Theo Tổ Công tác đặc biệt của Bộ Công Thương, hiện nay nhiều tỉnh thành phía Nam – nơi chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch COVID-19 trong thời gian qua đã bắt đầu khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tại tỉnh Long An đến ngày 18/11/2021, trên địa bàn tỉnh ước tính có trên 91% doanh nghiệp đã hoạt động lại với khoảng 330.000 lao động. Còn tại tỉnh Bạc Liêu trong điều kiện tình hình dịch COVID-19 hiện nay, nhiều địa phương trong tỉnh cấp độ dịch đã giảm xuống, nên doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn các xã cấp độ dịch cấp độ 1, cấp độ 2 thì hoạt động bình thường. Doanh nghiêp, cơ sở sản xuất, kinh doanh tại các địa phương cấp độ dịch cấp 3, cấp 4, người đã khỏi bệnh COVID-19, người được tiêm đủ 2 liều vaccine hoặc người đã tiêm 1 liều vaccine trên 14 ngày thì mới tham gia hoạt động sản xuất, kinh doanh. Trong trường hợp người được tiêm 1 liều vaccine dưới 14 ngày thì chỉ được tham gia hoạt động theo phương án “3 tại chỗ”, những người chưa tiêm vaccine không được tham gia hoạt động.
Tại tỉnh Sóc Trăng có 312 doanh nghiệp hoạt động sản xuất công nghiệp với tổng số 48.694 lao động. Trong đó, khu công nghiệp An Nghiệp có 47 doanh nghiệp hoạt động với 22.000 lao động; ngoài khu công nghiệp có 265 doanh nghiệp hoạt động với 26.694 lao động. Hiện nay, tỉnh Sóc Trăng triển khai áp dụng các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19 theo Quyết định số 2750/QĐ-UBND ngày 16/10/2021 của UBND tỉnh Sóc Trăng ban hành Quy định tạm thời các biện pháp hành chính “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” theo từng cấp độ dịch trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng thì hoạt động sản xuất công nghiệp từng bước được phục hồi, các doanh nghiệp trong khu công nghiệp An nghiệp đã phục hồi sản xuất đạt 84% và các doanh nghiệp ngoài khu công nghiệp đạt 54,4% công suất. Đến nay đã có 135 doanh nghiệp hoạt động với 33.034 lao động chiếm 67,8% lao động toàn ngành.
Tại tỉnh Đồng Tháp, số doanh nghiệp đang hoạt động được UBND cấp huyện phê duyệt là 264/431 doanh nghiệp, với lao động là 46.365/54.116. Số doanh nghiệp thực hiện theo phương án 1 cung đường 2 điểm đến là 138/264 doanh nghiệp, số doanh nghiệp thực hiện phương án 3 tại chỗ 67/264 doanh nghiệp.
Theo Tổ Công tác đặc biệt của Bộ Công Thương, tình hình phục hồi sản xuất của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đang tăng tốc nhằm thích ứng nhanh với tình hình mới. Cụ thể, từ ngày 1/10/2021 đến ngày 17/11/2021, các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp khôi phục hoạt động tăng từ 191 doanh nghiệp lên 264/431 doanh (tăng 73 doanh nghiệp), đạt 66% so với kế hoạch.
Tại tỉnh Đồng Nai, số doanh nghiệp phục hồi sản xuất đạt 99%. Còn tỉnh Bến Tre toàn tỉnh có 3.841 doanh nghiệp đang hoạt động với 92.067 lao động đạt tỷ lệ 89% trên tổng số doanh nghiệp hoạt động. Về công suất hoạt động tính đến hiện tại, trong tổng số 3.841 doanh nghiệp hoạt động, có khoảng 3.096 doanh nghiệp có công suất hoạt động từ 80% trở lên, thậm chí một số doanh nghiệp trong khu công nghiệp hoạt động hơn 100% công suất để đáp ứng các đơn hàng sau dịch, 694 doanh nghiệp từ 70% - 80%, 51 doanh nghiệp dưới 70%. Ngoài ra, trong tổng số 46.072 hộ kinh doanh đang hoạt động, có 43.991 hộ kinh doanh có công suất hoạt động từ 80% trở lên, 2.081 hộ kinh doanh từ 70% - 80%.
Tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp
Theo đánh giá của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) và các Hiệp hội ngành hàng, nhìn chung, các chính sách hỗ trợ của Nhà nước trong thời gian vừa qua đã phát huy hiệu quả rất lớn trong việc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp.
