"Tôi sẽ chỉ định một điều tra viên đặc biệt, người sẽ có phạm vi quyền hạn lớn và đưa ra khuyến nghị chuyên môn để đối phó hoạt động can thiệp bầu cử và củng cố nền dân chủ của chúng ta", Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết ngày 6/3.
Danh tính điều tra viên đặc biệt xem xét nghi vấn Trung Quốc can thiệp bầu cử sẽ được công bố trong vài ngày tới. Theo ông Trudeau, điều tra viên đặc biệt sẽ là một "công dân Canada nổi bật" và chính phủ của ông sẽ hành động theo khuyến nghị của người này, trong đó có thể bao gồm mở một cuộc điều tra công khai.
Quyết định điều tra được ông Trudeau đưa ra sau khi truyền thông Canada dẫn nguồn tin tình báo cho rằng Trung Quốc đã tiến hành các nỗ lực nhằm can thiệp bầu cử ở Canada. Ông Trudeau cùng các quan chức an ninh hàng đầu Canada biết có nỗ lực can thiệp bầu cử, nhưng khẳng định kết quả bỏ phiếu không bị ảnh hưởng.
Trung Quốc chưa bình luận về thông tin. Nước này trước đó bác bỏ cáo buộc, khẳng định không can thiệp vấn đề nội bộ của Canada, cho rằng thông tin trên truyền thông là "sai sự thật" nhằm "bôi nhọ Bắc Kinh".
Thủ tướng Trudeau còn đề nghị Ủy ban An ninh và Tình báo Quốc gia của Quốc hội (NSICOP) mở cuộc điều tra liên quan cáo buộc có sự can thiệp từ bên ngoài vào bầu cử Canada. Ông cũng yêu cầu Cơ quan Đánh giá tình báo và An ninh quốc gia (NSIRA) đánh giá cách các cơ quan an ninh Canada ứng phó nguy cơ từ bên ngoài.
"Các biện pháp này sẽ mang đến cho chúng ta cái nhìn rõ hơn về chuyện đã xảy ra trong hai cuộc bầu cử gần đây, các chính phủ nước ngoài tìm cách can thiệp thế nào, Canada ứng phó ra sao và cách thông tin lan truyền trong chính phủ", ông Trudeau bổ sung.
Truyền thông Canada những tuần gần đây đưa tin ông Trudeau đã nhận báo cáo tình báo về cáo buộc Trung Quốc can thiệp hai cuộc bầu cử 2019 và 2021, với kết quả đảng Tự do của ông Trudeau chiến thắng. Bắc Kinh được cho là đã lan truyền tin thất thiệt, ảnh hưởng đến một số ứng viên nhất định, dùng nguồn lực tài chính và tình nguyện viên ủng hộ cho người họ muốn đắc cử.
Cáo buộc nghiêm trọng nhất do Globe and Mail công bố hôm 17/2, dẫn nguồn tin tình báo cho rằng Trung Quốc muốn ông Trudeau tái đắc cử hơn là một chính trị gia đảng Bảo thủ.
Kết quả các cuộc thăm dò gần đây cho thấy 2/3 người dân Canada tin Trung Quốc tìm cách can thiệp bầu cử nước này, hơn 50% coi Bắc Kinh là mối đe dọa nghiêm trọng đến nền dân chủ của Ottawa và muốn ông Trudeau hành động nhiều hơn nữa để ứng phó.
Quan hệ ngoại giao giữa Canada và Trung Quốc bắt đầu xấu đi từ cuối năm 2018, khi cảnh sát Canada bắt bà Mạnh Vãn Chu, giám đốc tài chính Huawei, theo lệnh dẫn độ của Mỹ và bị quản thúc tại gia ở thành phố Vancouver. Bắc Kinh sau đó bắt hai công dân Canada với cáo buộc do thám. Cả ba sau đó đều đã được trả tự do.
Tháng 10/2022, một đoàn nghị sĩ Canada đã tới thăm Đài Loan, khiến Trung Quốc giận dữ, cáo buộc Ottawa đang "can thiệp thô bạo vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc".
Nguồn: vnexpress.net