Tinh thần tương thân tương ái là một giá trị văn hóa cốt lõi và truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam. Từ ngàn xưa, khi đối mặt với những khó khăn từ thiên tai, dịch bệnh hay chiến tranh, người Việt đã biết gắn kết, hỗ trợ lẫn nhau, cùng chung tay vượt qua thử thách. Điều này không chỉ phản ánh bản sắc dân tộc mà còn là minh chứng cho sức mạnh của tình đoàn kết và lòng nhân ái. Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, giá trị này vẫn tiếp tục được duy trì và phát huy, trở thành nguồn động viên to lớn trong việc xây dựng một xã hội phát triển bền vững. Tinh thần tương thân tương ái không chỉ giới hạn trong phạm vi cộng đồng nhỏ lẻ mà đã lan tỏa, tạo nên một hình ảnh Việt Nam nhân văn, sẵn sàng sẻ chia và giúp đỡ lẫn nhau trong mọi hoàn cảnh.
Những hình ảnh cứu trợ người dân vùng lũ của các lực lượng và quần chúng nhân dân cả nước (Nguồn ảnh: Chinhphu.vn)
Tinh thần tương thân tương ái - truyền thống quý báu của dân tộc
Tinh thần tương thân tương ái là một giá trị văn hóa cốt lõi và truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, được hun đúc qua hàng ngàn năm lịch sử. Từ thuở xa xưa, khi đất nước phải đối mặt với những hiểm họa từ thiên tai, chiến tranh, và sự xâm lược của ngoại bang, người Việt đã hiểu rằng đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau là sức mạnh để vượt qua mọi thử thách. Chính sự gắn kết này đã tạo nên một dân tộc kiên cường, bất khuất, sẵn sàng hy sinh vì lợi ích chung.
Truyền thống tương thân tương ái được thể hiện rõ nét trong đời sống hàng ngày của người Việt Nam. Các câu ca dao, tục ngữ như "Lá lành đùm lá rách", "Một con ngựa đau, cả tàu bỏ cỏ", "Thương người như thể thương thân" không chỉ là những lời nói suông mà là những giá trị đạo đức đã được thực hành và truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác. "Lá lành đùm lá rách" khuyến khích việc giúp đỡ người khác trong lúc khó khăn, thể hiện tinh thần không bỏ rơi ai trong cộng đồng. Đây là một nguyên tắc sống, một kim chỉ nam cho hành động của người Việt, từ thời chiến đến thời bình.
Trong lịch sử, tinh thần tương thân tương ái đã được thể hiện qua nhiều sự kiện tiêu biểu. Trong thời kỳ chiến tranh, khi đất nước phải đối mặt với những cuộc xâm lược của ngoại bang, người dân Việt Nam không chỉ chiến đấu vì sự tồn vong của chính mình mà còn vì sự tự do và độc lập của cả dân tộc. Những câu chuyện về việc nhường cơm sẻ áo, giúp đỡ lẫn nhau trong những lúc gian khó trở thành biểu tượng của tinh thần đoàn kết dân tộc. Những người nông dân nghèo sẵn sàng chia sẻ từng bát gạo, từng miếng bánh để nuôi dưỡng bộ đội, và chính tình yêu thương đó đã trở thành nguồn động viên to lớn, tiếp sức cho những chiến sĩ nơi tiền tuyến.
Trong thời bình, tinh thần tương thân tương ái tiếp tục được duy trì và phát triển. Khi thiên tai như lũ lụt, bão tố xảy ra, chúng ta luôn thấy hình ảnh người dân khắp nơi cùng chung tay quyên góp, cứu trợ những vùng bị ảnh hưởng. Các hoạt động thiện nguyện, từ thiện, hiến máu nhân đạo trở thành những phong trào rộng khắp trong xã hội. Điều này không chỉ giúp đỡ những người đang gặp khó khăn mà còn góp phần củng cố và lan tỏa giá trị nhân văn trong cộng đồng.
