên”⁽¹⁰⁾. Mở rộng dân chủ kết hợp với tự phê bình và phê bình là phương sách tốt để tìm chọn những ý kiến hay, cách làm mới phù hợp quy luật, tâm tư nguyện vọng của nhân dân, lọc bỏ những cách làm không đúng. Chủ tịch Hồ Chí Minh yêu cầu “chi bộ phải dùng cách chính trị, giáo dục, đề nghị, giải thích, khai hội bàn bạc với quần chúng... Chứ tuyệt đối không được lạm quyền, mệnh lệnh. Phải nhớ rằng: chi bộ là một tổ chức lãnh đạo chính trị, chứ không phải là một tổ chức hành chính”⁽¹¹⁾.

Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về chi bộ và vai trò của chi bộ, những năm gần đây Đảng đã ban hành nhiều chỉ thị, quy định, hướng dẫn nhằm nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, như: Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 30/3/2007 của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, Kết luận số 18-KL/TW ngày 22/9/2017 của Ban Bí thư về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW; Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW ngày 2/3/2012 của Ban Tổ chức Trung ương về “Nội dung sinh hoạt chi bộ”; Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW, ngày 6/7/2018 của Ban Tổ chức Trung ương ương về Một số vấn đề nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ… Qua đó cho thấy, Đảng ta luôn xác định chất lượng sinh hoạt chi bộ là một trong những yếu tố quyết định đến sức mạnh của Đảng./.

Ngọc Cảnh

Chú thích và tài liệu tham khảo:

(1) (2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11): Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.14, tr.193, t.8, tr.288; t.8, tr.453, t.14, tr.28, t.14, tr.242, t.8, tr.288-289, t.15, tr.113, t.14, tr.205, t.14, tr.205, t.8, tr.454, t.8, tr.454