Đặc biệt, sau khi Chính phủ ban hành và triển khai Nghị quyết số 128/NQ-CP, các doanh nghiệp đã dần mở cửa trở lại các hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hướng thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh, vừa phòng chống dịch vừa khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội. Hoạt động sản xuất công nghiệp trong tháng 10/2021 đã có những dấu hiệu phục hồi khi chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) ước tính tăng 6,9% so với tháng trước. Đặc biệt, các ngành hàng xuất khẩu chủ lực như dệt may, da – giày, điện tử được các Hiệp hội dự báo sẽ có kim ngạch xuất khẩu trong năm 2021 tăng khá cao so với năm 2020 khi các doanh nghiệp dần được tiếp cận trở lại với nhiều đơn hàng quốc tế lớn.
Tuy nhiên, tình hình dịch bệnh COVID-19 vẫn còn tiếp tục diễn biến khó lường, nguy cơ dịch bệnh có thể bùng phát trở lại và xảy ra ở bất cứ nơi đâu, bất cứ khi nào. Những nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng cũng như nguồn cung lao động có thể trở lại với doanh nghiệp nếu Nhà nước không có các biện pháp kịp thời để tiếp tục kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, đặc biệt là tại các tỉnh, thành phố phía Nam.
Do vậy, theo Bộ Công Thương, các cấp, các ngành, các Hiệp hội ngành hàng cần tiếp tục vào cuộc nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, nối lại nhanh chuỗi sản xuất, khôi phục nền kinh tế, theo tinh thần Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ và các quy định, hướng dẫn tạm thời về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID19.
Đặc biệt, cần tiếp tục đẩy nhanh tiến độ tiêm vaccine, đặc biệt là tại các địa phương trọng điểm về sản xuất, có tình hình diễn biến dịch bệnh phức tạp để nhanh chóng kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, tạo điều kiện để doanh nghiệp và người lao động duy trì và sớm triển khai bình thường trở lại các hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Nhiều doanh nghiệp kiến nghị, các Bộ, ngành và địa phương cần phối hợp triển khai đồng bộ, thống nhất, hiệu quả quy định tạm thời về thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19 tại Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính phủ và các văn bản hướng dẫn liên quan, tránh tình trạng ban hành và thực thi các chính sách không phù hợp với chủ trương phòng, chống dịch trong bối cảnh mới của Chính phủ gây ách tắc, khó khăn cho việc lưu thông, vận chuyển hàng hóa và di chuyển của người lao động.
Cùng với đó, các cơ quan có thẩm quyền cần sớm ban hành thêm các hướng dẫn chi tiết, cụ thể hơn về quy trình phòng dịch trong tình hình mới để các doanh nghiệp thống nhất và chủ động áp dụng. Đồng thời, tăng tính chủ động của doanh nghiệp trong công tác phòng dịch, trong đó có việc xem xét cho phép doanh nghiệp nhập khẩu bộ xét nghiệm và các vật tư, thiết bị khác để phục vụ cho công tác phòng, chống dịch COVID-19 trong nội bộ doanh nghiệp, tự tiến hành xét nghiệm và chứng nhận kết quả xét nghiệm cho người lao động trong doanh nghiệp dưới sự giám sát của cơ quan y tế có thẩm quyền.
Theo Bộ Công Thương, cần có các chính sách tạo điều kiện để lực lượng lao động trở lại làm việc – đặc biệt là tại các thành phố và các trung tâm công nghiệp lớn trong thời gian sớm nhất, bảo đảm việc tiếp cận hiệu quả các chính sách hỗ trợ về an sinh xã hội của Nhà nước cho người lao động để nhanh chóng phục hồi nguồn cung lao động phục vụ sản xuất.
Bên cạnh đó, theo các Hiệp hội ngành hàng, Nhà nước cần sớm ban hành chính sách áp dụng linh hoạt quy định về giờ làm thêm trong thời kỳ dịch bệnh, cho phép người lao động có thể làm thêm nhiều giờ hơn quy định (không quá 400 giờ/năm) để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tăng ca sản xuất, bảo đảm tiến độ giao hàng. Cần đẩy nhanh các chính sách hỗ trợ về thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất, giảm giá điện, hỗ trợ tín tụng, tiền tệ, hỗ trợ các chi phí an sinh xã hội, giảm các chi phí chống dịch, hỗ trợ tuyển dụng lao động… nhằm giúp các doanh nghiệp từng bước khôi phục các nguồn lực về tài chính và lao động phục vụ cho sản xuất.