Trả lời: Ngày 02/02/2023, Bộ Chính trị Khóa XIII ban hành Quy định số 96-QĐ/TW về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với chức danh, chức vụ lãnh đạo, quản lý trong hệ thống chính trị (Quy định số 96-QĐ/TW) để thay thế Quy định số 262-QĐ/TW ngày 08/10/2014 của Bộ Chính trị về việc lấy phiếu tín nhiệm đối với thành viên lãnh đạo cấp ủy và cán bộ lãnh đạo trong các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội (Quy định số 262-QĐ/TW).
Quy định số 96-QĐ/TW chủ trương đúng đắn và rất kịp thời của Đảng, cho thấy quyết tâm rất lớn của Đảng trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong giai đoạn mới. Ý nghĩa của việc lấy phiếu tín nhiệm thể hiện ở những điểm sau:
Thứ nhất, góp phần thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương, nghị quyết, kết luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, nhằm làm trong sạch đội ngũ của Đảng; góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp có đủ phẩm chất, năng lực, uy tín, gương mẫu, trách nhiệm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Thứ hai, góp phần đánh giá uy tín và kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ để phục vụ các khâu tiếp theo của công tác cán bộ; giúp cán bộ “tự soi”, “tự sửa”, tiếp tục phấn đấu, rèn luyện trong công tác; là cơ sở quan trọng để cấp ủy, tổ chức đảng đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng cán bộ; nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, quản lý, giám sát cán bộ.
Theo Quy định số 262-QĐ/TW, kết quả lấy phiếu tín nhiệm là kênh thông tin tham khảo trong đánh giá cán bộ, nghĩa là có thể sử dụng hoặc không sử dụng tùy theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức. Tuy nhiên, theo Quy định số 96-QĐ/TW, việc lấy phiếu tín nhiệm được sử dụng trực tiếp vào công tác đánh giá cán bộ, nghĩa là đánh giá cán bộ bắt buộc phải sử dụng kết quả của lấy phiếu tín nhiệm.
Đồng thời kết quả lấy phiếu tín nhiệm còn làm cơ sở cho công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, miễn nhiệm và thực hiện chế độ, chính sách đối với cán bộ. Theo đó, những trường hợp có trên 50% nhưng dưới 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp thì cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ đưa ra khỏi quy hoạch các chức vụ cao hơn; xem xét cho thôi giữ chức vụ đang đảm nhiệm, bố trí công tác khác hoặc cho từ chức hoặc tiến hành bỏ phiếu tín nhiệm theo quy định. Những trường hợp có từ 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp trở lên thì cấp có thẩm quyền quản lý cán bộ thực hiện miễn nhiệm chức vụ đang đảm nhiệm và bố trí công tác khác (thấp hơn) mà không chờ đến hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm.
Việc lấy phiếu tín nhiệm được tiến hành định kỳ vào năm thứ 3 (năm giữa nhiệm kỳ đại hội đảng bộ các cấp). Do đó, kết quả lấy phiếu là cơ sở kiểm điểm giữa nhiệm kỳ về năng lực cũng như quá trình hoạt động của cán bộ lãnh đạo quản lý, để các chức danh được lấy phiếu tín nhiệm biết được những ưu điểm, sự tín nhiệm của mình để “tự soi”, “tự sửa” trong đạo đức, lối sống, trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; tiếp tục phát huy ưu điểm và kịp thời có phương hướng khắc phục khuyết điểm, thiếu sót, nghiêm khắc hơn với bản thân, tiếp tục phấn đấu và rèn luyện. Đây là bước chuẩn bị sớm và quan trọng chuẩn bị nhân sự cho Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ tới.
Thứ ba, góp phần củng cố, tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân đối với Đảng.
Việc xác định ba mức độ “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp” trong quy trình lấy phiếu tín nhiệm nhằm đánh giá đúng phẩm chất, năng lực và chất lượng, hiệu quả công tác của người được lấy phiếu tín nhiệm, tránh tư tưởng chủ quan, an phận hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tham nhũng, tiêu cực, để người nhà, người thân lợi dụng chức vụ của mình để trục lợi. Bảo đảm dân chủ, khách quan, công tâm, công khai, minh bạch trong lấy phiếu tín nhiệm, củng cố niềm tin, sự ủng hộ của đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân với công tác cán bộ của Đảng, tạo hiệu ứng tích cực trong xã hội./.
Hải Hà