Cơ sở của góp ý này dựa trên một số điều, khoản của Hiến pháp 2013:
Điều 9 Hiến pháp xác định: “Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân...” (khoản 1). “Công đoàn Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, Hội C Cựu chiến binh Việt Nam là các tổ chức chính trị - xã hội... đại diện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của thành viên, hội viên tổ chức mình” (khoản 2).
Để thực hiện vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân nói chung và của thành viên, hội viên tổ chức chính trị - xã hội, Hiến pháp 2013 xác lập quyền và trách nhiệm của Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội trong quan hệ với Chính phủ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các cấp tại các Điều sau:
Điều 96 yêu cầu: Chính phủ “Phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan trung ương của tổ chức chính trị - xã hội trong việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình” (khoản 8).
Điều 101 ghi rõ: "Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và người đứng đầu cơ quan trung ương của tổ chức chính trị - xã hội được mời tham dự phiên họp của Chính phủ khi bàn các vấn đề có liên quan”.
Điều 116 yêu cầu: "1. Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thực hiện chế độ thông báo tình hình của địa phương cho Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân, lắng nghe ý kiến, kiến nghị của các tổ chức này về xây dựng chính quyền và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương; phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể nhân dân động viên Nhân dân cùng Nhà nước thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh ở địa phương. 2. Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương được mời tham dự các kỳ họp Hội đồng nhân dân và được mời tham dự hội nghị Ủy ban nhân dân cùng cấp khi bàn các vấn đề có liên quan”.
Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam phối hợp tổ chức Hội nghị Lấy ý kiến các tổ chức, nhà khoa học về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), ngày 21/2/2023. Ảnh: Internet.
Từ các điều khoản nói trên cho thấy, các tổ chức chính trị - xã hội là thành viên của Mặt trận, cùng các tổ chức thành viên khác của Mặt trận phối hợp và thống nhất hành động trong Mặt trận. Song, các tổ chức chính trị - xã hội vốn có tính độc lập về tổ chức và hoạt động, là nơi tập hợp và đại diện, bảo vệ lợi ích chính đáng cho các nhóm quần chúng khác nhau. Nên khi xác định vai trò, trách nhiệm của các tổ chức này, Hiến pháp thường thể hiện song song 2 nhóm chủ thể, như: “Mặt trận và các tổ chức chính trị - xã hội”, “Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và người đứng đầu tổ chức chính trị - xã hội”, “Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan trung ương của tổ chức chính trị - xã hội”.
Trong Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi, một số điều khoản có sự xuất hiện vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhưng vắng bóng các tổ chức chính trị - xã hội, hoặc chỉ ghi chung “các tổ chức thành viên”. Vì vậy, cần có sự bổ sung để bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất, đồng thời thể hiện rõ hơn vai trò, trách nhiệm của các tổ chức chính trị - xã hội.
Các phần bổ sung xin được đề xuất cụ thể như sau:
Điều 20. Vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận trong quản lý và sử dụng đất đai.
1. Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội tham gia xây dựng, phản biện chính sách pháp luật về đất đai…
2. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội các cấp:...
3. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức khác thực hiện quyền giám sát về quản lý và sử dụng đất đai theo quy định của Hiến pháp, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam…
Điều 68. Lấy ý kiến về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
1. a) Cơ quan lập quy hoạch, kế hoạch... có trách nhiệm lấy ý kiến các Bộ, cơ quan ngang Bộ, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan, tổ chức, cộng đồng, cá nhân khác có liên quan...
2. a) Cơ quan lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh có trách nhiệm lấy ý kiến các sở, ngành có liên quan, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh, cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện, cơ quan, tổ chức, cộng đồng, cá nhân khác có liên quan ...
3. a) Cơ quan lập quy hoạch sử dụng đất cấp huyện lấy ý kiến các phòng, ban, ngành có liên quan, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp huyện, cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện, Ủy ban nhân dân cấp xã, cơ quan, tổ chức, cộng đồng, cá nhân khác có liên quan.
Điều 84. Tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng; quản lý, khai thác sử dụng quỹ đất đã thu hồi.
1. b) Hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư do Ủy ban nhân dân cấp huyện thành lập đối với từng dự án bao gồm:… Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp
Điều 85. Trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
2. d) Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất trong khu vực có đất thu hồi không phối hợp… thì Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng tổ chức vận động, thuyết phục để người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản thực hiện.
3.a)... Việc tổ chức lấy ý kiến phải được lập thành biên bản có xác nhận của…, đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã, đại diện những người có đất thu hồi.
4. d) Trường hợp người có đất thu hồi không bàn giao… thì Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã nơi có đất… tổ chức vận động, thuyết phục…
Điều 86. Cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc
2. a) Người có đất… không chấp hành quyết định kiểm đếm bắt buộc sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng đã vận động, thuyết phục;
Điều 87. Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất
2. a) Quyết định thu hồi đất đã có hiệu lực thi hành mà người có đất thu hồi không chấp hành quyết định thu hồi đất sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp xã nơi có đất thu hồi …
Điều 156. Hội đồng thẩm định giá đất
1. b)... Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh;
2. b) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh;
3. b) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cấp huyện;
Điều 222. Hệ thống theo dõi và đánh giá đối với quản lý và sử dụng đất đai.
2. c) Thông tin từ quá trình giám sát việc thực thi pháp luật về đất đai của Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức khác có liên quan và người dân
Điều 224. Hòa giải tranh chấp đất đai
b)... trong quá trình tổ chức thực hiện phải phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã, cơ quan lãnh đạo của các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp và các tổ chức xã hội khác.
Bạch Yến
Thông tin liên hệ
bbtvntv@gmail.com
Copyright 2020 by VNTV
vietnamthinhvuong.com
thinhvuongvietnam.com