Hà Giang: khai thác có hiệu quả tiềm năng phát triển du lịch

Hà Giang có vị trí đặc biệt quan trọng về kinh tế, chính trị, xã hội, đối ngoại, an ninh quốc phòng. Những năm qua, cùng với sự phát triển của đất nước, Hà Giang đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên tất cả các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực du lịch, dịch vụ.

Tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch

Với 90% diện tích là đồi núi, Hà Giang có cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, hùng vĩ, hoang sơ, độc đáo với những dãy núi cao đá tai mèo ở phía Bắc, những cánh rừng bạt ngàn ở phía Nam, những thác nước dựng đứng, cung đường quanh co uốn lượn và những ruộng bậc thang đẹp như tranh vẽ, tiêu biểu như những địa danh: Suối Tiên, cổng Trời, thác nước Quảng Ngần, khu Nậm Má, khu chum vàng, chum bạc; con đường Hạnh Phúc, Cột cờ Lũng Cú, đèo Mã Pí Lèng, cánh đồng hoa tam giác mạch ở Mèo Vạc... Đặc biệt, năm 2010, Công viên địa chất Cao nguyên đá Đồng Văn được UNESCO công nhận là thành viên của mạng lưới công viên địa chất toàn cầu. Năm 2012, ruộng bậc thang Hoàng Su Phì được công nhận là Di tích quốc gia. Điều kiện tự nhiên thuận lợi giúp Hà Giang đẩy mạnh việc khai thác, quảng bá thương hiệu sản phẩm du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm, khám phá, du lịch mạo hiểm.

Hà Giang là nơi định cư của 19 dân tộc anh em với truyền thống lịch sử, văn hóa lâu đời. Tận dụng những ưu thế của điều kiện địa lý tự nhiên, các tộc người đã tạo ra những sản phẩm ẩm thực đặc trưng, như: Cam sành, chè Shan tuyết cổ thụ, các sản phẩm làm từ hoa tam giác mạch, cháo Ấu tẩu của người Mông, rêu nướng của dân tộc Tày, bánh chưng gù của người Dao đỏ. Bên cạnh đó là những nét đặc sắc trong đời sống văn hóa tinh thần như lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn; lễ cúng tổ tiên của người Lô Lô; lễ hội Gầu Tào, Nghệ thuật Khèn của người Mông, dân ca của người Bố Y... Toàn tỉnh có 59 di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh được xếp hạng, gồm 29 di tích cấp quốc gia, 30 di tích cấp tỉnh, 3 bảo vật quốc gia. Có 370 di sản văn hóa phi vật thể. Đây là nguồn vốn văn hóa quan trọng để khai thác, phát huy, hình thành giá trị, thương hiệu du lịch với những sản phẩm đặc trưng. Với cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ cùng nhiều giá trị đặc sắc về địa chất, địa hình; thời tiết, khí hậu quanh năm ôn hòa, mát mẻ; nhiều giá trị văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số vẫn được gìn giữ, phát huy, năm 2021, Hà Giang nằm trong nhóm 10 điểm đến tuyệt vời hàng đầu nên khám phá ở Việt Nam do Hãng truyền thông quốc tế CNN bình chọn.

Cánh đồng hoa Tam giác mạch ở Hà Giang

(Nguồn: dangcongsan.vn)

Và những kết quả bước đầu

Với nỗ lực, quyết tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền; sự ủng hộ của người dân, sự tham gia của cộng đồng doanh nghiệp, du lịch Hà Giang những năm qua đạt được nhiều thành tựu, với nhiều sản phẩm du lịch độc đáo được hình thành và phát triển. Tiêu biểu như: du lịch thể thao chinh phục đỉnh Tây Côn Lĩnh, Chiêu Lầu Thu, cung đường Hạnh Phúc; du lịch nông nghiệp "thổ canh hốc đá"; chèo thuyền kayak; vượt thác Minh Tân; dù lượn trên Cao nguyên đá và ruộng bậc thang; du thuyền lòng hồ thủy điện Bắc Mê; lễ hội chợ tình Khâu Vai, lễ hội hoa Tam giác mạch, lễ hội khèn Mông... Đặc biệt, những năm qua, Hà Giang đã chú trọng phát triển du lịch cộng đồng với nhiều mô hình hấp dẫn được hình thành và đi vào hoạt động, như mô hình Làng văn hóa du lịch; mô hình du lịch cộng đồng gắn với phát triển dược liệu. Tỉnh cũng đã chủ động thực hiện các chương trình liên kết hợp tác phát triển du lịch với các địa phương, nhất là các tỉnh, thành phố lớn trong cả nước, trong đó có chương trình hợp tác giữa 8 tỉnh Tây Bắc mở rộng với Thành phố Hồ Chí Minh nhằm hình thành nên hệ thống sản phẩm du lịch phong phú.