Tinh thần tương thân tương ái còn được thể hiện trong các chính sách xã hội của Nhà nước, như việc hỗ trợ người nghèo, gia đình chính sách, người có công với cách mạng. Các chương trình "Mỗi người vì mọi người", "Nhà tình nghĩa" hay "Quỹ vì người nghèo" là minh chứng cho sự quan tâm và nỗ lực của toàn xã hội trong việc giúp đỡ, sẻ chia với những hoàn cảnh khó khăn.
Trong bối cảnh hiện đại, khi xã hội ngày càng phát triển và cuộc sống trở nên bận rộn, tinh thần tương thân tương ái vẫn là một giá trị quan trọng, cần được giữ gìn và phát huy. Nó không chỉ giúp xây dựng một cộng đồng gắn kết, mạnh mẽ mà còn góp phần xây dựng hình ảnh một dân tộc Việt Nam nhân ái, giàu lòng bao dung. Việc giáo dục, truyền bá tinh thần này cho thế hệ trẻ là nhiệm vụ quan trọng, giúp họ hiểu được giá trị của sự sẻ chia, đồng cảm, từ đó biết trân trọng và gìn giữ truyền thống quý báu của dân tộc.
Tinh thần tương thân tương ái của dân tộc Việt Nam không chỉ là biểu hiện của lòng nhân ái mà còn là chiến lược sinh tồn và phát triển. Khi mỗi người biết quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau, xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn, mọi khó khăn đều có thể vượt qua. Đó cũng chính là sức mạnh nội sinh, là nền tảng để dân tộc Việt Nam trường tồn và phát triển trong suốt chiều dài lịch sử.
Bão lũ và đại dịch: Thử thách lớn nhưng cũng là cơ hội để tình người tỏa sáng
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã phải đối mặt với nhiều thiên tai và đại dịch, điển hình là đại dịch Covid-19 và siêu bão Yagi năm 2024. Những sự kiện này đã gây ra tổn thất nặng nề về người và tài sản, khiến cuộc sống của hàng triệu người bị đảo lộn. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh khó khăn ấy, tinh thần tương thân tương ái của người Việt lại càng được bộc lộ rõ nét, trở thành ngọn lửa ấm áp sưởi ấm cộng đồng. Những thử thách này không chỉ là phép thử đối với khả năng chống chọi của con người trước thiên nhiên và bệnh tật, mà còn là dịp để tinh thần đoàn kết và lòng nhân ái được tỏa sáng rực rỡ hơn bao giờ hết.
Đại dịch Covid-19 đã gây ra những ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt của đời sống xã hội. Việt Nam đã ghi nhận hơn 1,2 triệu ca nhiễm Covid-19, trong đó có khoảng 25.000 ca tử vong. Hàng triệu người đã được tiêm vaccine phòng Covid-19, hàng ngàn tấn lương thực, thực phẩm đã được quyên góp để hỗ trợ người dân khó khăn. Hàng triệu người đã phải đối mặt với nguy cơ lây nhiễm, nhiều người đã mất đi người thân yêu. Tuy nhiên, trước đại dịch, người Việt Nam đã thể hiện một tinh thần đoàn kết, tương trợ chưa từng có. Các y bác sĩ đã không quản ngày đêm, trực tiếp điều trị cho bệnh nhân, nhiều người đã phải xa gia đình, thậm chí hy sinh cả tính mạng. Các tình nguyện viên đã không ngừng làm việc để hỗ trợ cộng đồng, từ việc vận chuyển nhu yếu phẩm đến việc tuyên truyền phòng chống dịch. Cả nước đã chung tay đẩy lùi đại dịch bằng những hành động cụ thể, như việc quyên góp tiền, lương thực, nhu yếu phẩm, và đặc biệt là việc chấp hành nghiêm túc các biện pháp phòng chống dịch. Tinh thần đoàn kết và ý thức cộng đồng đã trở thành vũ khí quan trọng trong cuộc chiến chống lại Covid-19.
