Tăng cường kiểm tra, giám sát để phòng chống tham nhũng, tiêu cực

(VNTV). Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng là toàn bộ hoạt động của các cấp ủy, tổ chức đảng có thẩm quyền và ủy ban kiểm tra các cấp trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng và quy định của các cơ quan có thẩm quyền của Đảng. Kiểm tra, giám sát là những chức năng lãnh đạo của Đảng, đồng thời là bộ phận quan trọng trong công tác xây dựng Đảng, một trong những phương thức thiết thực trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Kiểm tra, giám sát nhằm “phát hiện nhân tố mới, tích cực để phát huy, phải bảo vệ cái đúng, bảo vệ người tốt, cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đột phá vì lợi ích chung; phải chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn, khắc phục khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên ngay từ khi còn mới manh nha, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, kéo dài và lan rộng. Công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy, tổ chức đảng và ủy ban kiểm tra đối với việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền, trách nhiệm của từng tổ chức Đảng, từng cán bộ, đảng viên, đặc biệt là trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, góp phần ngăn ngừa, đẩy lùi những hành động lợi dụng quyền lực được giao để tham nhũng và các tiêu cực khác.

Kiểm tra, giám sát là nhiệm vụ của toàn Đảng, được tiến hành đối với các tổ chức đảng và đảng viên. Chủ thể kiểm tra, giám sát gồm: chi bộ, đảng ủy bộ phận, ban thường vụ đảng ủy cơ sở, đảng ủy cơ sở; cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy từ cấp trên cơ sở trở lên; ủy ban kiểm tra; các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy; ban cán sự đảng, đảng đoàn. Đối tượng kiểm tra, giám sát là: chi ủy, chi bộ, đảng ủy bộ phận, ban thường vụ đảng ủy cơ sở, đảng ủy cơ sở; cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, thường trực cấp ủy từ cấp trên cơ sở trở lên; ủy ban kiểm tra; các cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp ủy; ban cán sự đảng, đảng đoàn; đảng viên.

Trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay, công tác kiểm tra, giám sát của Đảng là công cụ quan trọng để kiểm soát việc thực thi quyền lực, đấu tranh phòng, chống sự tha hóa quyền lực. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương, ý thức, quyết tâm, nêu cao tính tự giác, chủ động của tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên trong thực hiện nhiệm vụ; khiến họ sử dụng quyền lực được giao một cách đúng đắn, không dám lộng quyền, lạm quyền.

Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng là một trong những phương thức phát hiện các dấu hiệu tham nhũng, tiêu cực và xử lý sai phạm; phát hiện các sai sót, kẽ hở trong các quy định, cơ chế, chính sách, pháp luật để bổ sung, sửa đổi, hoàn thiện nhằm bảo đảm “không thể tham nhũng, tiêu cực”. Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức đảng, cơ quan nhà nước, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và người dân đối với phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Sự đồng thuận của toàn xã hội đã góp phần tạo điều kiện để các tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, góp phần vào công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, như lời khẳng định của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng “thực sự “đã trở thành phong trào, xu thế”, được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao, được quốc tế ghi nhận”.

Thời gian tới, tham nhũng, tiêu cực còn diễn biến phức tạp. Đảng ta luôn coi đấu tranh với những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một hoạt động cấp thiết, quan trọng, liên quan đến sự tồn vong của Đảng và chế độ. Không ngừng nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên đối với công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.

Mỗi cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người lãnh đạo, phải gương mẫu, đi tiên phong trong công tác kiểm tra, giám sát; nêu cao ý thức tự giác và thống nhất ý chí, hành động trong công tác này. Công khai các thông tin cần thiết để mọi người được biết và tham gia vào quá trình giám sát.

Các phương tiện thông tin đại chúng cần tích cực tham gia lan tỏa những nhân tố điển hình và kinh nghiệm hay trong công tác kiểm tra, giám sát. Công khai kết quả kiểm tra, xử lý các vụ việc sai phạm liên quan đến cán bộ, đảng viên có tác dụng giáo dục, răn đe và cảnh tỉnh chung, tạo đồng thuận và hiệu ứng tích cực trong xã hội.

Tiếp tục nghiên cứu xây dựng và hoàn thiện các quy định của Đảng và pháp luật liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm đồng bộ, thống nhất; đổi mới phương pháp, kỹ năng, quy trình công tác kiểm tra, giám sát bảo đảm khoa học, dân chủ, đồng bộ, thống nhất, khả thi. Trong đó, tập trung vào các cơ chế, biện pháp chủ động phát hiện sớm để phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm, khuyết điểm của tổ chức đảng, đảng viên từ sớm, lúc mới manh nha; gắn kết chặt chẽ với cơ chế kiểm soát quyền lực. Thiết lập cơ chế quản lý và chính sách đãi ngộ phù hợp đối với cán bộ, công chức, viên chức để cán bộ, đảng viên “không thể tham nhũng”, “không dám tham nhũng”, “không cần tham nhũng”...

Chú trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác kiểm tra, giám sát. Trước hết là công tác kiểm tra, giám sát ở chi bộ, trên cơ sở nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt chi bộ, tính tự giác của đảng viên. Tập trung kiểm tra, giám sát đối với tổ chức đảng, các cán bộ chủ chốt và người đứng đầu trong những lĩnh vực, địa bàn và vị trí công tác có khả năng xảy ra các hành vi tiêu cực để theo sát, nhắc nhở, cảnh tỉnh, ngăn chặn vi phạm có thể xảy ra.

Chú trọng thường xuyên tự kiểm tra, đặc biệt là đối với cấp ủy viên và cán bộ diện cấp ủy quản lý. Tăng cường giám sát nhằm giúp tổ chức đảng và đảng viên có thể kịp thời phát hiện, điều chỉnh, khắc phục và sửa chữa những thiếu sót, hạn chế, không để các thiếu sót kéo dài và trở thành những vi phạm, không để những vi phạm nhỏ phát triển thành những vi phạm lớn, không để vi phạm của cá nhân trở thành vi phạm của tập thể.

Tập trung vào việc giám sát hoạt động tham mưu và ban hành quyết định; những nơi có dấu hiệu mất đoàn kết và xuất hiện các vấn đề phức tạp mới nảy sinh, thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội. Kểm tra khi có dấu hiệu vi phạm cần chủ động hơn với quyết tâm cao hơn, hành động quyết liệt hơn, tập trung vào những nơi có vấn đề phức tạp, “điểm nóng”, gây bức xúc trong xã hội. Xử lý kỷ luật phải nghiêm minh, kịp thời, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, song phải trên tinh thần nhân văn, “trị bệnh cứu người”.

Xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Thực hiện nghiêm Quy định số 131-QĐ/TW ngày 27-10-2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và trong hoạt động thanh tra, kiểm tra. Coi trọng xây dựng văn hóa kiểm tra, xây dựng môi trường lành mạnh, tạo bầu không khí dân chủ, cởi mở, lắng nghe; quan hệ giữa chủ thể kiểm tra và đối tượng kiểm tra theo đúng nguyên tắc đảng.

Tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa ủy ban kiểm tra với các cấp ủy, tổ chức đảng; giữa cơ quan ủy ban kiểm tra với các cơ quan thanh tra, điều tra, kiểm toán và các cơ quan báo chí, truyền thông, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và người dân, bảo đảm hiệu quả, tuân thủ đúng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của từng cơ quan. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nhà nước để giám sát thu nhập của cán bộ, đặc biệt là cán bộ diện cấp ủy quản lý.

N.Đ.H