Vai trò, trách nhiệm đánh giá cán bộ luân chuyển
Trong các khâu của công tác cán bộ, đánh giá và luân chuyển là hai nội dung quan trọng, có mối quan hệ chặt chẽ nhau, đồng thời là cơ sở để góp phần nâng cao chất lượng của cả quá trình xây dựng đội ngũ cán bộ của Đảng. Với vai trò quan trọng như vậy, Bộ Chính trị quy định rất rõ về nguyên tắc, quy trình, tiêu chuẩn, phạm vi trách nhiệm… của cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trong công tác đánh giá và luân chuyển cán bộ. Gần đây nhất là Quy định số 98-QĐ/TW ngày 04/8/2017 của Bộ Chính trị quy định về khung tiêu chuẩn chức danh, định hướng khung tiêu chí đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; Quy định số 98-QĐ/TW ngày 04/8/2017 của Bộ Chính trị quy định tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý; Quy định số 132-QĐ/TW, ngày 08-3-2018 của Bộ Chính trị về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hàng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị; Quy định số 65-QĐ/TW ngày 28/4/2022 của Bộ Chính trị quy định về luân chuyển cán bộ.
Khoản 1, Điều 3 Quy định số 65-QĐ/TW xác định: “Luân chuyển cán bộ là việc phân công hoặc bổ nhiệm cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý giữ một chức danh lãnh đạo, quản lý khác trong một thời hạn nhất định để tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng và rèn luyện theo yêu cầu nhiệm vụ hoặc yêu cầu của chức danh được quy hoạch”
Để thực hiện nhiệm vụ luân chuyển, các cấp ủy, tổ chức đảng có thẩm quyền căn cứ quy định hiện hành, danh sách cán bộ lãnh đạo, quản lý trong quy hoạch, yêu cầu nhiệm vụ chính trị và năng lực, sở trường của cán bộ để xây dựng kế hoạch luân chuyển cán bộ thuộc phạm vi quản lý. Từ đây, theo quy trình thực hiện công tác luân chuyển cán bộ, việc đánh giá luôn cần “đi trước”, “đi cùng” và “đi sau” quy trình.
Đánh giá “đi trước” để cấp ủy, tổ chức đảng có thẩm quyền quản lý cán bộ xác định ai, thuộc phạm vi nào đủ điều kiện, tiêu chuẩn luân chuyển và cần bổ sung điều kiện, tiêu chuẩn gì trong quá trình công tác tại nơi đến, đáp ứng yêu cầu đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện trong thực tiễn. Đây cũng là yêu cầu trước khi tiến hành bất cứ khâu nào của công tác cán bộ. Tiêu chuẩn, điều kiện cán bộ được đưa vào luân chuyển theo Quy định 65-QĐ/TW là: 1. Có lập trường, tư tưởng chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt; có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị, năng lực công tác và triển vọng phát triển; đáp ứng tiêu chuẩn, điều kiện theo quy định của chức vụ đảm nhiệm khi luân chuyển. 2. Có đủ sức khoẻ và còn thời gian công tác ít nhất 10 năm công tác tính từ thời điểm luân chuyển. Trường hợp đặc biệt do cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Đánh giá “đi cùng” với quá trình cán bộ thực hiện nhiệm vụ luân chuyển, được tiến hành theo định kỳ hàng năm, hoặc khi sơ kết, tổng kết một nhiệm vụ chính trị nào đó nhằm đánh giá tinh thần, thái độ trong công tác, phẩm chất, chính trị, đạo đức lối sống, mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ luân chuyển.
Đánh giá “đi sau”, khi cán bộ kết thúc thời gian luân chuyển, để cấp ủy, tổ chức đảng khẳng định hiệu quả công tác luân chuyển, làm cơ sở để bố trí, sử dung cán bộ sau luân chuyển, cũng như rút kinh nghiệm cho công tác quản lý cán bộ luân chuyển nơi cán bộ đến.
Với 3 giai đoạn đánh giá này, Điều 9 Quy định số 65-QĐ/TW cũng ghi rõ: Cơ quan nơi đi có trách nhiệm nhận xét, đánh giá về phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực công tác, uy tín, tiêu chuẩn chính trị và các vấn đề khác có liên quan đến cán bộ theo quy định trước khi báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định luân chuyển cán bộ. Cơ quan nơi đến có trách nhiệm nhận xét, đánh giá định kỳ hằng năm và khi có yêu cầu về phẩm chất đạo đức, lối sống, năng lực công tác, uy tín và các vấn đề có liên quan đến cán bộ luân chuyển và gửi cơ quan nơi đi, cơ quan tham mưu về tổ chức - cán bộ để phối hợp, theo dõi theo quy định. Khi đề xuất bố trí công tác khác, cán bộ luân chuyển tự kiểm điểm về quá trình công tác trong thời gian luân chuyển; cơ quan nơi đến nhận xét, đánh giá cán bộ luân chuyển trong thời gian công tác tại địa phương, cơ quan, đơn vị.
