Côn Đảo - Nơi mỗi gốc cây cũng in dấu ấn những anh hùng

Một buổi sớm bình minh, trong không gian bình yên, chầm chậm, những chiếc loa phóng thanh phát những bài hát chào mừng ngày Đại hội đảng bộ huyện Côn Đảo. Trên mảnh đất bao quanh bởi làn nước xanh ngắt màu ngọc bích kia. Trong không gian sống bình yên của những con người hồn hậu rám nắng vươn khơi bám biển kia, để cột mốc sống định vị rõ ràng về chủ quyền biển đảo. Ai biết rằng, những sóng gió của lịch sử với đau thương, tang tóc của phận người, những máu thịt nát tan còn vương trong đất. Để mỗi tàng cây, khối đá cũng in dấu ấn những anh hùng.

Nhà tù Côn Đảo - Nguồn: Ảnh tư liệu

Muốn hiểu về cái giá của tự do ư? Hãy đặt chân đến mảnh đất thiêng Côn Đảo. Bên đại dương ngàn năm sóng vỗ, bình yên, dìu dặt, dưới làn nước trong vắt sâu từng tầng đáy, trong vầng dương rực rỡ buông nắng xuống xóm chài, mỗi người sẽ cảm nhận thấy sự bình yên, khoan thai của nhịp sống. Dẫu là đất du lịch, mà đã là du lịch thì sẽ là xô bồ, ồn ã, thị trường nhưng đến với Côn Đảo, mỗi người đều không nhận thấy điều đó nơi đây. Vậy cái giá của sự bình yên hôm nay được trả bởi những gì?

Những tháng năm của lịch sử đau thương, của máu, nước mắt, của đòn roi tra tấn dã man, của những hi sinh mất mát để hun đúc giá trị yên hàn cho Côn Đảo hôm nay. Côn Đảo là biểu tượng cho khát vọng tự do, khát vọng độc lập của một thế hệ dám vượt lên chính sinh mệnh - thứ quý giá nhất trong đời một con người. Hãy đến với Bảo tàng nơi lưu giữ hiện vật của chiến tranh, những biểu tượng linh thiêng đầy giá trị là lưu giữ hồn cốt, khí phách của cha anh ta. Đó là những trang báo được viết trong những tháng năm tù đầy, những chiếc khăn, tấm áo trao nhau đùm bọc, những thiên anh hùng ca về lòng quả cảm, về tình người trong đau đớn, tuyệt vọng, là khúc ca khải hoàn khi non sông thu về một mối lan tỏa đầy hào sảng tới Côn Lôn...

Côn Đảo hôm nay. Nguồn ảnh: TTXVN

Hãy đến với những chuồng cọp một thời trong quá khứ đau thương. Tôi đã thấy cảnh tượng của lao tù, cầm giam, tra tấn. Và tự hỏi, những bậc tiền nhân khi xưa coi cái chết tựa lông hồng ư? Họ đâu phải những cỗ máy chiến tranh? Anh hùng là định nghĩa bằng máu. Anh hùng đâu phải không sợ chết? Mà đó là một quá trình cắn răng gồng mình lên để chiến thắng chính mình với tất cả nỗi niềm chiến binh, hy vọng và tuyệt vọng, yếu đuối và can trường, hào sảng và day dứt để rồi có thể ngẩng cao đầu chiến thắng hoàn cảnh và kẻ thù. Dù không muốn nhưng chiến tranh là một định nghĩa bằng máu, là ngày nào cũng chôn nhau nhưng chưa đến lượt chôn mình. Và cứ như thế, cả dân tộc anh hùng ấy đã chiến thắng hai đế quốc lớn của thế kỷ 20. Nhà tù Côn Đảo chính là câu trả lời đầy sức thuyết phục cho những băn khoăn của hậu thế. Chị Sáu hát ca hồn nhiên ở tuổi 19 trước khi ra pháp trường. Chị thong dong ngắm trời đất và cài nhành hoa sứ trắng như thể sẽ chẳng có một cuộc chia ly, từ biệt nào vĩnh viễn sẽ xảy ra. Hãy bước chân vào nghĩa trang Hàng Dương, nơi an nghỉ của hàng ngàn liệt sĩ Côn Đảo năm xưa. Ở đó, trong những chuyến hành hương của hàng vạn trái tim phương xa về viếng Cô Sáu cùng những anh hùng chiến sĩ đã ngã xuống năm xưa, tôi đã chứng kiến một Côn Đảo với không gian tâm linh đầy tính thiêng. Những mộ địa liệt sĩ từ khắp mọi miền Tổ quốc, trong ấy biết bao bia đá vô danh đã dội vào lòng mỗi người một cảm xúc rưng rưng khó tả. Bởi đằng sau mỗi bia đá đều là những câu chuyện về một đời sống, một tuổi trẻ, một phận người và một chiến công. Được sống trong không gian ấy, trong những câu chuyện lịch sử, tôi thêm yêu hơn cuộc đời này, trỗi dậy trong tôi tình yêu đất nước, tự hào và tự tôn dân tộc.

