Chủ tịch Hồ Chí Minh và những lời dạy cán bộ y tế

Kỷ niệm 67 năm Ngày truyền thống Thầy thuốc Việt Nam (27/02/1955 - 27/02/2022), trong bối cảnh cả nước đang tích cực phòng, chống dịch bệnh Covid-19 cơ bản thành công, chúng ta càng tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh, người đã quan tâm, giành nhiều tình cảm và công sức xây dựng ngành Y tế Việt Nam, nhằm bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho toàn quân và toàn dân ta

Sự ra đời Ngày Thầy thuốc Việt Nam

Ngày 27/02/1955, nhân dịp tổ chức Hội nghị cán bộ Y tế toàn miền Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư đến Hội nghị để chúc mừng và có những chỉ dẫn xây dựng Ngành Y tế nước nhà. Người nêu ba nội dung cơ bản, đó là:

“Trước hết là phải thật thà đoàn kết - Đoàn kết là sức mạnh của chúng ta. Đoàn kết thì vượt được mọi khó khăn, giành được nhiều thành tích. Đoàn kết giữa cán bộ cũ và cán bộ mới. Đoàn kết giữa tất cả những người trong ngành y tế, từ các Bộ trưởng, Thứ trưởng, bác sĩ, dược sĩ cho đến các anh chị em giúp việc. Bởi vì, công việc và địa vị tuy có khác nhau, nhưng người nào cũng là một bộ phận cần thiết trong ngành y tế, trong việc phục vụ nhân dân.

Thương yêu người bệnh - Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khoẻ cho đồng bào. Đó là một nhiệm vụ rất vẻ vang. Vì vậy, cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn. “Lương y phải như từ mẫu”, câu nói ấy rất đúng.

Xây dựng một nền y học của ta - Trong những năm nước ta bị nô lệ, thì y học cũng như các ngành khác đều bị kìm hãm. Nay, chúng ta đã độc lập, tự do, cán bộ cần giúp đồng bào, giúp Chính phủ xây dựng một nền y tế thích hợp với nhu cầu của nhân dân ta. Y học càng phải dựa trên nguyên tắc: khoa học, dân tộc và đại chúng”[1].

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm Bệnh viện Bạch Mai (Ảnh tư liệu TTXVN)

Với những thành tích to lớn mà ngành Y tế đạt được, tháng 2/1985, Hội đồng Bộ trưởng quyết định lấy ngày 27/2 hằng năm là Ngày thầy thuốc Việt Nam, nhằm nêu cao trách nhiệm của người cán bộ y tế trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ý nghĩa thực tiễn những lời dạy của Hồ Chí Minh đối với Ngành Y tế hiện nay

Thứ nhất, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân là nhiệm vụ cao cả, là niềm vinh dự của Thầy thuốc. Đối với Đảng và Chính phủ, Người mong muốn và căn dặn: “Chính sách của Đảng và Chính phủ phải hết sức chăm nom đến đời sống của nhân dân. Nếu dân đói là Đảng và Chính phủ có lỗi, nếu dân rét là Đảng và Chính phủ có lỗi, nếu dân dốt là Đảng và Chính phủ có lỗi, nếu dân ốm là Đảng và Chính phủ có lỗi”[2].

Đối với ngành Y tế, được Hồ Chí Minh rất quan tâm, Người nói: “Phòng bệnh cũng cần thiết như chữa bệnh”. “Phòng bệnh hơn trị bệnh”. “Mọi người từ già trẻ, trai gái, đã là người dân yêu nước đều phải quan tâm đến vấn đề vệ sinh, giữ gìn sức khoẻ”. Theo Người, việc chăm sóc sức khỏe nhân dân là một nhân tố rất quan trọng có ý nghĩa quyết định đến sự thắng lợi của sự nghiệp cách mạng. Người chỉ rõ: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ mới thành công”. Sức khoẻ của cán bộ và nhân dân được bảo đảm thì tinh thần càng hǎng hái; tinh thần và sức khoẻ đầy đủ thì kháng chiến càng nhiều thắng lợi, kiến quốc càng mau thành công.

Đối với mỗi người dân, Bác luôn khuyên nhủ mọi người “luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi một người yêu nước. Việc đó không tốn kém, khó khăn gì. Gái trai, già trẻ ai cũng nên làm và ai cũng làm được... Dân cường thì nước thịnh. Tôi mong đồng bào ta ai cũng gắng tập thể dục. Tự tôi, ngày nào tôi cũng tập”[3].