Hay như mới đây, siêu bão Yagi đã quét qua nhiều tỉnh thành, gây ra lũ lụt, sạt lở đất, làm tê liệt giao thông và gây thiệt hại nặng nề cho sản xuất nông nghiệp. Theo báo cáo của Ủy ban quốc gia tìm kiếm cứu nạn, bão Yagi đã gây thiệt hại trực tiếp khoảng 40.000 tỷ đồng, hàng trăm người chết và mất tích, hơn 250.000 ngôi nhà bị phá hủy hoàn toàn hoặc hư hại. Hàng ngàn ngôi nhà bị cuốn trôi, nhiều tuyến đường bị cắt đứt, hàng nghìn người bị mất nhà cửa. Trong hoàn cảnh khắc nghiệt ấy, người dân các tỉnh miền Bắc và cả nước đã cùng nhau chung tay khắc phục hậu quả. Các lực lượng vũ trang, công an, dân phòng và tình nguyện viên đã không quản ngại khó khăn, nguy hiểm để tham gia cứu hộ, cứu nạn, tìm kiếm người mất tích. Các tổ chức xã hội, doanh nghiệp và cá nhân trong cả nước đã tích cực quyên góp tiền mặt, vật phẩm, nhu yếu phẩm để hỗ trợ đồng bào vùng lũ. Những hành động này đã thể hiện rõ nét tinh thần "Lá lành đùm lá rách," tinh thần tương thân tương ái đã trở thành nguồn động lực mạnh mẽ giúp người dân vượt qua thiên tai.
Qua những khó khăn, thử thách này, chúng ta càng nhận thấy rõ hơn ý nghĩa của tinh thần tương thân tương ái. Đó không chỉ là một truyền thống tốt đẹp mà còn là một sức mạnh vô hình giúp chúng ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Tinh thần này đã gắn kết cộng đồng, tạo nên một xã hội ấm áp, đoàn kết. Bão lũ và đại dịch đã để lại những vết thương khó lành, nhưng đồng thời cũng giúp chúng ta nhìn nhận lại giá trị của sự sẻ chia, đồng cảm. Nó nhắc nhở mỗi người rằng trong bất kỳ hoàn cảnh nào, sự đoàn kết và lòng nhân ái luôn là nền tảng vững chắc để vượt qua mọi khó khăn, xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn.
Bác bỏ luận điệu sai trái về Đảng và Nhà nước “bỏ mặc người dân”
Trong những thời khắc khó khăn, một số đối tượng xấu đã lợi dụng tình hình để tung ra những luận điệu sai trái, cho rằng Đảng và Nhà nước không quan tâm đến nhân dân, bỏ mặc người dân tự xoay xở trong thiên tai, dịch bệnh. Tuy nhiên, thực tế đã chứng minh hoàn toàn điều ngược lại. Đảng và Nhà nước luôn sát cánh cùng nhân dân, chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai quyết liệt các biện pháp ứng phó với thiên tai, dịch bệnh, nhằm đảm bảo an toàn và cuộc sống của người dân.
Các chính sách hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai và dịch bệnh đã được triển khai một cách nhanh chóng và kịp thời. Khi siêu bão Yagi năm 2024 gây ra những thiệt hại nặng nề, Đảng và Nhà nước đã ngay lập tức chỉ đạo các cơ quan chức năng huy động mọi nguồn lực để cứu trợ, cứu nạn. Hàng loạt chính sách hỗ trợ như cấp phát lương thực, nhu yếu phẩm, cung cấp chỗ ở tạm thời cho người dân bị mất nhà cửa đã được triển khai nhanh chóng. Các lực lượng vũ trang, công an, và tình nguyện viên đã không quản ngại khó khăn, hiểm nguy để đến với những vùng bị ảnh hưởng nặng nề nhất, giúp đỡ người dân vượt qua khó khăn.