Cấp ủy, tổ chức đảng và tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị chịu trách nhiệm trước cấp có thẩm quyền về nhận xét, đánh giá và kết luận của mình đối với cán bộ luân chuyển.
Tiêu chí đánh giá cán bộ hiện nay
Để công tác đánh giá cán bộ đạt chất lượng, các cấp ủy, tổ chức đảng và tập thể lãnh đạo cơ quan, đơn vị nơi đi, nơi đến của cán bộ luân chuyển cần thực hiện đúng theo Quy định số 132-QĐ/TW, ngày 08-3-2018 của Bộ Chính trị về việc kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hàng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị. Theo đó, tiêu chí đánh giá đối với cá nhân cán bộ (ghi tại Điều 10) bao gồm:
a) Các tiêu chí về chính trị, tư tưởng; đạo đức, lối sống; ý thức tổ chức kỷ luật; tác phong, lề lối làm việc; mức độ thực hiện cam kết tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu hằng năm.
b) Các tiêu chí về kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao trong năm: Việc thực hiện các nhiệm vụ, nghĩa vụ, quyền hạn, trách nhiệm theo quy định; Kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác được giao trong năm (được lượng hóa bằng sản phẩm cụ thể (nếu có)); Kết quả đánh giá, xếp loại các tập thể, cá nhân có liên quan trực tiếp; đánh giá tín nhiệm định kỳ (nếu có).
c) Kết quả khắc phục những hạn chế, yếu kém đã được chỉ ra.
Cụ thể hóa hơn, trên cơ sở quy định của Đảng, Chính phủ ban hành Nghị định 90/2020/NĐ-CP ngày 13/8/2020 về đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức, viên chức và Nghị định số 48/2023/NĐ-CP ngày 17/7/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 90/2020/NĐ-CP. Tiêu chí đánh giá bao gồm 5 mặt: về chính trị, tư tưởng; về đạo đức, lối sống; về tác phong, lề lối làm việc; về ý thức tổ chức kỷ luật và kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Theo đó, việc đánh giá cán bộ, công chức, viên chức hàng năm nói chung, cán bộ thực hiện nhiệm vụ luân chuyển nói riêng, đều phải theo 5 tiêu chí cụ thể:
Về chính trị, tư tưởng: Chấp hành chủ trương, đường lối, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các nguyên tắc tổ chức, kỷ luật của Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình. Có quan điểm, bản lĩnh chính trị vững vàng; kiên định lập trường; không dao động trước mọi khó khăn, thách thức. Đặt lợi ích của Đảng, quốc gia - dân tộc, nhân dân, tập thể lên trên lợi ích cá nhân. Có ý thức nghiên cứu, học tập, vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nghị quyết, chỉ thị, quyết định và các văn bản của Đảng.
Về đạo đức, lối sống: Không tham ô, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, quan liêu, cơ hội, vụ lợi, hách dịch, cửa quyền; không có biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa. Có lối sống trung thực, khiêm tốn, chân thành, trong sáng, giản dị. Có tinh thần đoàn kết, xây dựng cơ quan, tổ chức, đơn vị trong sạch, vững mạnh. Không để người thân, người quen lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình để trục lợi.
Về tác phong, lề lối làm việc: Có trách nhiệm với công việc; năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, linh hoạt trong thực hiện nhiệm vụ. Phương pháp làm việc khoa học, dân chủ, đúng nguyên tắc. Có tinh thần trách nhiệm và phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ. Có thái độ đúng mực và phong cách ứng xử, lề lối làm việc chuẩn mực, đáp ứng yêu cầu của văn hóa công vụ.
Về ý thức tổ chức kỷ luật: Chấp hành sự phân công của tổ chức. Thực hiện các quy định, quy chế, nội quy của cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi công tác. Thực hiện việc kê khai và công khai tài sản, thu nhập theo quy định. Báo cáo đầy đủ, trung thực, cung cấp thông tin chính xác, khách quan về những nội dung liên quan đến việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao và hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị với cấp trên khi được yêu cầu.
Về kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý: Quán triệt, thể chế hóa và thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tại cơ quan, tổ chức, đơn vị. Duy trì kỷ luật, kỷ cương trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; không để xảy ra các vụ, việc vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật phải xử lý, tình trạng khiếu nại, tố cáo kéo dài; phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong phạm vi cơ quan, tổ chức, đơn vị. Lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, thanh tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo thẩm quyền; chỉ đạo, thực hiện công tác cải cách hành chính, cải cách chế độ công vụ, công chức tại cơ quan, tổ chức, đơn vị. Xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động hàng năm của cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, phụ trách, trong đó xác định rõ kết quả thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ, lượng hóa bằng sản phẩm cụ thể.
Bạch Yến