Ruộng bậc thang ở Hoàng Su Phì

(Nguồn: cand.com.vn)

Nguồn nhân lực phục vụ du lịch ngày càng được bổ sung, nâng cao về chất lượng. Hiện nay, tổng số lao động trong ngành du lịch đạt khoảng 15.000 người. Hạ tầng du lịch ngày càng được quan tâm đầu tư xây dựng, với 874 cơ sở lưu trú du lịch, trong đó có 108 khách sạn với 7.911 buồng phòng, 15.573 giường. Số cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống là 3.177 cơ sở, trong đó có 640 nhà hàng. Tỉnh có 30 doanh nghiệp đăng ký kinh doanh lữ hành, đại lý du lịch, bao gồm 25 công ty, 04 chi nhánh đại diện và 01 Hợp tác xã; 84 cơ sở dịch vụ mua sắm, 12 cơ sở thể thao; 104 cơ sở vui chơi giải trí; 90 cơ sở chăm sóc sức khỏe; 82 cơ sở dịch vụ taxi, cho thuê xe máy. Hệ thống các tuyến du lịch đã được hình thành mang lại điều kiện thuận lợi nhất cho du khách khi đến Hà Giang tham quan trải nghiệm, như: Tuyến du lịch Hà Giang - Hà Nội và các tỉnh phía Nam; Hà Giang - Lào Cai - Yên Bái và các tỉnh phía Tây Bắc; Hà Giang - Cao Bằng và các tỉnh phía Đông Bắc; Hà Giang - Vân Nam - Trung Quốc; Hà Giang đi các huyện vùng cao núi đá phía Bắc.

Lượng khách du lịch đến Hà Giang tăng trưởng tích cực, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt xấp xỉ 20%/năm. Năm 2020, Hà Giang đón được hơn 1.5 triệu lượt (gấp 4,5 lần so với năm 2011). Trong đó, khách quốc tế đến Hà Giang tăng trưởng ấn tượng, từ hơn 40 nghìn lượt khách năm 2011 tăng lên hơn 70 nghìn lượt năm 2020. Có khoảng 80% khách đến Hà Giang là khách lưu trú, còn lại 20% là khách tham quan trong ngày. Số ngày lưu trú trung bình đối với khách quốc tế là 1,5 ngày, đối với khách nội địa là 1,8 ngày. Mức chi tiêu bình quân của khách quốc tế khoảng 850 nghìn đồng/ngày, đối với khách nội địa khoảng 660 nghìn đồng/ngày. Nhờ đó, tổng thu từ du lịch của Hà Giang có mức tăng trưởng khá cao, đặc biệt giai đoạn 2016-2020, nhịp độ tăng trưởng trung bình hằng năm đạt 32,85%. Năm 2011, tổng thu từ du lịch của Hà Giang đạt 337 tỷ đồng, đến năm 2020 đạt 2.477 tỷ đồng, tăng khoảng 7,4 lần⁹. Theo đánh giá của UBND tỉnh Hà Giang, du lịch là một trong những ngành có tốc độ tăng trưởng GRDP tương đối cao so với các ngành khác nói chung và khối dịch vụ nói riêng. Nếu chỉ tính khách sạn và nhà hàng, năm 2011, GRDP du lịch toàn tỉnh đạt 150,930 tỷ đồng (chiếm 1,44% so với GRDP toàn tỉnh và chiếm 3,81% GRDP khối dịch vụ); đến năm 2020 đạt 641,265 tỷ đồng (chiếm 2,36% so với GRDP toàn tỉnh và chiếm 6,0% GRDP khối dịch vụ), tốc độ tăng trưởng trung bình giai đoạn 2011-2020 là 17,4%/năm¹⁰.

Những kết quả bước đầu đó cho thấy tiềm năng, lợi thế và sức mạnh của du lịch đối với sự phát triển, tăng trưởng của kinh tế Hà Giang, góp phần giải quyết những bài toán xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo tồn và phát huy tốt giá trị di sản văn hóa của các cộng đồng, tộc người, hướng đến mô hình phát triển xanh, bền vững, giàu giá trị và bản sắc.

Nguyễn Huy Phòng