"Các quốc gia muốn tìm cách duy trì nguyên tắc tự do đi lại cần phối hợp để đối phó với thách thức do yếu tố phi nhà nước gây ra này", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin nói ngày 18/12.
Các thành viên trong liên minh gồm Mỹ, Anh, Bahrain, Canada, Pháp, Italy, Hà Lan, Na Uy, Seychelles và Tây Ban Nha. Một số quốc gia sẽ tuần tra chung, số khác hỗ trợ tình báo ở nam Biển Đỏ và Vịnh Aden.
Liên minh sẽ hoạt động với mục tiêu "đảm bảo tự do đi lại cho tất cả quốc gia, tăng cường an ninh và thịnh vượng cho khu vực", ông chủ Lầu Năm Góc cho biết thêm.
Động thái diễn ra trong bối cảnh lực lượng Houthi ở Yemen, được Iran hậu thuẫn, gần đây tăng cường tập kích các tàu đi qua Biển Đỏ, tuyến hàng hải giúp vận chuyển tới 12% giá trị thương mại toàn cầu. Iran trước đó cảnh báo lực lượng đặc nhiệm đa quốc gia Mỹ thiết lập ở Biển Đỏ sẽ phải đối mặt "những vấn đề nghiêm trọng", nhưng không nêu cụ thể Tehran sẽ đáp trả thế nào.
Houthi, kiểm soát phần lớn khu vực bờ Biển Đỏ của Yemen, tuyên bố nhóm là một phần trong "trục kháng chiến" nhằm vào Israel. Houthi tấn công các tàu thuyền trên tuyến đường vận tải quan trọng, đồng thời phóng máy bay không người lái, tên lửa vào Israel từ khi chiến sự Israel - Hamas bùng nổ ngày 7/10.
Houthi ngày 18/12 thông báo đã tấn công hai tàu "có liên hệ với Israel" để thể hiện sự đoàn kết với Gaza. Lực lượng này tuyên bố "tiếp tục ngăn mọi tàu thuyền di chuyển ở khu vực Arab và Biển Đỏ hướng đến các cảng Israel" cho đến khi người dân ở Gaza được viện trợ thêm thuốc men và thực phẩm.
Hàng loạt hãng vận tải biển lớn trên thế giới như MSC, CMA CGM, Hapag-Lloyd, Euronav và A.P Moller-Maersk đã thông báo tạm ngưng cho tàu đi qua Biển Đỏ vì lo ngại an ninh. Họ cân nhắc lộ trình khác, như đi qua mũi Hảo Vọng ở Nam Phi, để đảm bảo an toàn, dù cung đường dài hơn và tốn nhiên liệu hơn.