Các cháu thiếu nhi “Phải siêng tập thể thao cho mình mẩy được nở nang”; phải “Giữ gìn vệ sinh thật tốt”. Người biểu dương khen ngợi tấm gương sáng: “Chúng ta tự hào có nhiều cụ ông, cụ bà ngoài 70, 80 tuổi vẫn hăng hái học tập và lao động, lập ra những đội “bạch đầu quân” trồng cây, gây rừng, đôn đốc phong trào bình dân học vụ và vận động vệ sinh phòng bệnh”[4].

Cán bộ y tế một Trung tâm điều trị Covid-19 (Ảnh: Internet)

Thứ hai, cán bộ y tế phải thấm thía lời dạy “Lương y phải kiêm từ mẫu” của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Để chǎm sóc sức khoẻ con người, cần có đội ngũ những người thầy thuốc giỏi về chuyên môn, có lương tâm nghề nghiệp.

Nước Việt nam dân chủ Cộng hòa ra đời, Đảng và Chính phủ đã chủ trương đào tạo, bồi dưỡng được đội ngũ y tá, y sĩ, bác sĩ, lương y chữa bệnh bằng thuốc tây, thuốc nam, thuốc bắc và các phương tiện y học tiên tiến, có y đức và y thuật cao. Tiêu biểu như: Giáo sư Hồ Đắc Di, Giáo sư-Bác sĩ Tôn Thất Tùng, Bác sĩ Đặng Văn Ngữ, Bác sĩ Vũ Đình Tụng, Giáo sư Đặng Văn Chung… là những Giáo sư, Bác sĩ đầu ngành của nền Y học Việt Nam thời hiện đại, có công rất lớn trong sự nghiệp cách mạng nước nhà.

Chủ tịch Hồ Chí Minh hết sức quan tâm đến vấn đề y đức, một người thầy thuốc giỏi đồng thời phải là một người mẹ hiền hết lòng vì bệnh nhân.

Trong thư gửi Hội nghị cán bộ y tế toàn quốc năm 1953, Người viết: “Cán bộ y tế (bác sĩ, y tá, những người giúp việc) cần phải: Thương yêu người bệnh như anh em ruột thịt. Cần phải tận tâm tận lực phụng sự nhân dân. Lương y phải kiêm từ mẫu”[5].

Đến thư gửi Hội nghị cán bộ y tế, tháng 2/1955, Bác dặn: “Người bệnh phó thác tính mệnh của họ nơi các cô, các chú. Chính phủ phó thác cho các cô, các chú việc chữa bệnh tật và giữ sức khỏe cho đồng bào. Đó là một nhiệm vụ rất vẻ vang. Vì vậy, cán bộ cần phải thương yêu, săn sóc người bệnh như anh em ruột thịt của mình, coi họ đau đớn cũng như mình đau đớn. Lương y phải như từ mẫu, câu nói ấy rất đúng”[6]. Điều này thể hiện tinh thần nhân văn cao cả, tấm lòng nhân hậu hết mực vì nhân dân, vì con người của Hồ Chí Minh.

Không những căn dặn, mà Người còn vạch rõ phương hướng xây dựng đội ngũ thầy thuốc giỏi: Đó là, “về chuyên môn: cần luôn học tập, nghiên cứu để luôn luôn tiến bộ, nhưng phải chú trọng cái gì thiết thực và thích hợp với hoàn cảnh kháng chiến của ta”. “Về chính trị: cần trau dồi tư tưởng và đạo đức của người cán bộ trong chế độ dân chủ: yêu nước, yêu dân, yêu nghề, đoàn kết nội bộ, thi đua học tập, thi đua công tác”[7].

Những chỉ dẫn, lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh về y tế đã trở thành kim chỉ nam cho Đảng và Nhà nước ta xây dựng xây dựng và phát triển một nền y học Việt Nam hiện đại trong thực hiện nhiệm vụ chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân.

Trong bối cảnh phòng, chống đại dịch Covid -19 ở Việt Nam đã và đang diễn ra, ngành y tế đã có nhiều cố gắng. Bên cạnh một số cán bộ y tế thoái hóa đạo đức, lối sống, tham ô, tham nhũng đã và đang bị xử lý, tuyêt đại đa số cán bộ y tế đã không quản gian khổ, hy sinh, góp phần vào thành tích chống dịch đáng tự hào của Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm 67 năm Ngày truyền thống Thầy thuốc Việt Nam, chúng ta ôn lại những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu đối với ngành y tế và cán bộ y tế, để cùng học tập, làm theo, phấn đấu thực hiện những chỉ dạy của Người, hoàn thành nhiệm vụ vẻ vang chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.

Hòa Phạm