Vừa qua, Chính phủ ban hành Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, có hiệu lực từ 01/01/2025. Theo đó, nhiều lỗi vi phạm giao thông sẽ bị tăng mức phạt hàng chục lần so với quy định hiện hành.

Mặc dù việc phạt nặng hành vi vi phạm giao thông là công việc nội bộ của Việt Nam nhưng nhân cơ hội này, một số đài, báo ở nước ngoài đã nhanh chóng lên tiếng phán xét cho rằng, tăng mức phạt như vậy là tận thu của người nghèo, không phù hợp với mức thu nhập của người lao động, là làm giàu cho cảnh sát giao thông…

Những luận điệu tương tự như vậy cũng từng xuất hiện khi Việt Nam ban hành quy định về sản xuất, tàng trữ, vận chuyển và sử dụng pháo nổ trái phép, đội mũ bảo hiểm xe máy… trước đây. Tuy các luận điệu đó không thể làm thay đổi chính sách của Chính phủ nhưng ít nhiều gây tâm lý hoang mang, nghi ngờ, thậm chí phản đối  của một số người dân trong nước vốn có thói quen tùy tiện trong chấp hành luật giao thông.

Cần hiểu rằng, từ trước đến nay, Đảng, Nhà nước ta luôn coi công tác tuyên truyền, giáo dục để người dân tự giác chấp hành luật pháp nói chung và Luật Giao thông đường bộ nói riêng là biện pháp quan trọng nhất, nhưng việc phạt nặng các hành vi vi phạm luật giao thông đường bộ là yêu cầu cấp thiết để giảm thiểu tai nạn giao thông và nâng cao ý thức của người tham gia giao thông tại Việt Nam. Hiện nay, tình trạng vi phạm luật giao thông ở Việt Nam vẫn còn rất phổ biến, đặc biệt là những hành vi như vượt đèn đỏ, lái xe khi say rượu, chạy quá tốc độ hay không đội mũ bảo hiểm. Những hành vi này không chỉ vi phạm quy định của pháp luật mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông nghiêm trọng, dẫn đến mất mát về người và tài sản.

Phạt nặng các hành vi vi phạm giao thông không chỉ nhằm răn đe mà còn là biện pháp hiệu quả để người dân nhận thức rõ hơn về hậu quả của những hành động này. Mức phạt đủ lớn sẽ khiến người vi phạm cảm thấy sợ hãi, từ đó giảm thiểu việc tái phạm. Bên cạnh đó, việc phạt nặng còn giúp nâng cao ý thức tự giác của mỗi người khi tham gia giao thông, thúc đẩy việc tuân thủ các quy định một cách nghiêm túc hơn.

Ngoài ra, việc xử phạt nghiêm khắc còn có tác dụng răn đe đối với cộng đồng, nhất là trong bối cảnh tình trạng ùn tắc giao thông và tai nạn vẫn là vấn đề nhức nhối tại các thành phố lớn.

Không riêng gì Việt Nam, các quốc gia trên thế giới đều  áp dụng các biện pháp phạt khác nhau đối với hành vi vi phạm giao thông, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của hành vi, đặc điểm văn hóa và pháp luật của mỗi quốc gia. Dưới đây là một số ví dụ về cách các quốc gia xử lý vi phạm giao thông:

Thụy Điển: Thụy Điển nổi tiếng với các biện pháp giao thông nghiêm ngặt và các hình thức phạt cao. Họ áp dụng hình phạt dựa trên thu nhập của người vi phạm, có nghĩa là số tiền phạt có thể thay đổi tùy vào mức thu nhập của mỗi người. Ví dụ, nếu một tài xế vi phạm tốc độ, mức phạt có thể lên đến vài nghìn đô la. Hệ thống này đảm bảo rằng phạt không chỉ công bằng mà còn mang tính răn đe.

Singapore: Singapore là một trong những quốc gia có luật giao thông nghiêm ngặt nhất. Họ áp dụng các mức phạt nặng đối với những hành vi vi phạm như vượt đèn đỏ, lái xe khi say rượu, hay đỗ xe sai quy định. Hình phạt có thể bao gồm tiền phạt nặng, tước giấy phép lái xe, hoặc thậm chí ngồi tù đối với những vi phạm nghiêm trọng. Ngoài ra, Singapore còn sử dụng công nghệ hiện đại như camera giám sát giao thông để phát hiện và xử lý các vi phạm.

Nhật Bản: Nhật Bản cũng rất nghiêm khắc trong việc xử lý vi phạm giao thông. Hình phạt bao gồm phạt tiền và tước giấy phép lái xe, đồng thời những người vi phạm có thể bị yêu cầu tham gia các khóa học đào tạo lại về an toàn giao thông. Các vi phạm như lái xe say rượu hoặc vượt đèn đỏ có thể dẫn đến án phạt rất nặng, thậm chí là tù giam.

Hoa Kỳ: Tại Mỹ, các hình thức phạt cũng đa dạng và tùy thuộc vào từng bang. Các mức phạt có thể bao gồm phạt tiền, tước giấy phép lái xe, và cộng điểm vi phạm vào hồ sơ lái xe của người vi phạm. Nếu tích lũy quá nhiều điểm, người lái xe có thể bị tước giấy phép lái xe trong một khoảng thời gian dài hoặc vĩnh viễn. Những hành vi nghiêm trọng như lái xe trong tình trạng say rượu có thể dẫn đến tù giam.

Anh: Tại Anh, việc vi phạm giao thông có thể dẫn đến các hình thức phạt như phạt tiền, tước giấy phép lái xe, và cộng điểm vi phạm. Các vi phạm nghiêm trọng như vượt đèn đỏ hoặc lái xe khi say rượu có thể bị phạt tiền lên tới hàng nghìn bảng Anh, hoặc bị tước giấy phép lái xe trong nhiều tháng.

Nhìn chung, các quốc gia đều sử dụng hình thức phạt tiền, tước giấy phép lái xe và tùy thuộc vào tính chất của hành vi vi phạm, có thể áp dụng các biện pháp mạnh mẽ hơn như tạm giam hoặc yêu cầu tham gia các khóa học an toàn giao thông. Những biện pháp này không chỉ nhằm bảo vệ an toàn giao thông mà còn khuyến khích người dân tuân thủ các quy định để xây dựng một môi trường giao thông an toàn và văn minh.

Như vậy, tăng nặng hình phạt vi phạm giao thông chỉ là cái cớ để các thế lực thù địch  bôi nhọ, xuyên tạc các chính sách của Chính phủ, làm ly tán lòng người người mà thôi. Bằng chứng thuyết phục nhất là trong những ngày đầu tiên của năm 2025, tình hình chấp hành Luật giao thông đường bộ ở các thành phố lớn đã có sự chuyển biến rõ rệt theo chiều hướng tích cực. Mặc dù, một chính sách mới khi đi vào cuộc sống không thể tránh khỏi những rào cản về tâm lý nhưng với việc thực hiện các biện pháp phạt một cách công bằng, hợp lý, minh bạch cùng với đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông sẽ là những yếu tố quan trọng giúp nâng cao ý thức và tạo ra sự đồng thuận trong cộng đồng về chính sách mới của Chính phủ.