1. Kết quả đạt được
Đã hình thành trên thực tế nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân trong phạm vi cả nước và trên các địa bàn, lĩnh vực trọng điểm về an ninh, trật tự.
Vai trò lãnh đạo của Đảng, cấp ủy và quản lý, điều hành của Nhà nước, chính quyền các cấp đối với việc xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân được đảm bảo.
Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc đã được xây dựng với nhiều loại hình phong phú, đa dạng.
Sức mạnh cả về vật chất và tinh thần của nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân từng bước được nâng cao. Các tổ chức đảng, chính quyền từ trung ương đến địa phương được củng cố, xây dựng theo hướng trong sạch, vững mạnh; nâng cao năng lực lãnh đạo.
Lực lượng Công an nhân dân được xây dựng ngày càng vững mạnh, phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân.
Việc kết hợp thế trận an ninh nhân dân với thế trận quốc phòng toàn dân đã được triển khai một cách đồng bộ và có bước phát triển mới. Sự kết hợp giữa thế trận an ninh nhân và thế trận quốc phòng toàn dân đã được tiến hành đồng bộ từ tham mưu cho Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp ban hành các chủ trương, quyết sách về các vấn đề liên quan đến an ninh, quốc phòng, đến củng cố nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân ở các vùng chiến lược, các địa bàn trọng điểm phức tạp về an ninh, trật tự. Chủ động phối hợp trong vận động quần chúng, củng cố cơ sở chính trị làm nền tảng chung cho cả hai thế trận; củng cố, tăng cường sự đoàn kết gắn bó máu thịt giữa các lực lượng vũ trang với nhân dân. Lực lượng Công an nhân dân và Quân đội nhân dân đã chú trọng phối hợp trao đổi thông tin, đánh giá và xử lý tình hình; đấu tranh làm thất bại âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, phản động; xử lý các tình huống bạo loạn, phá rối an ninh, trật tự; bảo vệ các cơ quan đầu não, các bộ phận quan trọng, thiết yếu trong hệ thống chính trị; đấu tranh phòng, chống tội phạm, nhất là tội phạm về ma túy, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mạng.
2. Hạn chế, bất cập
Nền an ninh nhân dân chưa được xây dựng vững chắc, toàn diện trên tất cả các địa bàn, lĩnh vực. Thế trận an ninh nhân dân chưa phát huy được hiệu quả một cách đồng bộ, bền vững và thường xuyên liên tục; nhiều mặt công tác chưa được nhận thức, triển khai theo đúng tinh thần, nội dung của việc xây dựng, nên có lúc, có nơi thế trận chưa được hình thành rõ nét. Việc xảy ra các vụ biểu tình, bạo loạn, phá rối an ninh và tình hình phức tạp về an ninh, trật tự ở các địa bàn, lĩnh vực cho thấy còn những khoảng trống lớn trong xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh dân dân. Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc tuy có chuyển biến tích cực nhưng chưa đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ đảm bảo an ninh, trật tự trong bối cảnh tình hình có những diễn biến mới phức tạp; bộc lộ những hạn chế, bất cập trước những âm mưu, thủ đoạn mới của các thế lực thù địch và bọn tội phạm, nhất là âm mưu “diễn biến hòa bình”, chia rẽ nhân dân với Đảng, Nhà nước; chia rẽ nhân dân với lực lượng Công an nhân dân; lợi dụng vấn đề tự do, dân chủ, nhân quyền, vấn đề tôn giáo, dân tộc để kích động chống phá.
Một bộ phận cán bộ, đảng viên, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể các cấp chưa nhận thức đúng đắn, đầy đủ về vai trò, trách nhiệm tham gia bảo vệ an ninh, trật tự; còn có biểu hiện mơ hồ, chủ quan, mất cảnh giác trước âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, gây bạo loạn, lật đổ của các thế lực thù địch. Còn có tư tưởng cho rằng đảm bảo an ninh, trật tự, xây dựng nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân là nhiệm vụ riêng của lực lượng Công an nhân dân nên thiếu sự chỉ đạo huy động sức mạnh tổng hợp, tham gia phòng ngừa, đấu tranh với các đối tượng; dẫn tới bị động, lúng túng trong xử lý, giải quyết vụ việc phức tạp nảy sinh.
Việc cụ thể hóa, thể chế hóa các nội dung, tinh thần tư tưởng chỉ đạo của Đảng, Nhà nước về xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân của các cơ quan chức năng còn chậm nên trong thời gian dài việc nhận thức và tổ chức thực hiện xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân còn thiếu thống nhất, đồng bộ, thiếu chỉ đạo, hướng dẫn cụ thể, thiếu đôn đốc, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm chuyên sâu dẫn đến hiệu quả bị hạn chế, không đồng đều. Quan điểm chỉ đạo của Đảng liên quan đến lĩnh vực bảo đảm an ninh, trật tự, xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân chưa được triển khai có chiều sâu nhất là việc kết hợp giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, mở rộng quan hệ quốc tế với bảo đảm an ninh, trật tự; những vấn đề này cũng chưa được thể chế hóa làm cơ sở pháp lý để xác định và xử lý trách nhiệm các cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan.
Việc kiện toàn, củng cố hệ thống chính trị, nhất là hệ thống chính trị cơ sở ở nhiều nơi còn bất cập. Hệ thống chính trị cơ sở chưa đủ sức lãnh đạo, tổ chức quần chúng đảm bảo an ninh, trật tự, quản lý, giáo dục đối tượng tại cộng đồng; thậm chí có nơi, có lúc còn bị các thế lực thù địch và tội phạm lôi kéo, lũng đoạn, vô hiệu hóa; đặc biệt là ở một số địa bàn trọng điểm phức tạp về an ninh, trật tự ở cơ sở, nhất là trong vùng dân tộc thiểu số, vùng tôn giáo.
Tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; sự suy thoái về chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống; tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên trong thời gian qua đã ảnh hưởng đến năng lực, sức chiến đấu của Đảng và nguy hiểm nhất là làm suy giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ, để các thế lực thù địch, phản động lợi dụng lôi kéo một bộ phận quần chúng chống phá. Điều này đã gây ra nhiều khó khăn trong xây dựng nền an ninh nhân dân và thế trận an ninh nhân dân.
Sự kết hợp giữa an ninh với quốc phòng, an ninh với kinh tế và với các lĩnh vực khác có lúc, có nơi chưa được thực hiện tốt. Việc đổi mới các biện pháp công tác bảo vệ an ninh quốc gia trên một số lĩnh vực chưa theo kịp sự thay đổi nhanh chóng của tình hình, nhất là dự báo chiến lược còn yếu, thiếu chiều sâu, nên bị động trong xây dựng nền an ninh nhân dân và tổ chức thế trận an ninh nhân dân, huy động các lực lượng tham gia phòng ngừa và xử lý các vụ việc về an ninh, trật tự phát sinh đột xuất./.
TAV