Trong đại dịch Covid-19, Việt Nam đã trở thành một trong những quốc gia tiên phong trong việc kiểm soát dịch bệnh, thể hiện sự quyết tâm và nỗ lực của Đảng và Nhà nước. Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ người dân và doanh nghiệp như gói hỗ trợ an sinh xã hội 62.000 tỷ đồng, miễn giảm thuế, hỗ trợ vốn vay cho doanh nghiệp. Hệ thống y tế được huy động tối đa để đảm bảo mọi người dân đều được chăm sóc sức khỏe. Hơn nữa, Việt Nam đã triển khai chiến dịch tiêm vaccine phòng Covid-19 một cách hiệu quả, nhanh chóng đạt được tỷ lệ tiêm chủng cao, giúp ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Những nỗ lực này đã minh chứng cho sự quan tâm sâu sắc của Đảng và Nhà nước đối với sức khỏe và an sinh của nhân dân.
Không chỉ dừng lại ở việc ban hành chính sách, Đảng và Nhà nước còn huy động toàn bộ hệ thống chính trị, từ Trung ương đến địa phương, vào cuộc. Các lực lượng vũ trang, công an, dân phòng, và tình nguyện viên đã luôn ở tuyến đầu, không quản ngại khó khăn, hiểm nguy để hỗ trợ người dân. Trong các đợt bão lũ, các lực lượng này đã tham gia tích cực vào việc cứu hộ, cứu nạn, tìm kiếm người mất tích, khắc phục hậu quả thiên tai. Trong đại dịch Covid-19, họ đã tham gia vào việc thiết lập các khu cách ly, vận chuyển nhu yếu phẩm, đảm bảo an ninh trật tự và hỗ trợ công tác phòng chống dịch.
Một trong những điểm đáng chú ý là sự vận động và phát huy tinh thần đoàn kết toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng. Tất cả người dân, từ các tổ chức xã hội, doanh nghiệp đến cá nhân, đều được huy động để cùng nhau vượt qua khó khăn. Những hoạt động quyên góp, hỗ trợ lương thực, nhu yếu phẩm, và hỗ trợ người nghèo, người bị ảnh hưởng đã được tổ chức trên toàn quốc. Điều này không chỉ phản ánh sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng và Nhà nước mà còn thể hiện tinh thần tương thân tương ái của dân tộc.
Thực tế đã chứng minh rằng Đảng và Nhà nước luôn quan tâm và hành động vì lợi ích của nhân dân. Những luận điệu cho rằng Đảng và Nhà nước bỏ mặc nhân dân là hoàn toàn sai trái và không có cơ sở. Sự chỉ đạo kịp thời, hiệu quả cùng với những chính sách hỗ trợ thiết thực đã thể hiện rõ ràng sự quan tâm và trách nhiệm của Đảng và Nhà nước đối với cuộc sống của người dân. Trong mọi hoàn cảnh, Đảng và Nhà nước luôn sát cánh cùng nhân dân, đoàn kết vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Tinh thần tương thân tương ái của dân tộc Việt Nam không chỉ là biểu hiện của lòng nhân ái mà còn là chiến lược sinh tồn và phát triển. Khi mỗi người biết quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau, xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn, mọi khó khăn đều có thể vượt qua. Trước những thử thách như thiên tai hay đại dịch, tinh thần này đã được thể hiện rõ nét, gắn kết cộng đồng, tạo nên một xã hội ấm áp, đoàn kết. Sự đoàn kết và lòng nhân ái đã trở thành sức mạnh nội sinh, là nền tảng để dân tộc Việt Nam trường tồn và phát triển. Truyền thống tương thân tương ái cần được giữ gìn và truyền lại cho thế hệ trẻ, để mỗi người đều hiểu và trân trọng giá trị của sự sẻ chia, đồng cảm, và đoàn kết. Chính nhờ tinh thần này, Việt Nam sẽ tiếp tục vươn lên mạnh mẽ, xây dựng một tương lai tốt đẹp, giàu lòng bao dung và nhân ái.
Hữu Tân