Côn Đảo còn là một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp về cảnh và người. Tôi đã thật sự phải lòng một Côn Đảo bình yên, thênh thang trong nắng sớm, tiếng loa phát thanh rộn ràng những khúc nhạc ngợi ca Tổ quốc, nhân dân. Một Côn Đảo của với chiều hoàng hôn xa thăm thẳm những tia nắng cuối ngày. Côn Đảo thanh bình trong từng tàng cây, ngõ nhỏ, những cây cổ thụ xanh mướt mắt, những chú khỉ hồn nhiên nô đùa dưới nắng. Những tiếng rao chát chúa, rè khàn của thị trường ồn ã không có mặt nơi đây. Côn Đảo như một bức họa đồ với đầy đủ mảng màu của biển, của núi khiến ai tơ vương cũng phải lòng. Trên hết, dẫu khó khăn, khắc nghiệt, những người con của biển rám nắng, rắn rỏi và hồn hậu vẫn cần mẫn trong lao động yêu đời, yêu người và yêu quê hương. Mỗi cột mốc sống ấy là một biểu tượng của chủ quyền biển đảo thiêng liêng. Bởi thời bình nhưng từng tấc biển chưa bao giờ bình yên trong những giông gió của thời cuộc. Dẫu cuộc sống mưu sinh còn vất vả nhưng trên những gương mặt ấy tôi thấy một thứ tình yêu tha thiết với non sông, với dân tộc từ hồn cốt, khí phách cha anh dội về. Bởi hơn ai hết, họ hiểu rằng, mảnh đất được gìn giữ bằng máu của cha ông họ.

Bờ biển tại Côn Đảo đẹp trong ánh nắng hoàng hôn. Nguồn ảnh: Vietnam+

Côn Đảo linh thiêng là sự trải nghiệm của lòng trắc ẩn, là đánh thức những gì chân, thiện, mỹ nhất từ thẳm sâu tiềm thức con người. Những giá trị đẹp đẽ, cao cả trong mỗi chúng ta sẽ được khơi dậy từ những câu chuyện và đời sống nơi đây. Con tim ta như chùng chình trước cảnh sắc say đắm lòng người. Cảnh sắc mà ở đó, từng tàng cây, khối đá cũng in dấu anh hùng. Và trên hết, tôi có câu trả lời đầy sức thuyết phục về cái giá của độc lập, tự do, của bình yên trong mỗi sớm mai khi vừa kịp thức. Để thấy biết ơn cuộc đời cho tôi được sống trong hòa bình, biết ơn mỗi bia mộ đang nằm yên trong tầng sâu đất. Bởi chiến tranh đâu phải trò đùa.

Bên bờ biển khơi vẫn rì rào từng lớp sóng, lấp lánh ánh hoàng hôn như ngàn năm còn tan chảy vào những huyền thoại xa xăm...

Tây Bắc